حکیم مهر - محقق ایرانی موسسه فناوری ویرجینیا و همکارانش با مطالعه سلول‌های سطحی اپی‌تلیال تخمدان موش، امیدهای جدیدی برای تشخیص و درمان سرطان ایجاد کرده‌اند.
آنها با مطالعه ویژگی‌های ویسکوالاستیک سلول‌های تخمدان موش توانستند تفاوت‌های میان مراحل اولیه سرطان تخمدان و حالت‌های پیشرفته و تهاجمی آن را تشخیص دهند. این مطالعات نشان دادند که سلول‌های خوش‌خیم تخمدان موش، سفت‌تر و ویسکوزتر هستند.
مسعود آگاه، مدیر بخش سامانه‌های میکروالکترومکانیکی(MEMS) موسسه فناوری ویرجینیا و مدیر این تحقیق می‌گوید: تغییر شکل سلول‌ها به طور مستقیم به تبدیل آنها از حالت خوش‌خیم به بدخیم و تولید تومور و متاستاز مرتبط است.
این یافته‌ها مشابه نتایج محققان دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس است که نشان داده بودند سلول‌های جابه‌جا شونده (متاستاتیک) ریه، سینه و پانکراس، 70 درصد از سلول‌های خوش‌خیم نرم‌تر هستند.
پژوهشگران گروه تحقیقاتی دکتر آگاه، جزو کسانی هستند که در تلاشند ارتباط میان تغییرات مکانیکی و مولکولی سلول‌ها را با ایجاد و پیشرفت سرطان دریابند. در صورتی که این کار با موفقیت همراه باشد، پزشکان می‌توانند نه تنها با استفاده از مشخصات ژنتیکی، بلکه با توجه به امضای زیست‌شیمیایی هر فرد، تشخیص بهتری در مورد بیماری وی انجام داده و درمان‌های موثرتری را پیشنهاد دهند.
از آنجایی که ایجاد سرطان به عوامل گوناگونی وابسته بوده، شدت‌های متفاوتی داشته و پاسخ بدن بیماران، نسبت به درمان‌های مشابه بسیار متنوع است، تحقیق روی پیشرفت این بیماری با چالش مواجه بوده است.
اخیراً با استفاده از فناوری نانو پیشرفت بزرگی در این زمینه حاصل شده است. حال گروه تحقیقاتی دکتر آگاه می‌توانند قابلیت کشیده شدن یا الاستیسیته سلول‌ها و همچنین توانایی آنها در چسبیدن به سلول‌های دیگر را مطالعه کنند.
آگاه می‌گوید: این مطالعات بر روی بیومکانیک سلول‌ها و ارتباط آن با ساختار سلولی برای تولید داروهای درمانی و ابداع روش‌های تشخیصی ضروری هستند.
این محققان با استفاده از یک میکروسکوپ نیروی اتمی(AFM) توانستند ویژگی‌های ساختاری سلول‌ها را با دقت نانومتری مطالعه کنند. این میکروسکوپ، سلول‌های زنده کشت‌شده را آنالیز کرده و می‌تواند تفاوت‌های زیست‌مکانیکی کلیدی میان سلول‌های عادی و سرطانی را تشخیص دهد.
آگاه می‌افزاید: این مطالعات نشان می‌دهند که سلول‌های سرطانی نرم‌تر بوده و نسبت به سلول‌های عادی و تغییرنیافته تغییر شکل بیشتری پیدا می‌کنند. به علاوه، میزان سیالیت آنها بالاتر است.
دلیل انتخاب سرطان تخمدان در این مطالعه این بود که این نوع سرطان یکی از کشنده‌ترین بیماری‌های زنان است و تشخیص آن در سن پیری زمانی اتفاق می‌افتد که سرطان پیشرفت کرده و در کل بدن پخش شده است.
