حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «ما در بحث دستورالعمل‌ها مخصوصا در حوزه مراکز درمانی و داروخانه‌های دامپزشکی با استناد به ماده ۲ قانون افزایش بهره‌وری، بازنگری‌هایی انجام دادیم که نیاز بود»؛ این را معاون تشخیص و مدیریت درمان سازمان دامپزشکی کشور به حکیم مهر می‌گوید.
«دکتر خالد خداویردی» معتقد است که پیش از این و قبل از بازنگری‌ها، در بحث اشتغال کمی انحصار و محدودیت ایجاد شده بود: «مثلا گفته بودند به ازای هر ۵ درمانگاه، مجوز یک داروخانه داده شود، در حالی که در بعضی مناطق کشور مثل میناب استان هرمزگان یا مهران استان ایلام، بیشتر از یک درمانگاه جوابگو نیست، آیا آنجا نباید دیگر مجوز داروخانه بدهیم؟ وقتی میگوییم به ازای هر ۵ درمانگاه یک داروخانه، یعنی در این شهرستانها نمی‌توانیم داروخانه داشته باشیم و این یک سیاست اشتباه بود.»
حکیم مهر: آقای دکتر، مهمترین اقدامات صورت گرفته در حوزه معاونت تشخیص و درمان دامپزشکی چه مواردی بوده است؟
در حوزه معاونت تشخیص و مدیریت درمان اقدامات قابل توجهی انجام شده که از جمله بحث تدوین و بازنگری دستورالعمل‌هاست. ما اگر بخواهیم مسیر را برای انجام وظیفه و ارائه خدمات شفاف کنیم، باید شیوه‌نامه‌ها و دستورالعمل های روش‌های انجام کار را تدوین و مشخص کنیم که در این ارتباط ۱۳ دستورالعمل جدید تدوین و ۷ دستورالعمل بازنگری شدند. یعنی جمعا ۲۰ دستورالعمل برای اجراء به استان ها ابلاغ شدند. از اقدامات دیگر در حوزه تشخیص، بحث تولید آنتی‌ژن تشخیص بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان برای اولین‌بار توسط مرکز ملی تشخیص، آزمایشگاه‌های مرجع و مطالعات کاربردی سازمان دامپزشکی کشور است.
موضوع دیگری که اخیرا اتفاق افتاد، بحث حمایت از تولید داخل بود که البته در این زمینه با مخالفت‌هایی مواجه شدیم. در حوزه تولیدات داخل و فراورده‌های دارویی، تعداد ۱۹۰ شرکت تولید کننده دارو، واکسن و مکمل های دارویی داریم که از این تعداد، ۴۴ شرکت تولید کننده دارو، ۷ شرکت تولیدکننده واکسن و مابقی تولیدکننده مکمل‌های دارویی هستند. ما در این مسیر و در راستای سیاست‌های دولت و قوانین مصوب در جهت حمایت از تولید داخل، تعداد ۵ قلم آنتی‌بیوتیک و ۳۲ قلم مولتی ویتامین را که تولید داخل آنها به حد نیاز رسیده بود و بعضی از این اقلام به کشورهای دیگر هم صادرات می‌شوند، با بررسی های همه جانبه ثبت سفارش و واردات این اقلام را متوقف کردیم. به عنوان مثال در برخی از این محصولات، ۱۷ تولیدکننده و حداقل تولیدکننده داخل ۸ تولیدکننده داریم. لذا در بررسی‌های کارشناسی به این نتیجه رسیدیم که ثبت سفارش و واردات آنها متوقف شوند.
در بحث‌های تشخیصی نیز ما الان به این مرحله رسیدیم که مدت تشخیص بیماری آنفلوانزا را از زمان بروز بیماری تا معدوم‌سازی که پیش از این ۲ هفته زمان می‌برد، به ۷۲ ساعت رساندیم. درواقع در مورد آنفلوانزا در ۱۷ استان، در مورد بیماری مشمشه در ۵ استان و در مورد بیماری هاری در ۴ استان این قابلیت تشخیص را ایجاد کردیم. اینها اقداماتی در جهت تسریع و تسهیل در تشخیص بیماری‌ها می باشد. از اقدامات دیگر ارزیابی کارائی واکسن آنفولانزای فوق حاد پرندگان H5 برای اولین بار در کشور و ارزیابی کارایی کیت های تشخیصی آزمایشگاه‌های متقاضی ثبت برای واردات و از دیگر اقدامات بازنگری و یکسان سازی روش‌های اجرایی انجام آزمون ها(sop) است.
حکیم مهر: به گفته برخی افراد، شیوه‌نامه‌های ابلاغی سازمان دامپزشکی درباره تاسیس کلینیک، درمانگاه و داروخانه‌های دامپزشکی ازسوی سازمان بازرسی کل کشور ابطال شده است، آیا این خبر واقعیت دارد؟
خیر، این خبر صحت ندارد. ما در بحث دستورالعمل‌ها مخصوصا در حوزه مراکز درمانی و داروخانه‌ها با استناد به ماده ۲ قانون افزایش بهره‌وری، بازنگری‌هایی انجام دادیم که نیاز بود. البته این بازنگری‌ها قبل از مسئولیت بنده شروع شده بود که نشانگر این مهم است که نیاز به بازنگری بوده است. ما این بازنگری را طی یک برنامه منسجم و فشرده در قالب یک کمیته کارشناسی انجام دادیم.
حکیم مهر: بازنگری‌های مدنظر شما چه بود؟
در بخش امتیاز بندی‌ها اصلاحاتی انجام شد که توسعه متوازن خدمات دامپزشکی یکی از آنها بود. همچنین در بخش های دیگر مثلا در دستورالعمل قبلی قید شده بود به ازای هر ۵ درمانگاه، مجوز یک داروخانه داده شود. در حالی که در بعضی مناطق کشور مثل میناب استان هرمزگان یا مهران استان ایلام، امکان ایجاد مراکز درمانی به این تعداد نیست. به دلیل نداشتن متقاضی غالبا در حد یک درمانگاه امکان پذیر است. آیا در آن منطقه نباید مجوز داروخانه بدهیم؟ وقتی میگوییم به ازای هر ۵ درمانگاه یک داروخانه، یعنی در این شهرستانها نمی‌توانیم داروخانه داشته باشیم و این یک سیاست اشتباه بود. در بحث مجوزها هم بر اساس قانون افزایش بهره‌وری صرفا صدور مجوز تاسیس به عهده سازمان نظام دامپزشکی است. ما پروانه فعالیت را تعریف کردیم که بیشتر در مباحث نظارتی و حاکمیتی بود و شرایط را هم طوری آوردیم که در کوتاه‌ترین زمان یعنی حداکثر ۷ روز عملیاتی شود.
حکیم مهر: پس شیوه‌نامه ابطال نشده است؟
خیر. در خصوص اینکه ابطال شود، هیچ چیزی به ما ابلاغ نشده است.
حکیم مهر: جدیدترین آمار تعداد کلینیک‌ها، درمانگاهها و داروخانه‌های دامپزشکی کشور چیست؟
در این لحظه آمار تفکیکی در اختیار ندارم اما کل مراکز درمانی ما اعم از درمانگاهها، داروخانه‌ها، آزمایشگاه‌ها، مراکز مایه‌کوبی و بیمارستان‌ها در سطح کشور ۶۷۰۰ واحد است.
حکیم مهر: در راستای نظارت بر جلوگیری از تخلفات در زمینه تولید و عرضه دارو چه کارهایی کردید؟
ما در راستای قطع واردات بعضی از اقلام که تولید داخل آن به حد نیاز است، موضوع پروژه PMS یا کنترل و مراقبت پس از فروش دارو و مواد بیولوژیک را با هدف کنترل و مراقبت از کیفیت واردات و تولید داخل شروع کردیم که هدف از اجرای این برنامه، در راستای حمایت از تولید داخل است که ما واردات بعضی از اقلام را منع کردیم تا در مورد این اقلام در تولید داخل کنترل و نظارت بیشتری داشته باشیم که سوء‌استفاده‌های احتمالی نشود. نکته‌ای که لازم است بنده به آن اشاره کنم، در مورد عدم ثبت سفارش بعض اقلام دارویی به این معنا نیست که واردکنندگان در بخش واردات با مشکل خیلی حادی مواجه شدند بلکه آنها می‌توانند به جای بعضی از اقلام که سال هاست واردات آنها انجام می‌شود و ما در داخل تولید داریم، داروهای نسل جدید و یا داروهای گیاهی را وارد کنند.
حکیم مهر: برای فعالین صنفی در این حوزه چه خبر جدیدی دارید؟
همان بحث PMS که اشاره کردم. ما به صورت عمومی این برنامه را اجرا میکنیم و مخصوصا اولویت اول ما درمورد اقلامی است که واردات آن را قطع کردیم. به استان‌ها ابلاغ کردیم و شروع به نمونه‌برداری از اقلامی کردیم که واردات آن را قطع کرده و تولید داخل آنها داریم تا مطمئن شویم که محصول با کیفیت به دست ذی‌نفعان می‌رسد. این از اقدامات جدید است که البته کار وسیع و بسیار با اهمیتی است، هم از نظر امکاناتی که نیاز دارد وهم از نظر زمان.
حکیم مهر: آقای دکتر، شما در راستای حمایت از حدود ۵۰ تولیدکننده داروهای دامپزشکی داخلی، واردات محصولات مشابه را ممنوع اعلام نموده‌اید، اما با وجود ۲۱۰۰ داروخانه دامپزشکی فعال در سراسر کشور که همکاران دامپزشک در آن مشغول به فعالیت هستند، مخالف ایجاد انحصار برای صدور پروانه داروخانه برای دامپزشکان می‌شوید. این شائبه ایجاد شده که چون دامپزشکان قدرت و بنیه مالی کمتری دارند، سازمان دامپزشکی افراد توانمند بازار را به دامپزشکان ترجیح داده است. نظر شما چیست؟ آیا خون این افراد توانمند از دامپزشکان رنگین‌تر است که سازمان دامپزشکی به دنبال حمایت از آنهاست اما نگران ۲۱۰۰ همکار دامپزشک شاغل در داروخانه‌ها نیست؟
این دو موضوع که جنابعالی مطرح کردید، از نظر تصمیم‌گیری سازمانی ارتباطی با هم ندارند که بخواهیم بگوییم در مورد یکی انحصار ایجاد کردیم و در مورد موضوع دیگر تبعیض قائل شدیم. اصلا نیت و هدف این نبوده است. در دستورالعمل قبلی در مورد داروخانه‌ها قید شده بود که به ازای هر ۵ درمانگاه، یک داروخانه احداث شود که این اشتباه بود. ما بر اساس تعریف قبلی، نمی‌توانستیم در برخی شهرستانها داروخانه تاسیس کنیم، اما در دستورالعمل جدید، در واقع ضابطه را اصلاح و تغییر دادیم و بر اساس امتیازبندی تعریف کردیم. در حال حاضر هر همکار دامپزشکی که امتیاز لازم را بیاورد، میتواند در هر منطقه‌ای بر اساس امتیازی که آورده است، مجوز تاسیس داروخانه دریافت کند. ضابطه تعریف شده در دستورالعمل قبلی بر اساس تعداد و نسبت بود که ما این قاعده را یعنی تعداد و نسبت را حذف کردیم و به صورت امتیازبندی تعریف کردیم.
در بحث منع واردات داروهای مشابه تولید داخل، شما مستحضر هستید که این مهم، هم مورد تاکید مسئولین محترم کشور است و هم قوانین متعددی در این حوزه مصوب شده است؛ از جمله قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالاهای ایرانی، قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و سیاست کلی اقتصاد مقاومتی و... موازین و ضوابطی هستند که نشان از تاکید بر حمایت از تولید داخل دارند و نیت و هدف ما هم حمایت از تولید داخل و ملی بوده که بتوانیم در بخش داروسازی خودکفایی، رونق بازار، پویایی تولید و توسعه پایدار به وجود بیاوریم.
ما در کل ۳۱۷ محصول داریم و ما فقط ۵ قلم آنتی بیوتیک و ۳۲ مولتی ویتامین را برای عدم ثبت سفارش مشخص کردیم و بیش از ۶ ماه کار کارشناسی در این مورد انجام شد و به این نتیجه رسیدیم که واردات این اقلام را متوقف کنیم؛ چون تصمیمی که ما گرفتیم برای حدود ۵۰ شرکت نبوده، بلکه ۱۹۰ شرکت تولیدکننده در زمینه دارو، واکسن و مکمل‌ها داریم و اقلام مشخص شده نیز اقلامی هست که بر اساس کار کارشناسی به آن رسیدیم که جلوی واردات آن را بگیریم. این کار با هدف حمایت از تولید بوده و نه انحصار برای قشری خاص. نیت و تصمیم سازمان بر این اساس نبوده است. بالاخره ما در سازمان باید به این سمت حرکت می‌کردیم و از نظر بنده خیلی هم در این موضوع تاخیر صورت گرفته است. وقتی میگوییم باید از تولید داخل حمایت کنیم، نباید در لفظ و شعار باشد.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
توضیح حکیم مهر: این گفت‌وگو در روز چهارشنبه هفته گذشته (۱۴ مهرماه) انجام شده است.
بله در اکثرا شهرها عملاً داروخانه ها دارن کار میکنن درمانگاهها بیکارن که بخواهیم ۵ درمانگاه به ازای هر داروخانه بدیم که در اینصورت نباید داروخانه با دامدار رابطه مستقیمی داشته باشه 
| تو خراسان رضوی دیگه مجوز نمیدن واقعا چرا؟؟ ظاهرا دستورالعمل تبصره ۲ ماده ۲ را درست مطالعه نکرده اند. در هر پهنه تاسیس دو مرکز ) از جمله دارو خانه) بلامانع ذکر شده بود مسئول محترم کسی نگفت جایی که نیاز هست داروخانه ندین، ولی جاهایی که داروخانه از کلینیک بالا زده اونجا باید نسبت رعایت بشه.. حالا تو کل ایران چندتا شهر داروخانه نداره مگه چندتاس.. حالا اونایی که اضافه ام داره ببینین چه تعداده.. واقع بین باشی خواهشا اصلا وجود داروخانه دامپزشکی خودش بزرگترین اشتباه | باشه جمال
| آفرین حرف درست را زدی. داروخانه یعنی دلالی دارو و داروخانه‌دار هیچ عملی جز دلالی انجام نمی دهد. به نظر من باید مجوز دارو به خود کلنیک و بیمارستان داده بشه که دامپزشک که ۶ سال عمرش را صرف این رشته کرده مجبور باشه کار کنه نه اینکه ........ دارو وارد کنه و دلالی کنه به داروخانه بده و داروخانه هم دلالی کنه به مردم بده. | اقای امریکایی
.................. اخه یه چیزی بگین که بگنجه ضمن سلام به مدیران محترم حکیم مهر و معاونت محترم تشخیص و درمان جناب آقای دکتر خداویردی | الان از نظر شما میناب به چند داروخانه و چند درمانگاه نیاز داره؟ | تناسب مذكور در قانون، در قالب ويرايش اخير سياستها و ضوابط اعلامي سازمان دامپزشكي كشور لحاظ گرديده اند. شبکه دامپزشکی شهرستان ............. بجای مسوولین فنی مجوز صادر میکن وپشت کارفرما هست ومسوولین فنی با یکونیم میلیون تومن ماهی قرارداد میبندن ولی اونم نمیده کارفرما وباز شبکه مجوزشو صادر میکنه بدون اینکه اجباری کنه که کارفرما پروانه بگیره ففقط میگن اسم مسوول فنی باشه خودشبکه مجوز صادر میکنه سیاست عدم صدور پروانه مراکز مایه کوبی وابسته جدید و بلامانع بودن ادامه فعالیت مراکز مایه کوبی وابسته موجود در شیوه نامه جدید نیز شائبه ایجاد .... انحصار را دامن زده است! چرا کل دنیا تجویز و ارائه ی دارو با کلینیسین است و داروخانه دامپزشکی نداریم؟ ( دفتر فروش دارو داریم حتی ممکن است نامش داروخانه باشد ولی به مفهوم محل فروش دارو به کلینیسین هاست و محل تجمیع محصولات شرکت های مختلف دارویی و عرضه به کلینیسین ها جهت تامین این افراد). | حالا اینهمه‌گفتی که بگی داروخونه ها باید جمع بشن؟ | چرا باید جمع نشه، یک چیز من در آوردی که فقط در ایران پیدا میشه، و علت خیلی از بدبختی های مردم همین است. | عزیز دلم‌که گفتی چرا نباید جمع بشه | اول از همه خود سازمان دامپزشکی رو جمع کنید. | خوب تو داروخانه چی هستی و باید هم با جمع شدن آن مخالف باشی. ولی منافع ملی و سلامت عمومی به هر چیزی ارجح است. | اقایی که گفتی داروخونه چی
................. جایی که ظرفیت یک کلینیک داره آیا ظرفیت بیش از یک داروخونه هم داره!؟ همون استان ایلام خود جناب دکتر، کلی مجوز داروخونه جدید داده که از تعداد درمانگاه ها زده بالا!!! ................... منطق میگه اگر یک درمانگاه دادید یک داروخانه هم نیاز داره . میشه اونها رو تحمیع کرد . ولی درهمون استانی که می فرمایید در یک منطقه که تا شعاع ۴۰ کیلومتریش درمانگاهی نیست به همکاری بدون امتیاز داروخانه دادند . این معنیش فروش کیلویی آنتی ببوتیکه. یا در منطقه ای یه یک نفر داروخانه دادند ومجوز درمان ، مایه کوبی ، مسول فنی رو هم دادن . قانون ودستورالعمل هرچقد بد ، بهتر از بی قانونی و اعمال سلیقه است . شما سلیقه وتبعیض رو بذارین کنار ، همه چی درست میشه و همه راضی هستند . نه اینکه شما برای ۴ حلقه لاستیک دنبال یه ماشین بگردی . اول پروانه مطب بدین بعد داروخانه . هرچند بنده مخالف قاطع داروخانه دامپزشکی هستم . حیفه یک دامپزشک با ۶ سال تحصیل بشینه دارو بفروشه . این یعنی هرز رفتن نیروهای متخصص . مجوز های داروخانه رو لغو کنید و به دامپزسکان موجود مجوز توام درمان با فروش دارو بدید . یا اینکه مجوز رو به دونفر بدید که بصورت مجتمع کنارهم کارکنند . درمان کنند ، واکسن بزنند و دارو بفروشن 
ایا باید وجود مشکل مثلا در دو شهرستان که اشاره شده رو به کل کشور ارتباط داد و برای همه شهرستان ها طوری استنباط شود که مشکل هست و میبایستی مشکل حل شود، ایا در شهرستانی که پنج داروخانه و دو درمانگاه دارد باز هم مجوز داروخانه باید داد ،بهتر بود دقیق تر این مسئله بررسی میشد و ویرایش ان صورت میگرفت و بر اساس استعداد هر شهرستان مجوز صورت گیرد نه اینکه کلی صورت گیرد ایا از قبل امار همه شهرستانها به تفکیک داروخانه و درمانگاه بررسی شده و سپس دستورالعمل ویرایش گردد یا تنها همان دو شهرستان میناب و دهلران بررسی شده؟! 
اون شهری که بیشتر از یک درمانگاه ظرفیت نداره، چطوری بیشتر از یک داروخانه ظرفیت پیدا میکنه؟ ................... با سلام حمایت از تولید داخل وقتی معنای واقعی پیدا میکند که نظارت دقیق و صحیح بر تولیدات وجود داشته باشد و استانداردهای جهانی رعایت گردد نه در ایران که تولید کننده آب مقطر در واکسن می‌ریزه و یا در ترکیبات انواع و اقسام ویتامین ها رو ذکر میکنه ولی در آزمایشات معلوم میشه فاقد مواد موثره هست اون دوست عزیز در بالا درست فرمود رانت برای سرمایه داران ایجاد شده برای کارخانه داران بزرگ که بدون نظارت کافی دامپزشکی بدترین داروها و مکمل ها را می‌سازند و حمایت هم می شوند شما باید بازار رقابت داخلی و خارجی رو آزاد بگذارید چرا دامدار حاضره ۵۰۰ هزار تومان پول داروی خارجی بده ولی حاضر نیست 5۰ هزارتومان پول همون دارو ولی ایرانی رو بده معلومه چون بی تاثیره و جواب پس داده ................... 
با سلام متاسفانه مملکت ما شده سیاست آزمون و خطا ولی جناب آقای دکتر خدایوردی اگر تو بخش خصوصی هم فعالیت داشت همین نظر رو داشت. .......... مسئولین ما خودشان را در جای طرف مقابل نمی‌بینند کماکان که در ادارات کل کسانی که بازنشسته شدند کاملا نظرشون با اونوقت که داخل اداره بودن متفاوت شد.این درست نیست مسئولین باید همه جانبه تمام جوانب را در نظر بگیرن نه اینکه از روی هیجان و فشارها .................... کاری نداره حساب کتاب 
واقعا جای تاسف دارد داروخانه های باسابقه بیست سی سال را ورشکست وبه تعطیلی میکشانید با توجیهات نا معقول وغیر اصولی ......................
چند سال پیش میناب مسئول فنی سردخانه ماهی بودم، اونجا یه داروخانه و یه درمانگاه از سرشم زیاده، آدم تو اون گرما و بیابون نمیتونه زنده بمونه چه برسه به دام، مناطق جنوب بیشتر ماهی و میگو هست ، دام کجا بود درسته همه مشکلات ایجاد شده فقط .............. برای کمک به فروش بیشتر داروهاست .... پروانه داروخانه و درمانگاه باید در هم ادغام شود و محدودیت ها برداشته شود و صرفا امتیاز بندی عادلانه مورد توجه قرار گیرد از ورودی دانشگاه هم جلوگیری شود | بخدا قسم باید جلوی ورودی بیش از حد رو گرفت در هیچ جای جهان داروخانه دامپزشکی وجود ندارد . اصولا مصرف ا تی سی داروها بدون هیچ نظارتی برای موجوداتی که به مصرف انسانی میرسند ، یک شوخی ........ هست که سازمان دامپزشکی سالهاست خودش را به نشنیدن زده . با صدور تسهیل مجوز کسب و کار ، باید مجوز داروخانه به راحتی داده شود ، محدودیت در ظرفیت وجود ندارد جناب دکتر اگر نسبت کلینیک به داروخانه اشتباه است پس تحویل دارو با نسخه هم اشتباه است .کاش مسئولان قبل از تصمیم گیری به تبعات آین تصمیم هم کمی فکر کنند . متاسفانه ............... فقط به فکر ایجاد انحصار برای صنعت دارویی هستند و دامپزشکان مهم نیستند کاش جلوی دستگاههای دولتی را می گرفتند تا در انتهای دولت و پیش از رفتن بخشنامه های مفسده انگیز و منفعت طلبانه ننویسند
کلینیسینی کە املای دارو را بلد نیست ،توپوگرافی طحال را نمیداند ،فرق واکسن B1 و ویتامین B1 را نمیداند ،مسئول محترمی که بیشتر از بیست سال است هنوز یک راس دام زنده را از فاصله دو متری ندیده،هر حرفی بگوید نباید به دل گرفت .سعه صدر داشته باشیم . 
