حکیم مهر - رییس سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان گفت: با ارزیابی‌هایی که توسط متخصصان انستیتو ذخایر ماهیان صورت گرفته است ذخایر ماهیان خاویار تا سال 1404 به صفر می‌رسد.
دکتر محمود بهمنی در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه 5 گونه ماهیان خاویاری در دریای خزر وجود دارد، گفت: به علت عمق و شوری بیشتر در حوزه جنوبی دریای خزر نسبت به سایر مناطق ماهیان خاویاری این دریاچه از کیفیت بالاتری برخوردارند.
وی با اشاره به اینکه برند لوکس جهانی خاویار در کنار فرش و زعفران ایران است، افزود: در سال 1364، 305 تن خاویار در ایران برداشت می شد اما پس از عواملی نظیر فروپاشی شوری سابق، ورود آلاینده‌ها به دریاچه خزر و از بین رفتن بستر طبیعی تخم‌ریزی ماهیان خاویاری، ذخایر ماهیان در خطر کاهش قرار گرفت به طوریکه این میزان هم‌اکنون به سه تن رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: با ارزیابی‌هایی که توسط متخصصان انستیتو ذخایر ماهیان صورت گرفته است ذخایر این ماهیان تا سال 1404 به صفر می‌رسد.
وی به اجرای گامهای موثر برای مقابله با این بحران اشاره و اظهار کرد: در وهله اول به دنبال امکان مولد خاویاری در شرایط پژوهشی بودیم تا به دو مزیت دسترسی به خاویار و تهیه اسپرم برسیم که تحقیقات در یک بسته علمی تهیه شد و نتایج دیگر آن مولدسازی برای رسیدن به فرمولاسیون غذایی اختصاصی است که در سال 84 به این مهم دست یافته‌ایم.
بهمنی همچنین به تولید ماهیان خاویار در مولدی اشاره و تصریح کرد: معمولا 10 تا 12 درصد وزن ماهیان خاویاری وحشی، خاویار استحصال می‌شود که توانستیم این میزان را در پرورشی‌ها به هفده و دو دهم برسانیم که شاید یکی از این عوامل آن است که ماهیان پرورشی تقلای کمتری دارند.
وی به موضوع کاهش سن بلوغ در ماهیان توسط تحقیقات این مرکز اشاره کرد و افزود: ماهیان خاویاری مانند فیل ماهی و بلوگا در سن 17 تا 20 سالگی بالغ می‌شوند که با ایجاد شرایط فیزیولوژی خاص توانستیم سن بلوغ را به نصف کاهش دهیم و این دستاورهای ارزشمند که در کشور ما اصلا وجود نداشت در یک پکیچ کامل تهیه و در us پتنت آمریکا در مرحله اول قبول شد و این یک سند رسمی است که به اسم ایران صادر شده تا بتوانیم تعصب ملی را در یافته‌های علمی و اجرایی متجلی کنیم.
بهمنی با اشاره به ثبت 5 اختراع خود در حوزه تحقیقات ماهیان خاویاری گفت: غنای بالای دانش فنی تحقیقات ماهیان خاویاری ایران در دنیا از برترین‌هاست.
وی افزود: برای جلوگیری از روند نزولی نسل ماهیان خاویاری پیش بینی شده است که به مدت 5 سال صید تجاری تعطیل شود.
وی با اشاره به اینکه تحقیقات منجر به رونق اقتصادی کشور می‌شود، تصریح کرد: امیدواریم با اجرای فعالیتهای خصوصی با پشتوانه علمی شاهد شکوفایی پرورش ماهیان خاویاری در کشور باشیم این در حالی است که در حال حاضر پرورش آنها در اکثر استانها صورت گرفته است و گونه های بومی و غیربومی مولدسازی شده است.
وی با اشاره به اینکه پرورش ماهیان خاویاری از نظر اشتغال و اقتصاد برای کشورها مهم است، گفت: در حال حاضر چین رتبه اول تولید پرورش ماهیان خاویاری را دارد و رژیم اشغالگر قدس و امارات نیز برنامه‌ریزی‌های زیادی برای بهره گیری از این حوزه انجام داده‌اند.
بهمنی تصریح کرد: باید اقداماتی از جمله حفاظت از رودخانه‌ها، محیط زیست دریا، بهسازی و بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری و از همه مهمتر انجام پژوهشهای کاربردی را انجام دهیم تا فرصت باقی مانده بتوانیم این حرکتها را رو به صعود پیش ببریم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ماهیان خاویاری از منابع تجدیدکننده هستند که نیاز به فضا و مکان گسترده ندارند و می‌توان اقدامات گسترده‌ای انجام داد تا هویت رو به فراموشی ایران در بازارهای جهانی به کشور بازگرداننده شود.
