حکیم مهر: ایران کشوری است با آب و هوایی متفاوت که در هر نقطه از آن بر حسب شرایط آب و هوایی گونه‌های گیاهی و جانوری ارزشمند بسیاری وجود دارد و به دلیل همین خاص و نادر بودن گونه‌ها،بسیاری افراد سودجو اقدام به فروش و قاچاق این گونه‌ها از جمله پرندگان شکاری به خارج از کشور با قیمت‌های گزاف می‌کنند همچنین بسیاری گونه‌های غیر بومی نیز از کشورهای دیگر وارد این مرز و بوم می‌شوند و با ایجاد سازگاری با محیط، رقیب دیگر گونه‌های جانوری می‌شوند. یک متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش نیز معتقد است: شکار پرندگان شکاری به یک تجارت پر سود تبدیل شده است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، «عبداله سالاری» افزود: در شهریور و مهرماه که پرندگان مهاجرت می‌کنند قاچاقچیان آن‌ها را از طبیعت صید و به صورت قاچاق از مرزهای آبی به کشورهای حاشیه خلیج فارس قاچاق می‌کنند.
این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش درباره قاچاق پرندگان شکاری و حیوانات در ایران اظهارکرد: یکی از پرسودترین تجارت‌های رونق گرفته در کشور، قاچاق پرندگان شکاری است چراکه ایران درمسیر مهاجرت شمال به جنوب پرندگان همچنین مسیر مهاجرت پرندگان شکاری قرار دارد و ما همجوار کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس هستیم که بسیار به شکار پرندگان شکاری و قوش‌بازی علاقه‌مند هستند.
وی با اشاره به اینکه موضوع صید و زنده‌گیری پرندگان شکاری متاسفانه در کشور ما بسیار پرسود و پررونق شده است، گفت: در شهریور و مهرماه که پرندگان مهاجرت می‌کنند، قاچاقچیان آن‌ها را از طبیعت صید می‌کنند و به‌صورت قاچاق از مرزهای آبی به کشورهای دیگر می‌فرستند.
این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش درباره شیوه ارزش‌گذاری پرندگان شکاری گفت: پرندگان با توجه به سن، رنگ، جثه، اندازه و نوع گونه‌ای که هستند با قیمت‌های گزاف و میلیاردی خرید و فروش می‌شوند که این موجب طمع قاچاقچیان شده است تا به این موضوع بپردازند و علاقه‌مند باشند و پرنده‌های شکاری همچون بالابان را که برای حیات وحش گنجینه با ارزشی هستند را صید و قاچاق کنند.
وی با اشاره به اینکه اعراب حاشیه خلیج فارس به دلیل علاقه به این نوع پرندگان در کشور خود آن ها را پرورش می‌دهند، ادامه داد: به دلیل اینکه گونه‌های پرورشی به اندازه گونه‌های شکاری و طبیعی خلق و خوی شکارچی‌گری ندارند این افراد بیشتر به صید و شکار از طبیعت علاقه‌مند هستند و در نتیجه موجب افزایش قاچاق می‌شوند.
سالاری در پاسخ به این سوال که آیا فقط پرندگان در خطر صید و قاچاق قرار دارند یا باقی جانداران هم در خطر هستند، گفت: بیشتر پرندگان مورد شکار قرار می‌گیرند چراکه شکار پرندگان بسیار پر سود است. نکته‌ای هم که وجود دارد این است که صید به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که از جمله آن تل‌مویی است که با آن به شکار می‌پردازند.
وی ضمن بیان اینکه یک سری گونه‌ها از نظر قاچاقچیان گونه‌های مزاحم به نظر می‌آیند، گفت: اعراب حاشیه خلیج فارس به شکار گونه‌های خاص و کمیاب همچون بالابان بسیار علاقه‌مند هستند و وقتی گونه‌ای همچون عقاب طلایی که بسیار برای ما ارزشمند است، در دامشان بیفتد موجب به هم ریختگی و نابودی سیستم آن‌ها می‌شوند بنابراین به گونه‌هایی همچون عقاب طلایی، گونه مزاحم می‌گویند و آن‌ها را به طور کلی از بین می‌برند.
کشتار گونه‌های کمیاب توسط شکارچیان
این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش در ادامه گفت: شکارچیان از این پرندگان شکاری برای صید «هوبره» نیز استفاده می‌کنند. هوبره از پرندگان مهاجر و در حال انقراض است که مورد حمایت بین‌المللی قرار دارد و شکار آن ممنوع است. زیستگاه این پرنده مهاجر، دشت‌های باز و وسیع منطقه است.
سالاری در ادامه با اشاره به یکی از کمیاب‌ترین گونه‌های جانوری به نام «میش‌مرغ» که در خطر انقراض است، گفت: میش مرغ یک گونه به شدت در خطر انقراض است که تعداد اندکی از آن در دشت سوتاو بوکان زیست می‌کند. میش‌مرغ بزرگترین پرنده‌ای است که قابلیت پرواز دارد.
وی در شرح یک گونه بومی در حال انقراض گفت: سمندر لرستانی یکی از گونه‌های بومی در معرض انقراضی است که زیستگاه آن در بخش‌های جنوبی استان لرستان و جنگل‌های بلوطی است.
این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش با بیان اینکه سمندر لرستانی گونه‌ای مشابه مارمولک و زیبا با رنگ‌های زرد، نارنجی، قرمز و مشکی است، اظهار کرد: مردم به دلیل زیبایی ظاهری آن را می‌خرند این در حالیست که سمندر لرستانی جزو گونه‌های بین‌المللی است و در ایران به «فسیل زنده » معروف است. این گونه به علت قدمت زیاد و شرایط فیزیولوژیک خاص با تهدیدهای بسیاری روبرو ودر خطر انقراض است.
تکثیر گونه‌های درخطر انقراض در اسارت
وی از عوامل تهدیدکننده این گونه جانوری را قاچاق و تکه تکه شدن زیستگاه نام برد و گفت: سمندرهای لرستانی بیشتر در آب تخمگذاری می‌کنند و مشکلی که وجود دارد این است که یک نوع ماهی در محدوده تخمگذاری سمندرهای لرستانی معرفی شده است که از تخم سمندر لرستانی تغذیه می کند. این ماهی جزو اکوسیستم منطقه نبوده است و جای سوال دارد که چگونه وارد آن محیط شده است؟
سالاری با بیان اینکه همیشه فقط درباره مشکلات صحبت می‌شود ولی راهکاری ارائه نمی‌شود، اظهارکرد: یکی از راهکارهای مناسب برای حفاظت از زیستگاه و جلوگیری از قاچاق، تکثیر گونه‌های جانوری در اسارت است. ممکن است که موسسات تحقیقاتی و دانشگاه‌ها بتوانند در زمینه تکثیر در اسارت تلاش کنند وجمعیت گونه‌ها را افزایش دهند.
وی با بیان اینکه سمندر لرستانی امکان تکثیر در اسارت را دارد، گفت: یکی از محل‌هایی که بسیار جای مناقشه دارد، باغ وحش‌ها است. بسیاری از دوستداران حیوانات می‌گویند که باغ وحش‌ها نباید وجود داشته باشند ولی باغ وحش را باید به سمتی ببریم که مرکزی برای تکثیر و پرورش حیوانات باشد و باید در باغ وحش محلی برای پرورش سمندر لرستانی داشته باشیم.
سالاری با تاکید بر اینکه در باغ وحش های ما مدیریت درستی حکمرانی نمی‌کند، تصریح کرد: دستورالعمل‌های حفاظتی ابلاغ شده از سوی سازمان حفاظت و دامپزشکی برای نظارت بر باغ وحش‌ها به خوبی اجرا نمی‌شود البته این دستورالعمل‌ها باید به روزرسانی سپس بر اساس دستور العمل‌ها باید نظارت انجام شود.
نابودی گونه‌های بومی به دلیل انتقال بیماری از گونه‌های غیربومی
وی درباره یک گونه غیر بومی که سازگاری بالایی با محیط دارد گفت: لاک پشت‌های گوشت قرمز گونه‌های بسیار خطرناکی هستند که با ورود به زیستگاه گونه‌های بومی، رقیب گونه‌های دیگر می‌شود و به همین دلیل جزو گونه‌های مهاجم محسوب می‌شوند.
وی افزود:خطری که از جانب لاک‌پشت گوشت قرمز محیط زیست را تهدید می‌کند این است که یک گونه سازگار بامحیط است و پس از ورود به محیط زیست، به راحتی خود را با شرایط تطبیق می‌دهد و تاثیرات بسیار منفی بر حیات گونه‌های بومی می‌گذارد چرا که رقیب غذایی آن‌ها می‌شود در حالی که آن گونه بومی در حال انقراض به آن غذا و زیست بوم برای حیات نیاز دارد.
سالاری در پایان با بیان اینکه انتقال بیماری‌های خاص از گونه‌های غیربومی بسیار خطرناک است افزود: این گونه‌های غیربومی می‌توانند بیماری‌های خاصی داشته باشند که این بیماری اصلا در ایران وجود نداشته باشد و گونه‌های بومی پادتن آن را نداشته باشند و وقتی این بیماری بین گونه‌هایی که زیستگاه مشترکی دارند گسترش یابد، موجب تلفات می‌شود.
اگر منظور لاک پشت گوش قرمز هست لطفا اصلاح بفرمایید. ذکر شده لاک پشت گوشت قرمز