یک دکتر دامپزشک؛ نقطه مشترک دو ماجرای پلنگ قائمشهر و توله یوزپلنگ‌های «ایران»!

حکیم مهر: بررسی های رکنا از مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست نشان می دهد که دکتر بهرنگ اکرامی، دامپزشک معتمد این سازمان که جراحی سزارین یوزپلنگ «ایران» را انجام داده، دقیقا همان دامپزشکی است که در روز زنده گیری پلنگ قائمشهر در مازندران حضور نداشت تا از این سلاح استفاده کند. در نهایت هم دیر رسیدن دارت بیهوشی به قائمشهر و استفاده رئیس اداره محیط زیست این شهرستان از سلاح جنگی، منجر به تلف شدن پلنگ قائمشهر شد. این در حالی است که مطابق اظهارات عطاالله کاویان، سرپرست اداره کل محیط زیست مازندران در گفت و گو با رکنا، آقای دکتر اکرامی تنها فرد متخصص در زمینه استفاده از دارت بیهوشی در استان مازندران محسوب می شود که در روز حضور پلنگ در قائمشهر، برای رسیدگی به یوزپلنگ «ایران» به سمنان اعزام شده بود. با تمام تلاش دکتر اکرامی برای حیات وحش ولی این یعنی گویی در سازمان محیط زیست کشورمان قحط الرجال وجود دارد که یک دامپزشک، هم تنها فرد متخصص برای زنده گیری پلنگ در مازندران محسوب می شود و هم مجرب ترین فردی که از نظر مسئولان سازمان محیط زیست باید نخستین زادآوری یوزپلنگ آسیایی در اسارت در جهان را انجام دهد .

به گزارش حکیم مهر به نقل از رکنا، در روز چهارم اردیبهشت 1401،  مشاهده یک پلنگ در قائمشهر  روی تابلوی بانک صادرات این شهرستان منجر به وحشت عمومی شد. بعد هم در شرایطی که مسئولان  محیط زیست  مازندران در ابتدا گفته بودند که این پلنگ با استفاده از دارت بیهوشی زنده گیری شده و به پناهگاه حیات وحش سمسکنده ساری منتقل شده است، خبرهای تکمیلی از ماجرای  پلنگ قائمشهر  نشان داد که چون تنها یک دارت بیهوشی در اختیار اداره کل محیط زیست مازندران در ساری قرار داشت و این دارت هم به علت نبود دامپزشک متخصص برای استفاده از آن، دیر به قائمشهر رسید،  رئیس اداره محیط زیست قائمشهر  ناچار شد به علت حمله پلنگ به نیروهای انتظامی و احتمال حمله این حیوان به مردم، از فاصله 2 تا 3 متری با استفاده از سلاح جنگی به پلنگ شلیک کند و همین مساله منجر به زخمی شدن و در نهایت تلف شدن پلنگ قائمشهر شد .

نکته مهم دیگر این که «دکتر بهرنگ اکرامی» دقیقا همان دامپزشکی است که برای استفاده از دارت بیهوشی با اداره کل محیط زیست مازندران قرار دارد و در روز حضور پلنگ در شهرستان قائمشهر، خود در استان مازندران حضور نداشت؛ زیرا این دامپزشک معتمد سازمان محیط زیست در آن روز برای رسیدگی به یوزپلنگ در حال زایمان «ایران» توسط مسئولان این سازمان به پارک ملی توران در استان سمنان اعزام شده بود. این در حالی است که منزل آقای دکتر اکرامی در شهرستان ساری است و آن طور که عطاالله کاویان، سرپرست اداره کل محیط زیست مازندران به رکنا می گوید، تنها فرد متخصص در استان مازندران برای استفاده از دارت بیهوشی همین آقای دکتر اکرامی بوده است. 

مساله دیگری که این روزها درباره دکتر بهرنگ اکرامی، دامپزشک معتمد سازمان محیط زیست، افکار عمومی را تحت تاثیر قرار داده، دیر متوجه شدن جنسیت  توله یوزها است؛ به نحوی که این دامپزشک معتمد سازمان محیط زیست که طرف قراداد اداره کل محیط زیست مازندران نیز قرار دارد، حدود 26 ساعت بعد از سزارین «ایران » ،  در گفت و گو با رکنا  مطرح کرد که احتمالا هر سه توله تازه متولدشده، ماده هستند.

ایشان همچنین در روز 12 اردیبهشت 1401 نیز در  گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی سازمان محیط زیست  تاکید کرد که هر سه توله ماده هستند، اما صبح امروز بهرام علی ظاهری، سرپرست اداره کل محیط زیست سمنان در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی سازمان محیط زیست  اعلام کرد  که در تعیین جنسیت دو توله باقیمانده خطا رخ داده است و هر دو توله نر هستند.

این در حالی است که دامپزشکان متخصص حیات وحش تاکید دارند که اساسا تعیین جنسیت توله های گربه سانان وحشی در یک هفته اول تولد آنها به علت کوچک بودن اندام جنسی‌شان بسیار دشوار است و اجباری نبود که با قطعیت قبل از تعیین قطعی جنسیت هر سه توله یوز،نر یا ماده بودن آنها اعلام شود.

سوال مهمی که در چنین شرایطی مطرح می شود، این است که  با تمام تلاشی که دکتر اکرامی برای کمک به حیات وحش کشور انجام می دهد  چرا سازمان محیط زیست کشور و اداره کل محیط زیست مازندران، باید برای انجام دو اقدام بسیار مهم، نخست زنده گیری پلنگی که وارد یکی از شهرهای شمالی کشور می شود و دوم زایمان  یوزپلنگ آسیایی  در اسارت که تمام کارشناسان محیط زیست جهان به اهمیت آن واقف هستند، صرفا به یک نفر اعتماد کند و اساسا فقط یک نفر را در سازمان داشته باشد.

به‌کارگیری فرد غیرمتخصص برای استفاده از دارت بیهوشی در قائمشهر  

نکته دیگر این که زمانی که مسئولان محیط زیست مازندران متوجه می شوند نمی توانند از آقای دکتر اکرامی برای زنده گیری پلنگ قائمشهر استفاده کنند، ناچار می شوند از فردی در شهرستان نور که تخصصی در علم دامپزشکی ندارد، بلکه به صورت تجربی دامپزشک محسوب می شود و چون با حیات وحش کار کرده است، گمان می رود بتواند از دارت بیهوشی استفاده کند، برای زنده گیری پلنگ قائمشهر دعوت کنند.

البته دست پیدا کردن به همین فرد غیرمتخصص نیز ساعت ها زمان می برد و همین مساله باعث دیر رسیدن فرد این به قائمشهر می شود و ایشان زمانی به صحنه می رسد که رئیس اداره محیط زیست قائمشهر به طرف پلنگ شلیک کرده بود.

البته عطاالله کاویان، سرپرست اداره کل محیط زیست مازندران نیز کمبود نیروهای دامپزشکی در استان خود را در گفت و گو با رکنا تایید کرد و تاکید داشت که ریشه اصلی این کمبود، حقوق پایینی است که سازمان محیط زیست به دامپزشکان پرداخت می کند و این مساله باعث می شود که بسیاری از دامپزشکان تمایل نداشته باشند که به صورت تمام وقت با سازمان محیط زیست همکاری کنند، بلکه عمده دامپزشکان متخصص از جمله همین دکتر اکرامی به گونه ای با سازمان محیط زیست قرارداد می بندند که صرفا در زمان نیاز در عملیات ها حضور پیدا کنند. 

معاون سازمان محیط زیست: 80 درصد چارت نیروهای سازمان در بسیاری از استان ها خالی است  

مساله کمبود دامپزشک و اساسا موضوع کمبود شدید نیروی متخصص برای زنده گیری حیات وحش در سراسر ایران، موضوعی است که البته حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست نیز آن را  در گفت و گو با رکنا  تایید کرده و به ما گفته است: «80 درصد چارت نیروهای محیط زیست در بسیاری از استان ها خالی است. اساسا وزن و اعتبار محیط زیست در لوایح بودجه سنواتی کشور بسیار اندک است و با وجود این که امروزه همه مسئولان در اظهارات خود بر اهمیت محیط زیست تاکید دارند، اما در عمل وزن و اعتبار زیادی برای محیط زیست کشور در نظر گرفته نمی شود.»

تمام این مسائل هم نشان می دهد تا زمانی که مسئولان ارشد کشور نخواهند به درستی برای حفاظت از محیط زیست و حیات وحش کشور هزینه کنند بازهم شاهد بروز اشتباهاتی در مسائل زیست محیطی کشور خواهیم بود.