حکیم مهر: طبق فرضیهای تازه، پرواز، احتمالا عامل کلیدی در پیشگیری از ابتلای خفاش به بیماری است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از روزیاتو، در حال حاضر بیش از ۱۱۰۰ گونه مختلف خفاش در سراسر دنیا وجود دارد که از این تعداد ۴۰ گونه آنها در ایالات متحده آمریکا زندگی میکنند. این جانوران گرچه جثه کوچکی دارند، اما جمعیت شان انبوه هست و تقریبا یک چهارم کل پستانداران زمین را تشکیل میدهند.
همانطور که احتمالا در خبرها خواندید خفاش یکی از میزبانان اصلی کرونا ویروس جدید بوده است؛ جانوری که از غذاهای محبوب چینی هاست و این ویروس مهلک از بدن آنها به انسان انتقال یافته است. در ادامه این مطلب قصد داریم حقایقی جالب در مورد خفاشها را با شما در میان بگذاریم تا با مقصر اصلی شیوع کرونا ویروس جدید بیشتر آشنا شوید:
۱- خفاشها میتوانند بیش از ۳۰ سال زندگی کنند و بیشینه سرعت پرواز آنها به ۹۶ کیلومتر بر ساعت میرسد. طبق مقالهای که در سال ۲۰۱۶ توسط محققان دانشگاه تنسی آمریکا منتشر شد خفاشهای دُم دار مکزیکی میتوانند با سرعتی بالغ بر ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت دست پیدا کنند و در نتیجه تا به حال عنوان سریعترین پستانداران عالم هستی را با افتخار نصیب خود کرده اند.
۲- خفاشها میتوانند غذای خود را در تاریکی پیدا کنند. این پستانداران با انتشار صداهای بلندی که قابل شنیدن توسط انسان نیست موقعیت دقیق حشرات در محیط پیرامون خود را تشخیص میدهند. آنها برای این منظور بین ۱۰ تا ۲۰ بوق کوتاه را در هر ثانیه پخش میکنند و سپس با گوش دادن به بازتاب این صدا موقعیت دقیق طعمه را شناسایی میکنند.
۳- خفاشها میتوانند در هر ساعت ۱۲۰۰ پشه بخورند. وزن بدن خفاشها از حشراتی میآید که هر شب میخورند. این پستانداران با مصرف حشرات به کنترل جمعیت آنها نیز کمک میکنند.
۴- بالغ بر نیمی از گونههای مختلف خفاش در آمریکا در معرض خطر هستند. این جانوران علاوه بر اینکه سکونتگاههای خود را از دست داده اند به خاطر مسائلی نظیر بیماری در معرض خطر کاهش جمعیت قرار دارند؛ یکی از این بیماریها سندروم بینی است که بسیاری از خفاشها در آمریکا و کانادا را مبتلا کرده است. برای درمان این خفاشها از نوعی باکتری استفاده میشود تا قارچ سفید رنگی که روی دماغ آنها میروید از بین برود.
۵- برخی خفاشها در ماههای سرد زمستان درون غارها به خواب زمستانی میروند. این جانوران میتوانند در برابر دماها منجمد کننده دوام بیاورند و حتی اگر درون قالبی از یخ قرار بگیرند باز زنده از آن خارج میشوند.
۶- اغلب خفاشها سالانه تنها یکبار زایمان میکنند و در نتیجه بسیار در معرض خطر انقراض قرار دارند. مادران خفاشها میتوانند صرفا با شنیدن صدا و حس کردن بو، فرزندان خود را از میان هزاران میلیون خفاش دیگر تشخیص دهند.
۷- مدفوع خفاش که گوانو هم خوانده میشود یکی از غنیترین کودهاست. گوانو زمانی کسب و کاری سوددده داشت و در تگزاس آمریکا اولین صادرات معدنی پیش از نفت بود. آستن آمریکا یکی از بزرگترین جمعیتهای خفاش مکزیکی در دنیا را دارد. این خفاشها در زیر پل کنگره زندگی میکنند و تعدادشان به ۱.۵ میلیون نفر میرسد.
۸- بزرگترین خفاش دنیا روباه پرنده نام دارد که در جزایر جنوب اقیانوسیه ساکن است. فاصله راس دو بال این خفاش برابر با ۱.۸ متر است. کوچکترین گونه این جانور نیز خفاش زنبور عسل است که در تایلند زندگی میکند و ابعادش از ناخن و وزنش از یک سکه پول خرد آمریکایی (پنی) کمتر است.
۹- خفاشهای رنگ پریده عقرب میخورند. ظاهرا این گونه خاص در برابر نیش عقرب (حتی مرگبارترین نوع عقرب که در آمریکا زندگی میکند) مقاوم هستند. در برخی مواقع خاص سال تا ۷۰ درصد از رژیم غذایی یک خفاش رنگ پریده را عقرب تشکیل میدهد.
۱۰- غاری به نام Bracken Bat در تگزاس آمریکا بزرگترین کلونی این پستاندار را تشکیل میدهد. این غار میزبان میلیونها خفاش دم دار مکزیکی است که بین ماههای مارس تا اکتبر (اسفند تا شهریور) در آنجا ساکن میشوند.
چرا خفاشها به کرونا مبتلا نمیشوند؟
براساس برخی فرضیات، توانایی خفاشها برای پرواز آنها را در برابر طیف گستردهای از ویروسهای مرگبار برای انسان حفاظت میکند. ویروسهایی نظیر ابولا که بسیاری از انسانها را به کام مرگ کشانده است.
در سالهای اخیر انسان به بیماریهای سخت و تازهای مبتلا شده که ردپایشان به خفاشها میرسد. گفته میشود خفاشها منشاء اصلی بیماری تنفسی سارس، ابولا، ویروس Marburg، ویروس Hendra و این اواخر ویروس مرس (سندروم تنفسی خاورمیانه) هستند.
خفاشها بیش از ۶۰ ویروس مختلف را در بدنشان میزبانی میکنند که میتوانند باعث بیماری انسان شوند. نسبت بیماری به گونههای جانوری در این پستانداران حتی از جوندگان هم بیشتر است.
حال طبق فرضیهای تازه پرواز احتمالا عامل کلیدی در پیشگیری از ابتلای این حیوان به بیماری است. در واقع زمانی که خفاشها پرواز میکنند میزان مصرف انرژی در آنها (یعنی همان نرخ متابولیسم) و دمای بدنشان بالا میرود و اینطور به نظر میرسد که جانور تب دارد (تا ۴۰ درجه سانتیگراد). به همین خاطر تصور میشود درست همانگونه که تب از پستانداران در مقابل بیماریها حفاظت میکند پرواز نیز بدن خفاشها را در برابر بیماری مصون نگه میدارد و واکنش ایمنی در بدن آنها را تقویت میکند.