حکیم مهر: تخم‌هایی متعلق به دایناسورها به تازگی در هند کشف شده است که دارای ویژگی‌های عجیبی است که محققان می‌گویند این کشف یک یافته نادر و مهم است که سؤالات جدیدی را برای فرگشت مطرح می‌کند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، در ماه دسامبر گذشته، یک جنین دایناسور ۶۶ میلیون ساله درون یک تخم فسیل شده در چین پیدا شد و هفته گذشته نیز تیمی از محققان مصری-آمریکایی اعلام کردند که نوع جدیدی از دایناسورهای درنده را از یک مکان فسیلی معروف در صحرای آفریقا در مصر کشف کرده‌اند.
اکنون گروهی از محققان دانشگاه "دهلی" هند، در منطقه "دار مادیا پرادش" برای اولین بار در تاریخ فسیل شناسی، یک "تخم در تخم" غیرطبیعی دایناسور را کشف کرده‌اند که مانند یک تخم دو لایه است که به آن "تخمک در تخم" و "تخم چند پوسته" نیز گفته می‌شود.
به گفته محققان، این کشف یک یافته نادر و مهم است، زیرا تاکنون هیچ تخم چند پوسته‌ای از دایناسورها و خزندگان مانند مارمولک‌ها و کروکودیل‌ها دیده نشده است.
این یافته جدید که نشان می‌دهد آسیب‌شناسی تخم چند پوسته منحصر به پرندگان نیست و دایناسورها نیز می‌توانسته‌اند عملکرد تولید مثلی مشابهی داشته باشند، در مجله Scientific Reports منتشر شده است.
این تخم‌ها که در پارک ملی فسیل دایناسور کشف شده است، متعلق به گونه‌ای از "تیتانوسورها" است که گروهی از دایناسورهای "خزنده‌پا" بوده است.
گتیتاناسور" دایناسوری با گردن و دُم دراز بوده که روی چهار پا حرکت می‌کرده و حدود ۹۰ میلیون سال قبل در دوران کرتاسه میزیسته است. وزن این دایناسور علف‌خوار حدود ۱۵۰ تن و طول این جانور حدود ۴۰ الی ۴۵ متر بوده است.
سیستم تولید مثلی که یادآور پرندگان است
دانشمندان در حین حفاری، ۵۲ لانه تیتانوسور خزنده‌پا را در نزدیکی روستای "پادلیا" در نزدیکی شهر "باغ" پیدا کردند. در میان آنها، یک لانه دایناسوری متشکل از ۱۰ تخم، از جمله یک تخم غیر طبیعی وجود داشت که دارای دو لایه پیوسته بود که با شکاف وسیعی که یادآور آسیب شناسی در تخم پرندگان است، از هم جدا شده بودند.
در گذشته گفته می‌شد که دایناسورها عملکردی تولید مثلی دارند که مشابه عملکرد لاک پشت‌ها و سایر خزندگان است که این در تضاد با دستگاه تناسلی کروکودیل‌ها و پرندگان با مناطق جداگانه‌ای از رسوب غشایی و پوسته یا "کان‌بافت" بود.
"کان‌بافت" یک بافت زیستی است که از کانی ساخته شده باشد. کان‌بافت‌ها عمدتاً سازنده بخش‌های ساختاری، استخوان‌بندی بیرونی یا پوشش محافظت‌کننده در جانوران هستند. نام‌دارترین کان‌بافت‌ها، استخوان، دندان، لاک در لاک‌پشت و حلزون، شاخ، اسفنج‌های دریایی و حتی سنگ کلیه هستند. کان‌بافت طی فرایند کانی‌سازی زیستی ساخته می‌شود که معمولاً بافت‌های سختی دارد.
اگرچه کروکودیل‌ها مانند لاک پشت‌ها و سایر خزندگان دارای مناطق جداگانه‌ای از پوسته و کان‌بافت هستند، اما آنها نیز مانند لاک پشت‌ها و سایر خزندگان، برخلاف تخمک‌گذاری متوالی پرندگان که هر بار یک تخم می‌گذارند، همه تخم‌ها را به طور همزمان آزاد می‌کنند.
«دکتر هارشا دیمان» نویسنده اصلی این مطالعه گفت: یافتن این لانه دایناسوری این احتمال را ایجاد می‌کند که دایناسورهای خزنده‌پا مورفولوژی مجرای تخم‌گذاری مشابه با کروکودیل‌ها یا پرندگان داشته‌اند و ممکن است با حالتی از ویژگی تخم‌گذاری پرندگان سازگار شده باشند.
۱۰۸ لانه تیتانوسور شناسایی شد
به گفته دیرینه شناسان، رفتارهای پرنده‌مانند در فسیل دایناسورها به شکل لانه‌سازی و شواهدی از مراقبت والدینی مشاهده شده است.
«سازند لامتا کرتاسه بالایی» در هند مرکزی مدت‌هاست که به دلیل کشف فسیل‌های دایناسور(اعم از بقایای اسکلت و تخم) شناخته شده است.
در واقع منطقه دار در سال ۲۰۰۷ زمانی که اولین شواهد از پرسه زدن گونه‌های تیتانوسور در این منطقه یافت شد، خبرساز شد و کارهای حفاظتی از سال ۲۰۰۷ در این منطقه در دستور کار قرار گرفته است.
در این جدیدترین کاوش، ۱۰۸ لانه تیتانوسور از جمله جای چنگال‌های دست نخورده، تخم‌های جدا شده و چندین تکه پوسته تخم شناسایی شد.
