تاکید رییس سازمان نظام دامپزشکی بر ضرورت ضابط قضائی شدن دامپزشکان برای جلوگیری از عرضه گوشت نامتعارف

حکیم مهر: خرید و فروش یا عرضه گوشت‌های نامتعارف در رستوران‌ها از گراز گرفته تا اسب و الاغ از مباحثی است که در سال‌های اخیر بسیار شنیده می‌شود، به‌ویژه در یک سال گذشته که با گرانی انواع گوشت روبه‌رو بوده‌ایم اخباری مبنی بر استفاده برخی از رستوران‌ها و فست فودها از گوشت این حیوانات منتشر شده است.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایمنا، شیوع گراز خواری و سرو گوشت این حیوان در رستوران‌های تهران، استفاده از گوشت الاغ دریکی از رستوران‌های آبدانان و دستگیری عامل عرضه چنین گوشتی از جمله اخباری است که هراز چند گاهی توجه مردم را به خود جلب می‌کند.

 اگرچه مسئولان چنین اتفاقاتی را بسیار نادر مطرح کرده و معتقدند اغلب شایعه است اما موضوع قابل‌توجه آن است که همین موارد اندک نیز موجب نگرانی مردم نسبت به غذاهای رستورانی شده است.

اظهارات مسئولانی همچون «دکتر حامد زارعی» رئیس سازمان دامپزشکی کشور در مورد عرضه گوشت اسب و الاغ به‌جای گوشت قرمز در مراکزی که نظارت بهداشتی وجود ندارد و گفته‌های «حسن اکبری»، معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست در این خصوص که گاهی اوقات به‌صورت انگشت‌شمار در رستوران‌ها تخلفاتی از قبیل خریدوفروش گوشت حیوانات حیات وحش صورت می‌گیرد ضمن گرانی نرخ موارد غذایی موجب آن شده است که مردم نسبت به گوشت مورد استفاده رستوران‌ها ابهام بیشتری داشته باشند. به‌ویژه آنکه به جز ناسالم بودن چنین گوشت‌هایی، براساس احکام اسلامی خوردن گوشت یکسری از حیوانات برای مسلمانان حرام است و نمی‌توان از آن به‌عنوان غذای انسان استفاده کرد، زیرا عوارض جبران‌ناپذیری برای انسان‌ها دارد.

در این میان بسیاری نیز بر این باورند که با اعمال جریمه‌های سنگین، باید از کشتار گونه‌های حیات وحش کشور از گراز گرفته تا سایر حیوانات، ممانعت کرد. حال‌آنکه به نظر می‌رسد جریمه‌های نقدی در نظر گرفته شده نیز بازدارندگی چندانی ندارد. به‌طوری‌که شکار این حیوانات به‌طور فراوانی انجام می‌گیرد. عده‌ای با توجیه جلوگیری از تخریب باغات و مزارع وعده‌ای هم برای تفریح و وقت‌گذرانی و علاقه‌مندی به شکار، حتی برخی برای فروش گوشت گراز، شکار این حیوان وحشی را انجام می‌دهند و می‌گویند مشتریان زیادی برای گوشت این حیوان وجود دارد. جریانی که بر اساس گفته مسئولان باوجود انگشت‌شمار بودن، قابل‌انکار نیست و ضرورت نظارت‌های بیشتری را از سوی نهادهای مربوطه می‌طلبد.

تخلفات اندک اما قابل‌انکار نیست

مسئولان مربوطه در مورد سرو و عرضه گوشت حیوانات غیرمتعارف در رستوران‌ها چه می‌گویند؟

«علی‌اصغر میرابراهیمی»، رئیس اتحادیه رستوران داران دراین‌باره می‌گوید: تاکنون گزارشی مبنی بر سرو حیوانات حرام گوشت از جمله گراز در رستوران‌های تهران اعلام نشده است، حتی در رستوران‌هایی چینی، هندی، تایلندی، کره‌ای، لبنانی و ترک که در آن غذاهای خارجی سرو می‌شود نیز استفاده از این گوشت‌ها ممنوع است.

وی با اشاره به اینکه جریمه استفاده از حیوانات حرام گوشت در رستوران‌ها بر عهده وزارت بهداشت است، می‌افزاید: در راستای اجرای قوانین و مقررات، دستورالعمل‌های ارزیابی صادر شده که بازرسان به صورت نامحسوس و محسوس در این خصوص عمل می‌کنند و چنانچه واحدی دراین‌باره تخلف کند، آن واحد پلمب خواهد شد.

اما «دکتر حامد زارعی»، رئیس سازمان نظام دامپزشکی با اعلام صحت عرضه گوشت تک سم‌ها ازجمله اسب و الاغ تأکید می‌کند: میزان آن در حدی نیست که مردم را نگران کند.

به گفته وی، کشتار غیرمجاز اسب و الاغ وجود دارد اما بسیار کم است و نگران کننده نیست، مردم هم دقت کنند که از فروشگاه‌های مجاز گوشت بخرند و در انتخاب رستوران‌های بین راهی دقت کنند و به محصولاتی که بسیار ارزان فروخته می‌شود شک کنند، مثلاً اگر کباب سیخی ۱۰ هزار تومان فروخته می‌شود بدیهی است که باید به آن شک کرد.

رئیس سازمان نظام دامپزشکی توضیح می‌دهد: واقعیت این است که چنین چیزی اتفاق می‌افتد اما این طور نیست که مردم نگران باشند و فکر کنند هر رستورانی که رفتند چنین گوشتی سرو می‌شود.

زارعی می‌گوید: برای رعایت مسائل بهداشتی، وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی هر دو نظارت می‌کنند و همه اماکن تولید، پرورش و عرضه موظف هستند که مجوز داشته و پروتکل‌های بهداشت را رعایت کنند. اما یکی از اشکالات در زمینه مقابله با این متخلفان این است که ناظران بهداشتی ما نمی‌توانند کار ضابط قضائی را انجام دهند یعنی تنها مسئله را گزارش می‌دهند.

وی خاطرنشان می‌کند: به دنبال این هستیم که ناظران بهداشتی بتوانند کار ضابطان قضائی را نیز انجام دهند که در این صورت اقدامات آن‌ها بیشتر بازدارنده می‌شود.

استفاده از گوشت نامتعارف در اصفهان سابقه ندارد

«دکتر شهرام موحدی»، مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به انتشار اخباری در مورد مصرف گوشت‌های غیرمجاز در برخی از رستوران‌ها اظهار می‌کند: صحت و سقم این موضوع را تأیید نمی‌کنم چون در محدوده رستوران‌های استان اصفهان نبوده است.

وی تصریح می‌کند: با اطمینان کامل می‌گویم تاکنون چنین مواردی در اصفهان وجود نداشته و جای هیچ نگرانی نیست.

مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان یادآور می‌شود: نظارت کامل بر روند سیستم رستوران‌ها بر عهده علوم پزشکی است که نظارت دقیقی انجام می‌گیرد و حوزه دامپزشکی هم در حد توان خود رستوران‌ها را مدیریت می‌کند به خصوص، نسبت به رستوران‌های معروف و برند که دارای مشتریان بیشتری هم هستند، در طرح‌های ویژه مانند زمان اعیاد مختلف، نظارت جدی تری انجام می‌گیرد.

موحدی تأکید می‌کند: بدون اغراق اعلام می‌کنم که استان اصفهان در حوزه بهداشت مواد غذایی جزو استان‌های بسیار خوب کشور است. البته منکر تخلفات نیستیم اما شاهد تخلفات از سوی رستوران‌های معروف نبوده‌ایم، حتی رستوران‌های کوچک‌تر هم مشکلاتی چون مصرف گوشت‌های نامتعارف را نداشته‌اند شاید در رستوران‌های خلوت با مواردی چون مصرف گوشت‌های تاریخ گذشته روبه‌رو بوده‌ایم که به سرعت گزارش شده و مراحل قانونی انجام گرفته است.

وی در پاسخ به راهکارهای شناسایی گوشت غیرمجاز در رستوران‌ها و مراکز عرضه غذا توضیح می‌دهد: قبلاً برای تشخیص مواردی که به آزمایشگاه سازمان دامپزشکی ارجاع داده می‌شد از طریق استخوان‌ها مشخص می‌شد که این گوشت نامتعارف است یا نه.

مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان ادامه می‌دهد: پس از مدتی به مسئله گوشت‌های چرخ کرده رسیدیم که این نوع از گوشت چگونه تشخیص داده شود تا آنکه از حدود پنج سال قبل در استان اصفهان از روشی مدرن تحت عنوان تایپینگ برای تعیین نوع گوشت استفاده می‌شود که هر نوع از گوشت چرخ کرده به سازمان ارجاع داده می‌شود با این روش مشخص می‌شود از چه مخلوطی تشکیل شده است، حتی اگر کوچک‌ترین میزان از گوشت نامتعارف هم در داخل حجم بالایی از گوشت چرخ کرده باشد قابل تشخیص است. شیوه‌ای مدرن که فقط چند استان ازجمله اصفهان، توانایی انجام آن را پیداکرده‌اند.

موحدی خاطرنشان می‌کند: درمجموع استفاده از گوشت نامتعارف در اصفهان سابقه ندارد به این ترتیب مردم این استان نسبت به غذای عرضه شده در رستوران‌ها اعتماد داشته باشند. چه بسا به غیر از سازمان دامپزشکی دستگاه‌های نظارتی دیگر چون سازمان تعزیرات، علوم پزشکی، بازرسی اصناف و.. هم گزارشی در این باره ارائه نداده‌اند اما مردم نیز باید آگاه باشند که به رستوران‌های معتبر مراجعه کنند.