نقش موثر یک واکسن داخل بینی در محافظت از حیوانات در برابر کرونا

حکیم مهر: محققان اعلام کردند واکسن کووید-۱۹ قابل استفاده در داخل بینی(intranasal vaccine)  از حیوانات در برابر انواع سویه‌های مختلف کرونا محافظت می‌کند.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، یک واکسن قابل استفاده در داخل بینی علیه کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ می‌تواند به سرعت به دستگاه تنفسی (جایی که ویروس معمولا علائم ایجاد می‌کند) برسد و ایمنی ایجاد کند. یک اسپری یا قطرات واکسن می‌تواند گزینه دلپذیرتری برای افرادی باشد که از سوزن می‌ترسند. اما تاکنون تنها چند کشور واکسن بینی کووید را تایید کرده‌اند. محققان گزارش داده‌اند واکسنی را توسعه داده‌اند که می‌تواند با ویروس اصلی و دو نوع سویه آن در همسترها مبارزه کند.

دسته فعلی واکسن‌های تزریقی کووید-۱۹ در مبارزه با عفونت کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ در سراسر جهان موثر بوده است. اما این واکسن‌ها در بافت عضلانی وارد بدن می‌شوند، در حالی که ویروس وارد بدن می‌شود و بسیاری از علائم معمول کووید-۱۹ را در دستگاه تنفسی ایجاد می‌کند. بنابراین، ایمن سازی بدن با واکسن داخل بینی و اسپری آن در بینی می‌تواند گزینه بهتری باشد. اگرچه هند و چند کشور دیگر در ماه‌های اخیر واکسن‌های داخل بینی کووید را تایید کرده‌اند، راه برای آماده سازی موفق واکسن‌های داخل بینی راه آسانی نیست. به عنوان مثال، شرکت آسترازنکا در این ماه اعلام کرد که واکسن قابل استفاده در داخل بینی آن نتوانست پاسخ ایمنی قوی در بافت‌های بینی ایجاد کند و محافظت سیستمیک کمتری نسبت به نسخه داخل عضلانی ارائه کرد. بنابراین در این مطالعه "مادهاوان نالانی"(Madhavan Nallani)، "پیر وندپاپلیر"(Pierre Vandepapeliere) و همکارانش می‌خواستند یک واکسن قابل استفاده در داخل بینی علیه کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ بسازند که پاسخ ایمنی را هم در سیستم بدن و هم در دستگاه تنفسی تحریک می‌کند و همچنین علیه انواع کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ کار می‌کند.

محققان واکسن خود را بر اساس پروتئین میخ مانند سویه بتای کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ تولید کردند که به طور جداگانه آنتی ژن و یک ادجوانت محرک سیستم ایمنی را در نانوذراتی موسوم به پلیمرزوم‌های غشای سلولی مصنوعی(artificial cell membrane polymersomes) کپسوله می‌کند. در بیوتکنولوژی، پلیمروزوم‌ها طبقه‌ای از وزیکول‌های مصنوعی، کره‌های کوچک توخالی هستند که یک محلول را احاطه می‌کنند. پلیمروزوم‌ها با استفاده از کوپلیمرهای بلوک مصنوعی آمفیفیلیک برای تشکیل غشای وزیکول ساخته می‌شوند و شعاع آنها از ۵۰ نانومتر تا ۵ میکرومتر یا بیشتر است. اکثر پلیمروزوم‌های گزارش شده حاوی محلول آبی در هسته خود هستند و برای احاطه و محافظت از مولکول‌های حساس مانند داروها، آنزیم‌ها، پروتئین‌ها و پپتیدهای دیگر و قطعات دی.ان.ای و آر.ان.ای مفید هستند. غشای پلیمروزوم یک مانع فیزیکی را فراهم می‌کند که مواد محصور شده را از مواد خارجی مانند موارد موجود در سیستم‌های بیولوژیکی جدا می‌کند.

آنها این دو جزء را به طور جداگانه ایجاد کردند تا در صورت نیاز بتوانند به راحتی جزء میخ مانند را به یک نوع دیگر تغییر دهند. تزریق همزمان داخل عضلانی آنها یک پاسخ ایمنی قوی در موش و همستر ایجاد کرد. با این حال، زمانی که همسترهای تزریق شده با واکسن جدید در معرض ویروس زنده قرار گرفتند، همچنان عفونت ایجاد کردند. در مقابل، تزریق همزمان داخل بینی در همسترها یک پاسخ ایمنی سیستمیک قوی ایجاد کرد. همچنین ویروس‌ها را از دستگاه تنفسی پاک کرده و از آسیب ریه ناشی از عفونت جلوگیری می‌کند. صرف نظر از نحوه تزریق واکسن، این واکسن محافظت در برابر انواع مختلف از سویه‌های کرونا جمله اُمیکرون را فراهم کرد. بر اساس این نتایج، محققان در حال حاضر از شرکت کنندگان برای یک کارآزمایی بالینی فاز ۱ استفاده می‌کنند.