حکیم مهر: اطلاعات تازه نشان میدهد
که کوئولهای شمالی نر در فصل کوتاه جفتگیری آنقدر فعالیت میکنند که در نهایت از
خستگی میمیرند. بعضی از آنها در این مدت تنها در طول یک شب حدود ۱۰ کیلومتر حرکت میکنند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از فرادید، کوئولها نوعی از
جانوران کیسهدار بومی استرالیا هستند که به دلایل مختلفی از جمله از بین رفتن
زیستگاه در معرض خطر انقراض قرار دارند. تحقیق تازهای که دربارۀ رفتار این جانور
انجام شده نشان میدهد که ظاهرا کوئولهای نر در فصل جفتگیری بدون خواب و استراحت
تمام وقت خودشان را وقف جستجوی جفت و آمیزش جنسی میکنند و این خستگی بیش از حد
احتمالا همان چیزی است که باعث مرگ زودهنگام آنها میشود.
دانشمندان استرالیایی به دنبال دلیل این امر بودند که چرا
کوئولهای نر بعد از یک فصل جفتگیری میمیرند، اما کوئولهای ماده با اینکه تنها
یک بار تولید مثل میکنند، حدود چهارسال زنده میمانند. محققان با زیر نظر گرفتن
فعالیت این کیسهداران گوشتخوار در جزیرۀ گروت آیلند متوجه شدند که فقدان استراحت
میتواند دلیلی برای مرگ دستجمعی و زودهنگام کوئولهای نر باشد.
کوئولهای شمالی که جمعیتشان در سرزمین اصلی استرالیا رو به
انقراض است، بزرگترین پستانداران شناختهشدهای هستند که استراتژی تولید مثل آنها
از نوع سملپاریتی (semelparity) است؛
یعنی فقط یک بار در طول عمرشان تولید مثل میکنند. جنس نر این جانور میتواند تا ۶۰۰ گرم وزن داشته باشد و به
اندازۀ یک گربۀ کوچک رشد کند.
محققان رفتار این جانور را به مدت هفت هفته در فصل جفتگیری
زیر نظر گرفتند و برای این کار شتابسنجهای کوچکی را بر روی پشت این حیوانات نصب
کردند. این تحقیق که نتایج آن در مجلۀ رویال سوسایتی اوپن ساینس (Royal Society Open Science) منتشر
شده، نشان داد که کوئولهای نر تنها ۸
درصد از زمان خودشان را در این مدت به استراحت اختصاص میدهند در حالی که زمان
استراحت کوئولهای ماده سه برابر یعنی ۲۴
درصد است. این نتایج از رفتار هفت کوئول نر و شش کوئول ماده استخراج شد.
علاوه بر این، کوئولهای نر زمان بیشتری را به حرکت اختصاص
میدادند. دو مورد از نرهای مورد مطالعه در این مدت حدود ۱۰ کیلومتر در یک شب حرکت کرده
بودند که معادل آن در مورد انسان حدود ۳۵
تا ۴۰
کیلومتر است.
دکتر کریستوفر کلمنت، یکی از همکاران این تحقیق، میگوید: «نرها همۀ این انرژی را وقف جستجوی مادهها میکنند، زیرا فقط به این صورت میتوانند تولید مثل خودشان را به حداکثر برسانند. آنها در بین این فعالیتها تقریبا هیچ استراحتی ندارند. همین امر میتواند توضیحی برای مرگ نرها بعد از فصل جفتگیری باشد. آنها بعد از این فصل واقعا اوضاعشان خراب میشود؛ موهایشان شروع به ریختن میکند، توانایی مراقبت از خودشان را از دست میدهند، وزن کم میکنند و دائما با یکدیگر درگیر نزاع میشوند.»
تحقیقات قبلی نشان داده بودند که جوندگان نیز در اثر بیخوابی
همین علائم را از خود نشان میدهند. استراتژی تولید مثل به این شکل در بین
پستانداران بسیار نادر است و تنها در بعضی کیسهداران از جمله در موشهای کیسهدار
موسوم به انتیکاینس دیده شده است؛ جنس نر این جانور نیز بعد از فصل جفتگیری با افزایش
هورمون کورتیزول و در نتیجه از کار افتادن اندامها مواجه میشود. البته این تغییر
هورمونی در بین کوئولها دیده نشده است.