دلایل مختلف دامپزشکان درباره علت مرگ پلنگ در ارتفاعات حصار تربت‌حیدریه

حکیم مهر: در حالیکه مدیر اداره محیط زیست تربت حیدریه به استناد گزارش دامپزشکان سقوط از ارتفاع را علت مرگ پلنگ در روستای "حصار" این شهرستان اعلام کرده است ؛ اما کارشناسان دامپزشکی دلایل مختلفی را برای تلف شدن حیوان محتمل می دانند. 

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، رییس اداره دامپزشکی تربت حیدریه امروز پنجشنبه در گفتگو با خبرنگار اظهار داشت: به دلیل متلاشی شدن جسد پلنگ نمی توان علت اصلی مرگ حیوان را بطور دقیق تشخیص داد ضمن اینکه گزارش های کارشناسی در این زمینه نیازمند بررسی و تحلیل بیشتر است.

«دکتر ابوالحسن سیدین» توضیح بیشتر در این باره را به گروه کارشناسی دامپزشکان که ماموریت بررسی علت مرگ پلنگ را بر عهده داشتند؛ ارجاع داد.

همچنین یکی از دامپزشکان عضو این گروه به خبرنگار ایرنا گفت: "دایره احتمالات علت مرگ پلنگ گسترده است" و در این رابطه باید بررسی های بیشتر فنی و علمی صورت گیرد.

«دکتر جعفر کامیاب پور» افزود: به دلیل گذشت زمان نسبتا طولانی و قریب به یک هفته از زمان تلف شدن پلنگ و نابودی کامل امعاء و احشاء حیوان (اعضای داخلی بدن) قدرت مانور و ابتکار عمل دامپزشکان برای تشخیص علت مرگ محدود است به عنوان مثال معده، کبد، قلب و روده حیوان به کلی از بین رفته است بنابراین قابلیت نمونه برداری یا تشخیص سم شناسی ممکن نبوده و نیست.

وی اضافه کرد: معمولا در مرگ های اینچنینی محتویات معده حیوان آنالیز می شود زیرا احتمال مسمومیت و مرگ ناشی از آن وجود دارد اما در مورد پلنگ کشف شده اخیر این آزمایش به دلیل نابودی صد در صدی اندام های داخلی بدن امکان پذیر نبود.

وی گفت: پلنگ مانند دیگر حیوانات نظیر کفتار لاشه خور نیست و با دقت بالا در انتخاب غذا به دنبال طعمه های تازه و سالم است بنابراین موارد مسمومیت در این گربه سان کمتر دیده و شنیده می شود اما با این وجود هر چیزی محتمل است.

کارشناس مسوول اداره دامپزشکی تربت حیدریه با بیان اینکه سمت چپ بدن پلنگ کشف شده در حوالی روستای حصار کاملا فاسد و از بین رفته است، ادامه داد: قابلیت نمونه برداری از بسیاری اعضای حیوان وجود نداشت و این کار تشخیص و علت اصلی مرگ را سخت می کند.

کامیاب پور در پاسخ به اینکه مدیر اداره محیط زیست تربت حیدریه به استناد گزارش دامپزشکان سن حیوان را ۹ تا ۱۰ سال و علت مرگ را سقوط از ارتفاع اعلام کرده است، گفت: در گزارش ما اشاره ای به سن حیوان نشده بود زیرا این موضوع نیازمند بررسی بیشتر است و احتمالا تخمین عمر بر اساس نظریه و تجربه خود محیط بانان بوده است ضمن اینکه پلنگ حیوانی چابک و مسلط در ارتفاعات است بنابراین در خصوص علت مرگ ناشی از ارتفاع باید با احتیاط اظهار نظر کرد.

وی افزود: البته اگر محیط بانان عمر پلنگ را دقیق تخمین زده باشند سن ۱۰ سالگی نشانه گذشتن حیوان از دوره جوانی است بنابراین ممکن است تعادل حرکتی گربه سان در این سن دچار ضعف و مشکل شود مضافا اینکه یافتن غذا و شکار برایش مشکل خواهد بود.

وی در پاسخ به احتمال مرگ طبیعی پلنگ با توجه به سن اعلام شده این موضوع را هم با احتمال ضعیف ممکن اعلام کرد و گفت: با توجه به شکستگی دست و کتف و کشیدگی این صدمه تا گردن حیوان و کشف لاشه در آب و دیگر شواهد و قرائن هر چیزی ممکن است.

دکتر کامیاب پور ادامه داد: به اتفاق دیگر همکارانم دکتر شیبانی و دکتر گلچین تمام احتمالات را بررسی کردیم و سقوط از ارتفاع یکی از دلایل احتمالی مرگ پلنگ است اما از آنجا که گزارشات تهیه شده نیازمند آنالیز بیشتر در دیگر مراجع است و کارشناسان محیط زیست هم بررسی های خود را دارند بهتر است تا مشخص نشدن همه نتایج صبر کرد.

همچنین یک دامپزشک فعال در حوزه محیط زیست و حیات وحش به خبرنگار ایرنا گفت: طبیعت پلنگ زیست در مناطق کوهستانی و حرکت در ارتفاعات و نقاط سخت گذر است بنابراین سقوط این حیوان از ارتفاع بجز مواردی که در تعقیب شکار یا مبارزه با دیگر حیوانات است ؛ ضعیف به نظر می رسد.

«دکتر علی میلانی» افزود: حتی اگر تشخیص سن پلنگ تلف شده از سوی کارشناسان دقیق بوده باشد بازهم باید در خصوص سقوط از ارتفاع شک و تردید کرد و کنکاش بیشتر در رابطه با علت اصلی مرگ می تواند کارشناسان را به نتایج بهتری در خصوص نحوه زیست این گربه سان برساند مخصوصا اینکه بر اساس سوابق قبلی و تجارب مکتسبه گاها تشخیص محیط بانان دقیق نبوده است که نمونه آن را در منطقه شکار ممنوع پارک ملی تندوره (شهرستان درگز خراسان رضوی) شاهد بوده ایم.

وی اضافه کرد: بر اساس تجربه شخصی و تعاملی که با روستائیان و تشکل های مردم نهاد زیست محیطی و حامی حیوانات دارم کشتن پلنگ و حتی آزار حیوان توسط انسان در تربت حیدریه وجود ندارد یا کم سابقه است بطوریکه دیده شده برخی چوپانان تعمدا یکی از گوسفندان خود را برای شکار حیوان طرد کرده اند بنابراین احتمال مرگ بر اثر دخالت انسان خیلی ضعیف است.

وی یادآور شد بنظرم آنچه در این قضیه مهم به نظر می رسد مطالعات پیوسته و عمیق کارشناسی محیط زیست با همکاری دیگر مراجع و کارشناسان نظیر دامپزشکان است که می تواند کشور را به سمت تجارب جدید و ارتقای کیفی حمایت های زیست محیطی بویژه از گونه های نادر جانوری سوق دهد.

خبرنگار ایرنا نظر رییس اداره محیط زیست تربت حیدریه را در خصوص گمانه زنی مختلف دامپزشکان و محیط بانان مبنی بر علت مرگ پلنگ جویا شد که وی در پاسخ گفت: سقوط از ارتفاع که آن را مطرح کردیم یکی از احتمالات مرگ حیوان است و دلایل دیگری نیز محتمل است.

«داود نورمحمدی» توضیح بیشتر در این رابطه را به روزهای آینده و روشن شدن نتایج کارشناسی اولیه دامپزشکان و بررسی دیگر کارشناسان محیط زیست موکول کرد.

به گزارش ایرنا لاشه یک قلاده پلنگ مقارن عصر جمعه چهارم فروردین ماه جاری در یکی از دره های ارتفاعات روستای "حصار" از توابع تربت حیدریه واقع در مرز شهرستانهای کاشمر و کوهسرخ و نزدیکی نیشابور واقع در مرکز استان خراسان رضوی کشف شد.

بر اساس گمانه زنی محیط بانان احتمالا کمتر از ۱۰ قلاده پلنگ در حوزه جغرافیایی تربت حیدریه و عمدتا در منطقه شکار ممنوع "ژرف" و گاها در ارتفاعات حصار و منطقه مرتفع "بُزما" در جنوب شهرستان زیست می کنند.

مرکز شهرستان تربت حیدریه با تنوع بالای اقلیمی در ۱۵۰ کیلومتری جنوب مشهد مقدس قرار دارد.