حکیم مهر: یک سنجاب یخ زده متعلق
به ۳۰ هزار
سال پیش در دوران عصر یخبندان در قطب شمال کشف شده است که اندام و بافتهای آن به
خوبی حفظ شدهاند و مشخص شد که این توده خز و پوست قهوهایرنگ شامل دستهای کوچک،
پنجهها، گوش و یک دُم است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، شانس یافتن یک سنجاب
زمینی(کُلاهو) کاملاً حفظ شده از عصر یخبندان در قطب شمال چقدر است؟ خیلی کم.
در سال ۲۰۱۸،
یک کلاهوی مومیایی شده و ۳۰
هزار ساله در قطب شمال و در منطقه یوکان پیدا شد که به شکل یک توپ جمع شده بود که
با دقت معلوم میشد یک توده از خز و پوست قهوهای رنگ شامل دستها و گوشهای کوچک
قابل مشاهده است.
در حال حاضر، دیرینه شناسان به ما نگاهی اجمالی از این موجود
باستانی کوچک را نشان دادهاند که به زودی برای نمایش عمومی آماده میشود.
«کُلاهو» یا سنجاب زمینی نام
یک تبار از تیره سنجابان است. این جوندگان بر خلاف سایر
سنجابها در سطح زمین یا زیر زمین زندگی میکنند. این جانوران اندازهای متوسط
دارند، دارای دُمی کوتاه و چشمهای درشت هستند و میتوانند تا هشت کیلوگرم وزن
داشته باشند. اکثر گونههای کلاهو به صورت اجتماعی و در گروههای بزرگ در دشتها
زندگی میکنند. این حیوانات میتوانند در مواقعی مثل احساس خطر بر روی پاهای عقب
بلند شوند. در حالت ایستاده تسلط بیشتری برای پیدا کردن خطرات و مشاهده اطراف
دارند. این جانوران در صورت احساس خطر جدی با تولید صداهایی خاص، وجود خطر را به
سایرین اعلام میکنند.
«گرانت زازولا» که یک دیرینهشناس است، میگوید:
کلاهوها در قطب شمال و در منطقه یوکان رایج هستند و لانههای آنها که از عصر
یخبندان به جا مانده همواره به شکل دست نخورده یافت میشود. اما یافتن یک سنجاب
کامل، اتفاقی نادر است.
وی افزود: بعضی از مردم وقتی پای پشمی یک ماموت غول پیکر یا
عاجهای بزرگ یا جمجمههای بزرگ آن را پیدا میکنند، واقعاً بسیار هیجان زده میشوند.
اما برای من، فسیلهای کلاهوهای قطب شمال، لانهها و اکنون این سنجاب مومیایی که
به خوبی حفظ شده واقعاً جالب هستند. جالبترین چیزهایی که ما داریم. مطمئناً آنها
مورد علاقه من هستند.
اسکن پرتو ایکس نشان داد این سنجاب جوان در سال اول خواب
زمستانی خود به سر میبرده است.
زازولا میگوید: تا زمانی که دقیق نشوید دستهای کوچک و این
پنجهها، دم کوچک و گوشهای آن را نمیبینید و به وضوح قابل تشخیص نیستند. من
همیشه استخوانها را مطالعه میکنم، چرا که آنها هیجانانگیز هستند. اما وقتی
حیوانی را میبینید که کاملاً حفظ شده است، ۳۰ هزار سال قدمت دارد و میتوانید
چهره، پوست، مو و همه چیزهای آن را به خوبی ببینید، این خیلی فوق العاده است، زیرا
گویی که حیوان زنده است.
یک دامپزشک محلی به نام «دکتر جس هیث» به گرفتن اسکن پرتوی
ایکس از این سنجاب زمینی کمک کرد. وی مطمئن نبود که پرتو ایکس چیزهای زیادی را
نشان دهد، زیرا استخوانهای حیوانات مومیایی شده در طول سالها کلسیم خود را از
دست میدهد و تصویر حاصل از تابش پرتوی ایکس تار میشوند، اما در اوج غافلگیری
مشخص شد که ساختار استخوانی جامد این کلاهو نیز به خوبی حفظ شده است.
وی گفت: ما میتوانستیم ببینیم که این نمونه در شرایطی عالی
قرار دارد. انگار که خوابیده است.
تصاویر پرتوی ایکس نشان داد که در واقع این سنجاب جوان در
اولین سال خواب زمستانی خود بوده که مرده است، اما معلوم نیست چه چیزی آن را کشته
است.
زازولا میگوید: ما اغلب حیوانات بزرگ مانند ماموتهای
پشمالو و این چیزها را میبینیم، اما در مورد موجودات کوچکی که زیر پای این ماموتهای
پشمالو زندگی میکردند نیز چیزهای زیادی میتوان آموخت.