تدوین اولین فارماکوپه داروهای دامپزشکی ایران چگونه حاصل شد؟

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «یکی از اقدامات شاخص دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور، تدوین فارماکوپه داروهای دامپزشکی ایران برای اولین بار در کشور بود.» این را مدیرکل دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور به حکیم مهر می‌گوید.

«دکتر سیدسعید حسینی» تصریح می‌کند: «اهتمام جدی در تشویق، حمایت، پیگیری تسریع در روند صدور پروانه‌های ساخت داروها و واکسن‌های تولید داخل از دیگر اقدامات است که در این ارتباط ۳۳۰ مورد موافقت اولیه و ۴۱۲ پروانه ساخت دارو طی سال ۱۴۰۱ صادر شده است.»

حکیم مهر: آقای دکتر، مهمترین وظایف دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور طی سال ۱۴۰۱ چه بود؟

دفتر دارو و درمان به استناد قانون سازمان دامپزشکی به‌ویژه آئین‌نامه اجرایی بند (ز) ماده ۳ و مواد ۷ و ۸ و ۹ آن و هماهنگ با قوانین بین‌المللی WHO,OIE,Pics وظایف و مسئولیت‌های گسترده و متنوعی دارد که به‌طور خلاصه می‌توان به مطالعه، ‌سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی تولید، واردات، صادرات، توزیع، پخش و ثبت انواع دارو، فرآورده‌های بیولوژیک، مواد ضدعفونی‌کننده، سموم، افزودنی‌های خوراک دام، آنزیم‌ها، پروبیوتیک‌ها و نظایر آن که به نحوی از انحاء مورد مصرف دامپزشکی هستند، اشاره کرد. همچنین مطالعه، بررسی و تدوین ضوابط فنی و اجرایی مرتبط با تولید، واردات، صادرات، توزیع، پخش و ثبت انواع دارو، فرآورده‌های بیولوژیک، مواد ضدعفونی‌کننده، سموم، افزودنی‌های خوراک دام، آنزیم‌ها، پروبیوتیک‌ها و نظایر آن که باز به نحوی از انحاء مورد مصرف دامپزشکی هستند، یکی دیگر از وظایف دفتر است.

از طرفی می‌توان گفت که مطالعه، تدوین ضوابط، دستورالعمل و صدور پروانه کارخانجات تولیدکننده و یا مجوز تولید برای هر قلم از انواع دارو و فرآورده‌های بیولوژیک و نظایر آن و همچنین مطالعه، سیاست‌گذاری، نظارت، ارزیابی، اظهار نظر، تدوین ضوابط و دستورالعمل جهت صدور پروانه شرکت‌های واردکننده و صادرکننده، توزیع و پخش و فروش انواع دارو و مواد بیولوژیک نیز جزء وظایف دفتر دارو و درمان به شمار می‌روند.

از دیگر وظایف دفتر دارو و درمان می‌توان به کنترل، ممیزی و نظارت بر کارخانجات تولیدکننده، صادر و واردکننده، توزیع، پخش و فروش انواع دارو و مواد بیولوژیک و نظایر آن، نظارت، هماهنگی و ابلاغ دستورالعمل‌های مربوطه به ادارات کل دامپزشکی استان‌ها، مطالعه، نظارت، سیاست‌گذاری، ارزیابی، اظهار نظر، تدوین ضوابط تولید و واردات صادرات و توزیع انواع تجهیزات و لوازم درمانگاهی دامپزشکی و درنهایت مطالعه، سیاست‌گذاری و تدوین ضوابط و دستورالعمل‌های مربوط به مراکز درمانی، مایه‌کوبی و داروخانه‌های دامپزشکی اشاره کرد.

حکیم مهر: مهمترین اقدامات شاخص دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور طی سال ۱۴۰۱ چه بود؟

ازجمله مهمترین اقدامات شاخص دفتر می‌توان به اجرای طرح مراقبت و ارزیابی کیفی داروهای دامپزشکی پس از عرضه به بازار مصرف (PMS) و اقدام قانونی درخصوص موارد عدم انطباق و یا تخلفات احتمالی در جهت ارتقاء اثربخشی و بی‌خطری داروها و تامین سلامت دام و فرآورده‌های دامی و حفظ بهداشت عمومی جامعه اشاره کرد. در این ارتباط ۱۲۳۴ قلم دارو با تعداد ۳۲۴۶ نمونه، مورد ارزیابی قرار گرفته است.

از اقدامات شاخص دیگر دفتر می‌توان به تدوین دستورالعمل ضوابط و روش‌های اجرایی مدیریت امحاء پسماندهای دارویی، ابلاغ دستورالعمل‌های مراکز درمانی، مایه‌کوبی و داروخانه‌های دامپزشکی (ویرایش چهارم) اشاره کرد. در دستورالعمل‌های مذکور مجوزها و پروانه‌های مربوطه در بستر سامانه‌های الکترونیکی و با رعایت زمان انجام فرآیندها صادر می‌شود.

تدوین دارونامه دامپزشکی کشور (فارماکوپه داروهای دامپزشکی ایران) برای اولین‌بار و اهتمام جدی در تشویق، حمایت، پیگیری تسریع در روند صدور پروانه‌های ساخت داروها و واکسن‌های تولید داخل از دیگر اقدامات است که در این ارتباط ۳۳۰ مورد موافقت اولیه و ۴۱۲ پروانه ساخت دارو طی سال ۱۴۰۱ صادر شده است.

مطالعه، بررسی و ثبت حدود ۱۸۰ مورد دارو، واکسن و مواد اولیه از کشورهای معتبر و ابلاغ دستورالعمل الزامات زنجیره سرد محموله‌های وارداتی واکسن به منظور حفظ کیفیت و دمای مطلوب در زمان حمل و نقل، رتبه‌بندی و گروه‌بندی کارخانجات تولید مکمل و پیش مخلوط های افزودنی به خوراک (IVSN) در جهت حذف بروکراسی زائد و رونق تولید، تسهیل فرایندها و صدور مجوز صادرات انواع اقلام دارویی و همکاری با گمرکات کشور از طریق سامانه EPL  و درنهایت تشکیل کمیته ارزی با همکاری تشکل‌ها به منظور پیگیری تامین ارز مناسب برای تهیه مواد اولیه، واکسن‌ها، داروها و افزودنی‌های وارداتی و همچنین بررسی و نظارت بر پروفرم‌های ارائه شده از سوی شرکت‌ها از دیگر اقدامات شاخص دفتر دارو و درمان سازمان دامپزشکی کشور بوده است.