تلاش استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران برای احیای جمعیت شتر دوکوهانه ایرانی در قالب پروژه مشترک با فائو

حکیم مهر: استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران اعلام کرد: انتظار می‌رود تا پایان شهریور ماه در قالب طرح صیانت از شتر دوکوهانه ایران، شاهد 10 آبستنی موفق ناشی از انتقال بین گونه‌ای و حداقل 50 آبستنی موفق ناشی از تلقیح مصنوعی اسپرم شتر دوکوهانه باشیم.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایانا، «دکتر امیر نیاسری» در ارتباط با طرح صیانت از شتر دوکوهانه ایرانی گفت: بعد از آنکه طرح بین‌المللی صیانت از شتر دوکوهانه ایران را طراحی کردم، این طرح توسط مرکز اصلاح نژاد دام برای سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) ارسال شد.

وی افزود: طرح ارسال شده، مورد تایید قرار گرفت و مبلغی معادل ۴۵۰ هزار یورو از طرف این سازمان برای انجام این طرح اختصاص پیدا کرد. هدف اصلی این طرح، حفظ ذخیره ژنتیکی و افزایش جمعیت شتر دوکوهانه است.

این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: بر اساس این طرح قرار بر این بود که حداقل 10 آبستنی موفق ناشی از انتقال بین گونه‌ای و یکصد آبستنی ناشی از تلقیح مصنوعی با اسپرم شتر دوکوهانه اتفاق افتد. مورد اول برای حفظ ذخایر ژنتیکی شتر دو کوهانه و مورد دوم به‌منظور اقتصادی کردن نگهداری شتر دوکوهانه در کشور هدف گذاری شده بود. این طرح یک طرح دو ساله است که توسط معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی در حال اجراست و انتظار داریم نتایج آن در شهریور ماه سال جاری توسط این معاونت اعلام شود.

این استاد دانشگاه تهران، در توضیح فرایند انتقال بین گونه‌ای شتر دوکوهانه گفت: این یکی از ابداعات من با همکاری همکاران و دانشجویان دانشکده، برای تسهیل افزایش جمعیت شتر دوکوهانه بود. به این مفهوم که جنین شتر دوکوهانه را در رحم شتر یک کوهانه قرار دادیم و از آن به‌عنوان مادر رضایی و یا حمال استفاده کردیم. این طرح با کمک‌های سازمان برنامه و بودجه و وزارت جهاد کشاورزی، به موفقیت انجامید و مقالات آن طی سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ در سطح جهانی مورد اقبال قرار گرفت.

وی همچنین در ارتباط با بحث انجماد اسپرم شتر خاطرنشان کرد: انجماد اسپرم شتر، فرایندی پیچیده است. انجماد اسپرم شتر در دنیا تاکنون عملی نبوده و کسی موفق به انجماد اسپرم این گونه در شرایطی که قابلیت ایجاد آبستنی داشته باشد، نشده است. خود ما نیز در پروژه‌های تحقیقاتی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، درصد آبستنی بسیار پایینی داشتیم و موفق به گرفتن بچه شتر از اسپرم منجمد شده نشده‌ایم. در حال حاضر انجماد اسپرم شتر یک فعالیت تحقیقاتی است اما انتقال بین گونه‌ای جنین جنبه کاربردی و توسعه‌ای دارد و می‌تواند در تکثیر جمعیت این گونه موثر باشد.

به گزارش ایانا، شتر دوکوهانه گونه بومی ایرانی است و بر اساس مطالعاتی که در چند سال گذشته صورت گرفته است، منشاء شترهای دو کوهانه موجود در چین و مغولستان نیز ایران بوده است. به نظر می‌رسد در حال حاضر جمعیت شتر دوکوهانه موجود در کشور محدود به 150 نفر است. با این وجود تنوع ژنتیکی این گونه در کشور در سطح مطلوبی است و هنوز امکان تکثیر با کیفیت این گونه مهم و ذخیره ارزشمند ژنتیکی کشور وجود دارد.