داستان بزغاله خائیز پس از جدایی از مادر/ بازگشت به طبیعت در صورت تایید سلامت توسط دامپزشکان

حکیم مهر: بزغاله کوهی که به همراه خواهر و برادرش در منطقه حفاظت شده خائیز استان کهگیلویه و بویراحمد اسیر طمع سودجویان شده بود اکنون با جداشدن از مادر و تلف شدن خواهر و برادرش در محیطی ناآشنا زندگی می کند.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، این موجود زیبا که تنها چند روزی است متولد شده اکنون تحت مراقبت محیط بانان است و به جای شیر مادر از شیر گاو تغذیه می کند و در محیط ناآشنایی دور از محبت مادر روزگار می گذراند.

شکارچیان سودجو که سه راس کل و بز را در کیسه قرار داده بودند تا آنان را از منطقه حفاظت شده خائیز خارج کنند با مشاهده محیط بانان آنان را از خودرو به بیرون پرت کردند که ۲ راس از آنان تلف شد و دیگری که از مادرش جدا شده اکنون به دور از فضای طبیعی تحت مراقبت محیط بانان است.

سرنوشت بزغاله تنها

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: سودجویان این بزغاله های نوزاد را با سنگدلی از مادرشان جدا کردند تا آن را در خانه بزرگ کنند و بفروشند.

«جمشید عبدی پور» با اشاره به اینکه برای تشخیص سلامت بزغاله سالم قرار است که دامپزشکان آن را معاینه کنند تاکید کرد: در صورت سلامت بودن و اینکه دستگاه گوارش او به شیر گاو واکنش نشان ندهد می توان آن را مراقبت کرده و چند هفته بعد به طبیعت همان منطقه ای که زنده گیری شده بازگرداند.

وی ابراز کرد: این روزها که فصل زایش کل و بز است برخی سودجویان نوزادها را از لانه هایشان برمی دارند تا آن را بفروشند که این اقدام قاچاق حیات وحش شده و خاطیان افزون بر جرایم قضایی به پرداخت دیه محکوم می شوند.

جریمه ۱۷۲ میلیونی در انتظار خاطی

وی با اشاره به اینکه متخلف زنده گیری کل و بزهای منطقه حفاظت شده خائیز دستگیر شده تاکید کرد: این فرد ملزم به پرداخت ۱۷۲ میلیون تومان دیه است و البته این جریمه زیست محیطی است مراحل قانونی این پرونده شامل جرایم مالی و کیفری در جریان است.

عبدی پور تاکید کرد: هرچند یکی از بزغاله ها زنده است اما به دلیل جدا شدن از خانه و مادرش سودجوی مذکور باید دیه هر سه بزغاله را پرداخت کند.

وی عنوان کرد: سودجویان باید به ازای زنده گیری گیری هر راس بز( ماده) ۷۵ میلیون تومان و به ازای هر کل (جنسیت نر) ۲۲ میلیون تومان جریمه پرداخت کنند.

چگونگی شناسایی خاطی

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد  گفت : محیط بانان منطقه حفاظت شده خائیز در محدوده تنگ تکاب حین گشت و کنترل منطقه به یک دستگاه خودروی پژو ۴۰۵ که در جاده سد مارون پارک کرده بود مشکوک شدند .

«اسلام جاودان خرد» تاکید کرد : ماموران با اقدام های حفاظتی خودرو را تحت نظر قرار دادند اما متخلفان به محض اینکه متوجه می شوند در رصد محیط بانان قرار دارند فورا از منطقه متواری شدند.

وی با اشاره به اینکه متواری شدن متخلفان باعث شد شک ماموران به یقین تبدیل شود افزود: ماموران اقدامات لازم برای توقف خودرو را انجام دادند .

جاودان خرد گفت : متخلفان سودجو حین فرار و در سرعت بالای خودرو سه کیسه به بیرون از خودرو پرتاب کردند و محیط بانان هر بار متوقف و گونی ها را جمع آوری کردند.

وی افزود : محیط بانان با باز کردن درب کیسه ها کل و بزهای با سن کمتر از ۲ هفته را مشاهده کردند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد : متاسفانه دو راس از این کل و بزها حین پرتاب به بیرون از خودرو دچار آسیب شدید شده و تلف شدند و حال سومی نیز مساعد نیست .

جاودان خرد با اشاره به ماده قانونی صید و شکار نیز بیان کرد: بر اساس ماده ۲ آیین نامه اجرایی قانون شکار و صید، شکار عبارت است از تیراندازی به پستانداران، خزندگان و پرندگان وحشی و یا کشتن یا گرفتن یا تعقیب کردن آنها به هر کیفیت و وسیله و طریق است که منظور از گرفتن همان زنده گیری است .

وی گفت : هویت متخلفان شناسایی شده و با تشکیل پرونده و ارسال به مراجع قضایی خواهان مجازات برای آنان شدیم .

جاودان خرد افزود: یکی از کل و بزهای تلف شده ماده و دیگری نر بوده است.

منطقه حفاظت شده خائیز دارای طبیعت گرمسیری بوده و از مهم‌ترین زیستگاه‌های حیات وحش کهگیلویه و بویراحمد محسوب می‌شود،این منطقه با مساحتی بیش از ۳۳ هزار هکتار در سال ۱۳۷۷ به عنوان منطقه حفاظت شده ثبت شد.

این منطقه در فاصله ۱۵ کیلومتری بهبهان است و در حوزه جغرافیایی استان های خوزستان و کهگیلویه و بویر احمد قرار دارد.

کل و بز را بیشتر بشناسیم

کل و بز با نام دیگر پازن یا بز وحشی یکی از پستانداران ایران که جثه آن بسیار بزرگتر از بز اهلی است این حیوان در رده‌بندی پستانداران زیر مجموعه نام کلی Chirrcus قرار می‌گیرد. این موجود زیبا ۱۲۰ تا ۱۶۰ سانتی‌متر طول دارد، دم او ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر است، ارتفاع بدنش ۷۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر و وزنش حدود ۲۵ تا ۱۲۰ کیلوگرم است،نرهای این گونه حیات وحش شاخ بلند و داسی شکل دارند که گره‌های روی آن هر یک نماینده یک سال از عمر حیوان است.

طول شاخ کل نر تا ۱۵۲ سانتی‌متر نیز می‌رسد و ماده‌ها شاخ باریک‌تر و کوتاه‌تر دارند،بدن تنومند و ماهیچه‌ای به رنگ خاکستری مایل به قهوه‌ای یا زرد خصیصه ظاهری کل‌های ماده است و نرها تیره‌تر هستند.

کل ایرانی بیشتر در روز و به‌ندرت در شب به چرا می‌رود او حیوانی گیاه‌خوار و نشخوارکننده با حس بویایی، شنوایی و بینایی بسیار قوی است. کل‌ها زندگی اجتماعی دارند که در آن ماده‌ها و جوان‌ها در گله‌های جدا زندگی می‌کنند و کل‌های بسیار پیر گاهی از گله جدا می‌شوند و در صخره‌های سخت گذر اقامت می‌کنند.

انتخاب نام پازن برای این گونه دو روایت مختلف دارد؛ برخی برآنند که چون بهترین فصل شکار این حیوان پاییز است به آنان پاییز زن گفته می‌شده است اما دیگران می‌گویند کل هنگام احساس خطر پاهایش را به زمین می‌کوبد به همین دلیل به آن پازن می‌گویند.

پازن‌ها بین ۱۲ تا ۱۵ سال عمر می‌کنند و گرگ، پلنگ و یوز دشمنان طبیعی کل‌ها هستند اما پرندگان شکاری و کفتار هم ممکن است بزغاله‌ها را شکار کنند،کل ایرانی در حوزه وسیعی از جزیره کرت تا قفقاز، پاکستان، ترکمنستان و عربستان پراکنده است. در ایران در بیشتر مناطق کوهستانی و صخره‌ای این جانور را می‌توان مشاهده کرد.

مشارکت مردمی راهکار صیانت بهتر

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد از شهروندان و علاقه مندان به محیط زیست و حیات وحش خواست مراقب باشند حیات وحش از سوی سودجویان شکار نشوند.

جاودان خرد گفت : افراد سودجو و شکارچیان متخلف در صدد هستند زندگی حیات وحش را به خطر اندازند و شهروندان به محض مشاهده هرگونه تخلف به سامانه ۱۵۴۰ و یا با مراجعه به نزدیک‌ترین پاسگاه محیط زیست به همکاران یگان حفاظت محیط زیست اطلاع‌رسانی کنند.

وی تصریح کرد : با توجه به وسعت زیاد مناطق تحت مدیریت و کمبود محیط بان ، افراد فرصت طلب از شرایط سوء استفاده می کنند که در این مواقع مردم می توانند در نقش یک محیط بان یاریگر محیط زیست باشند و تخلفات را گزارش دهند.

وی افزود: هم اکنون تنها ۸۰ نفر محیط بانان در ۳۱۲ هزار هکتار منطقه تحت مدیریت محیط زیست به صورت شبانه روزی کار محافظت از حیات وحش را انجام می دهند اما با توجه به برودت هوا و پایین آمدن حیات وحش از ارتفاعات خطر در کمین آنهاست.

هفت منطقه حفاظت شده دنا با وسعت ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار، دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵ هکتار، خامی با وسعت ۲۵ هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸۷ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان زیبای طبیعی وجود دارد.

۳۲۴ گونه جانوری مهره دار در زیستگاه های حیات وحش کهگیلویه و بویراحمد زندگی می کنند که ۲۲۷ گونه از این تعداد شامل انواع پرندگان است.

کهگیلویه و بویراحمد با بیش از ۱۶کیلومتر مربع وسعت و در اختیار داشتن یک درصد خاک از کشور ۱۸ درصد گونه‌های جانوری کشور را در خود جای داده است.