دستورالعمل «زیرسامانه سوت‌زنی» در سازمان دامپزشکی کشور ابلاغ شد/ امکان گزارش مستقیم و محرمانه اطلاعات مربوط به ناهنجاری، فساد، زورگویی و تبعیض به سازمان

حکیم مهر: مشاور رئیس سازمان دامپزشکی کشور و مدیر روابط عمومی این سازمان، دستورالعمل زیرسامانه سوت‌زنی سامانه یکپارچه ارتباط مردمی سازمان دامپزشکی کشور (سیام) را جهت اجرا به مدیران کل محترم دامپزشکی استان‌های سراسر کشور ابلاغ کرد.

به گزارش حکیم مهر، متن این دستورالعمل به شرح زیر است:

بسمه تعالی

مدیران کل محترم دامپزشکی استان‌های سراسر کشور

موضوع: زیرسامانه سوت‌زنی سامانه یکپارچه ارتباط مردمی سازمان دامپزشکی کشور (سیام)

با سلام و احترام

با توجه به اهمیت لزوم ایجاد راهکار مناسب و سهل جهت انعکاس ناهنجاری های متنوع مرتبط با دامپزشکی، زیرسامانه متمرکز سوت‌زنی که از اولویت‌های مهم روابط عمومی و پیش‌نیاز ارتباط دوسویه مردم و سازمان دامپزشکی کشور می‌باشد، در راستای راه‌اندازی سامانه یکپارچه امور مردمی سازمان دامپزشکی کشور (سیام) و نقش ادارات کل دامپزشکی استان‌ها در این‌خصوص، موارد زیر جهت استحضار و اطلاع‌رسانی به متقاضیان ارسال می‌گردد.

اداره کل موظف است متن این بخشنامه را در سایت اداره کل درج و لینک آدرس الکترونیکی سامانه سیام و زیرسامانه سوت زنی را جهت مشاهده متقاضیان درج نماید. در صورت نقص و عدم پاسخگویی سامانه سوت‌زنی مدیر روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان موظف است مراتب را در اسرع وقت طی مکاتبه به روابط عمومی سازمان انعکاس دهد و پاسخ به متقاضی نیز از طریق سامانه سیام یا مکاتبه به متقاضی ارائه گردد. بدیهی است دستورالعمل‌های تکمیلی متعاقبا ارسال خواهد گردید.

اولویت‌بندی ناهنجاری

سامانه سوت زنی به دنبال اولویت بندی مسائل کاملا جدی فردی و یا ناهنجاری های سیستماتیک وظایف مرتبط با دامپزشکی می باشد. ذکر این نکته قابل توجه می باشد که سامانه سوت زنی شامل طرح «شکایت استخدامی و پرسنلی مربوط به شرایط کاری سازمان دامپزشکی کشور» نمی باشد. اینگونه شکایات شکایاتی شخصی هستند که صرفاً به نحوه استخدام یا خدمت فرد در سازمان مربوط می شوند و در این سامانه بررسی نمی گردند (علت این امر بدان جهت است که اینگونه شکایات در سامانه سوت زنی تحقیقات جدی را بدنبال خواهد داشت و بررسی روند پاسخگویی را طولانی خواهد کرد.)، مگر اینکه در تحقیقات مشخص شود این ناهنجاری به صورت فراگیر و از طریق سوء مدیریت یا اغراض شخصی برای عموم همکاران ایجاد شده است. همچنین مواردی مانند زورگویی، آزار و اذیت و تبعیض بین کارکنان شامل طرح موضوع در سامانه سوت‌زنی می گردند.

پایش و بررسی ناهنجاری‌های انضباطی

سامانه سوت‌زنی از آن جهت اهمیت دارد تا در صورت ارائه اطلاعات توسط افشاگر اطمینان حاصل شود تا این افشاگری از سوی افرادی که منافعشان به واسطه این افشاگری به خطر افتاده است، مورد تهدید و ارعاب قرار نمی گیرند و چتر محافظتی برای افشاگر ایجاد می نماید. اما نکته مهم این است که اگر فردی که مورد اتهام قرار گرفته، پس از طی مراحل قانونی از اتهام تبرئه گردد، اطلاعات داده شده از حالت محرمانه خارج خواهد گردید.

بررسی گزارشات توسط افراد متخصص، آموزش‌دیده و آگاه به قوانین و مقررات

سامانه سوت‌زنی، سامانه ای است که توسط سازمان دامپزشکی کشور راه اندازی شده است. این سامانه با هدف ارائه خدمات غیرحضوری به افرادی که قصد ارسال گزارش هر گونه ناهنجاری مرتبط با دامپزشکی کشور را دارند، راه اندازی شده است و امکان ارسال گزارش‌های مردمی را به صورت نامحسوس را فراهم کرده است.

در این سامانه امکان اعلام هرگونه ناهنجاری به صورت نامحسوس، غیرحضوری و آنلاین وجود دارد. در حال حاضر عموم مردم می توانند گزارش های خود را از طریق این سامانه به سازمان دامپزشکی کشور ارسال نمایند.

سامانه سوت زنی این اطمینان را برای کارکنان سازمان دامپزشکی کشور و عموم مردم ایجاد می نماید که افرادی که به شکایات رسیدگی می کنند، از لحاظ علمی و قانونی کاملا متخصص و توانمند بوده و بدون حب و بغض و خط مشی مشخص، به بررسی گزارشات ارسالی می پردازند.

رسیدگی‌کنندگان از طریق سامانه موظفند روند پیگیری را با ذکر علت (گزارشات غیرمحرمانه و محرمانه) به اطلاع شاکی رسانیده تا سوت‌زن اطمینان حاصل نماید روند رسیدگی به پرونده با دقت و حساسیت ادامه دارد.

بهبود فرهنگ سازمانی

سامانه سوت زنی باعث گسترش فرهنگ ابراز آزادانه عقاید و دیدگاه های کارشناسی می گردد. البته این نکته قابل ذکر است که سامانه سوت زنی تنها بخشی از فرهنگ سازی در این خصوص می باشد و باید با به روز رسانی روشها و فرآیندها از بروز ناهنجاری ها پیشگیری گردد.

نام سامانه سوت‌زن، از یک نام قدیمی منشا گرفته است. در گذشته به افرادی که یک ناهنجاری را برای مردم و جامعه افشا می‌کردند، «سوت‌زن» گفته می‌شد؛ به همین خاطر نام سامانه ای که برای ارسال گزارش های فساد مورد استفاده قرار می گیرد، سوت‌زن نامیده شده است.

افرادی که در سامانه سوت زنی گزارش های خود را ارسال می کنند، باید مطمئن باشند که گزارش های آن ها به صورت مستقیم و محرمانه به سازمان دامپزشکی کشور خواهد رسید و با دقت پیگیری خواهد شد.

از مزیت این سامانه این است که برای عموم مردم در سراسر کشور قابل استفاده است و هیچ محدودیتی جهت استفاده از این سامانه و ارسال گزارش ها وجود ندارد.

نحوه ارائه گزارش در سامانه سوت‌زنی

پس از دریافت این گزارش ها، سازمان دامپزشکی کشور موظف است که مراحل پیگیری گزارش را انجام دهد و در

صورت صحت موضوع، موضوع را تا اخذ نتیجه کامل پیگیری نماید. بنابراین، یکی از خدمات اصلی سامانه سوت‌زن اخذ گزارش فساد به صورت اینترنتی می باشد. به طور کلی در این زیرسامانه از طریق سه روش می توان مراحل ارسال گزارش فساد را انجام داد که در ادامه آورده شده است.

ارسال گزارش در سامانه سوت زنی به گونه‌ای است که دیگر هیچ گونه از اطلاعات هویتی (در صورت درخواست) برای ارسال به سازمان دامپزشکی کشور ثبت نمی‌شود. در این روش گزارش عموم مردم به صورت کاملا نامحسوس به سازمان دامپزشکی کشور ارسال خواهد شد. از آنجایی که حتی کارکنان ستادی و اجرایی هم می‌توانند گزارش های خود را به سایت سوت‌زنی سازمان دامپزشکی کشور ارسال کنند. این موضوع اهمیت ناشناس بودن فرد گزارشگر را نشان می‌دهد.

یکی از قوانینی که برای سامانه سوت زنی تعریف شده است، این است که به هیچ وجه هویت فردی که گزارش را ارسال کرده است، فاش نمی‌شود و فرد ارسال کننده گزارش باید با کمال اطمینان از صحت روند اجرا، گزارش خود را ارسال کند و سازمان دامپزشکی کشور مراحل بررسی را به سرانجام رساند. اگر به هر دلیلی فرد گزارش دهنده در سازمان محل کار خود به واسطه ارسال گزارش صحیح و مستند با مشکلی مواجه شود، سازمان دامپزشکی کشور موظف است که از او حمایت کند.

قانون مهمی که در رابطه با سامانه سوت زنی وجود دارد این است که همه کاربران برای ارسال گزارش نیازی ندارند که در این سامانه هویت خود را افشا کنند و می توانند به عنوان یک گزارشگر مراحل ارسال گزارش را انجام دهند. تمامی کاربران می توانند بدون ذکر هیچ نام و نشانی مراحل ارسال گزارش خود را به صورت غیرحضوری و نامحسوس ارسال نمایند، لذا یکی از مزایای سامانه سوت زنی این است که می توان به صورت نامحسوس گزارش ارسال کرد.

طراحی سامانه به گونه ای است تا متقاضیان پوشه ای اختصاصی در سامانه خواهند داشت که بر اساس سه دسته بندی که ذکر خواهد گردید، گزارش های خود را ارسال نمایند. در گزارش محرمانه و غیر محرمانه با توجه به احراز هویت متقاضی تمهیداتی پیش‌بینی شده است که امکان اطلاع رسانی به ارسال کننده گزارش از مراحل روند رسیدگی، به گزارش دهنده فراهم گردیده است و به متقاضی اطلاع رسانی خواهد گردید. در مورد گزارش نامحسوس نیز پیگیری تا حصول نتیجه انجام خواهد گردید. تصمیم گیری در مورد ارائه پاسخ به متقاضی در مورد گزارش محرمانه و غیرمحرمانه سوت زنی بر عهده کمیته ای خواهد بود که به همین منظور در سازمان دامپزشکی کشور تشکیل شده است  در هر صورت گزارش تا حصول نتیجه پیگیری خواهد شد.

در سامانه سوت زنی امکان ارسال گزارش به سه صورت زیر وجود دارد که متقاضی در ابتدا باید نوع تقاضای خود را

مشخص نماید.

1- غیرمحرمانه: افراد آشکارا اطلاعاتی را گزارش یا افشا می‌کنند، یا اظهار می‌کنند که الزامی به حفظ هویت خود ندارند.

2- محرمانه: نام و هویت فردی که اطلاعات را فاش کرده توسط گیرنده شناخته شده است، اما بدون رضایت فرد فاش نخواهد شد، مگر اینکه طبق قانون الزامی باشد.

3- نامحسوس: گزارش یا اطلاعات دریافت می‌شود، اما هیچ کس منبع را نمی داند.

پیشنهاد می‌گردد تا قبل از ارسال گزارش به سامانه سوت زنی، با افراد آگاه به حقوق عامه، دارای دانش حقوقی و نیز با افرادی که به قوانین آشنایی کامل دارند، مشورت گردد.

دکتر امین اسدی

مشاور معاون وزیر و رئیس گروه روابط عمومی