حکیم مهر: بسیاری از گونه‌های
جانوری که در ابعاد کوچک‌تری هستند کمتر مورد توجه واقع می‌شوند و ارزش‌های آن‌ها
ناشناخته است اما به گفته یک کارشناس ارشد تنوع زیستی تمام گونه‌های موجود در
اکوسیستم نقش مهم و موثری دارند که باید از آن‌ها حفاظت کنیم.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، روز جهانی حیوانات در
سال ۱۹۳۱ در
کنوانسیون زیست‌شناسان در فلورانس و به منظور شناساندن گونه‌های در خطر انقراض در
نظر گرفته شد. 4 اکتبر (۱۲
مهر) به این دلیل برای چنین روزی انتخاب شد که روز عید مقدّس سنت فرانسیس اسیسی
قدّیس حامی حیوانات بود.
امروزه
دیگر این جشن فراتر از یک جشن میان مسیحیان است و در بین تمام حامیان حیوانات و در
تمام نقاط جهان گرامی داشته می‌شود. شعار امسال روز جهانی حیوانات «بزرگ یا
کوچک، همه آن‌ها را دوست داشته باشید» است که تاکید بر اهمیت بالای تمام گونه‌ها
دارد و به گفته یک کارشناس ارشد تنوع زیستی بر خلاف توجه افکار عمومی به سمت گونه‌هایی
همچون شیر، پلنگ، یوزپلنگ و... و نفرت برخی از مردم از گونه‌هایی همچون مار تمام
حیوانات در چرخه اکوسیستم موثر هستند و نقش مهمی دارند. به‌طور مثال مار عامل اصلی
کنترل‌کننده جمعیت جوندگان و پستانداران کوچک‌مقیاس است.
عبداله سالاری در گفت و گو با ایسنا همزمان با روز
جهانی حیوانات اظهار کرد: در ابتدای ظهور علم مدیریت حیات وحش بحث اصلی این علم،
مدیریت گونه‌های قابل شکار بود. بعدها با تکامل این موضوع گونه‌هایی که ارزش شکار
و بهره‌برداری نداشتند نیز به این علم اضافه شدند.
وی افزود: در کنار این علم گروه دیگری نیز بودند که به گونه‌های
قابل مشاهده اهمیت بیشتری می‌دادند. به‌طور مثال گونه‌هایی همچون ببر، یوزپلنگ،
شیر و پلنگ خیلی اهمیت بیشتری در انظار و افکار عمومی دارد اما گونه‌هایی همچون
مارمولک، مار و گونه‌هایی که چندان قابل مشاهده نیستند کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند.
این کارشناس ارشد تنوع زیستی ادامه داد: با گذشت زمان و
روندی که علم طی کرده است، این نتیجه حاصل شده است که تمام گونه‌ها باید مورد توجه
قرار گیرند و به یک دیدگاه همه‌جانبه داشته باشیم و تنها یک گونه را مورد هدف قرار
ندهیم و به دنبال کنترل جمعیت آن‌ها نباشیم بلکه اکوسیستم را مورد توجه قرار دهیم
که در راستای حفاظت از آن تمام گونه‌ها حفظ و کنترل شوند.
وی با تاکید بر اینکه عموم مردم نسبت به برخی گونه‌ها همچون
مار دیدگاه مثبتی ندارند، افزود: به نظر آنان مار گونه‌ای مضر است و نسبت به آن
احساس تنفر و ترس دارند اما ارزش اکوسیستمی آن بسیار بالاست چرا که یکی از عوامل
کنترل کننده جمعیت پستانداران و جوندگان کوچک همچون موش است. به‌طور مثال اگر این
گونه از اکوسیستم حذف شود، یک انفجار جمعیت شدید میان پستانداران کوچک، جوندگان و
دیگر گونه‌هایی که مار در کنترل جمعیت آن‌ها نقش دارد، رخ می‌دهد و در این‌صورت
آسیب شدیدی به اکوسیستم وارد می‌شود و تخریب بوته‌ها، درخت‌ها، درختچه‌ها و کاهش
غذا برای گونه‌هایی که از این محصولات تغذیه می‌کنند را به همراه دارد.
این کارشناس ارشد تنوع زیستی ادامه داد: نسبت به هر گونه‌ای
باید این دیدگاه را داشته باشیم که برای اکوسیستم ارزشمند هستند و باید مورد توجه
قرار گیرند بنابراین درست نیست که به طور مثال تمام توجه ما معطوف به گونه‌ای
همچون یوزپلنگ باشد.
سالاری در پایان تصریح کرد: گونه‌هایی که همچون یوزپلنگ مورد
توجه واقع می‌شوند عنوان گونه‌ای چتر دارند، به این دلیل که ما این گونه‌ها را
مورد توجه قرار می‌دهیم بنابراین در کنار آن‌ها از گونه‌های دیگر که کمتر مورد
توجه واقع می‌شوند، حفاظت می‌کنیم و به این صورت با کمک گونه‌های چتر آن اکوسیستم
حفظ می‌شود. در این راستا می‌توانیم با فرهنگ سازی این دیدگاه را ایجاد کنیم که
تمام گونه‌ها ارزش دارند و در اکوسیستم نقش مهمی دارند و با این آگاهی و آموزش‌ها
در مسیر حفظ سایر گونه‌ها در طبیعت گام برداریم.
