حکیم مهر: برای پی بردن به عدد
فوقالعاده حیرتانگیز تعداد حیواناتی که تاکنون روی زمین وجود داشتهاند، باید
بدانیم که تا به حال چند گونه روی این کره آبی زندگی کردهاند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از فارس، بیش از 8 میلیارد انسان
روی این سیاره هستند که اگرچه این عدد قابل توجهی است، اما تنها کسری از تعداد
افرادی است که تا به حال در زمین زندگی کرده اند و حتی بخش کوچکتری از تعداد کل
حیواناتی است که تاکنون وجود داشته اند.
«دیوید جابلونسکی»، محقق ژئوفیزیک در دانشگاه
شیکاگو، این محاسبه را یک سوال دشوار توصیف کرد اما گفت که احتمالاً سادهترین کار
تخمین تعداد کل گونههای جانوری است.
طبق فهرست قرمز گونه های در معرض خطر، حدود 2.16 میلیون گونه
جانوری تا سال 2022 به طور رسمی توصیف شده است. با این حال، طبق مقاله مجله ساینس
در سال 2013، تا 20درصد از آنها احتمالاً تکراری هستند که توسط چندین دانشمند
مستند شدند. با فرض دقیق بودن این تخمین، تعداد واقعی گونه های جانوری شناخته شده
در حدود 1.7 میلیون است. البته این عدد ثابت نیست. محققان به توصیف حدود 14هزار تا
18هزار گونه جانوری جدید در هر سال ادامه می دهند.
«کامیلو مورا» زیستشناس در دانشگاه هاوایی و
همکارانش در سال 2011، طی مقاله ای نوشتند که تعداد کل گونههای یوکاریوتی روی
زمین را تخمین زدند. تعداد نهایی آنها حدود 8.7 میلیون بود که حدود 7.7 میلیون از
آنها حیوان بودند. مورا به لایو ساینس گفت: «از این تعداد، تقریباً نیمی از آنها
حشرات بودند که شگفت انگیز است.» این مقاله امروزه نیز به طور گسترده مورد استناد
قرار می گیرد.
اما برای اینکه بفهمیم تاکنون چند گونه جانوری روی زمین
زندگی کردهاند، باید با استفاده از سوابق فسیلی به گذشته نگاه کنیم که چالشهایی
را به همراه دارد.
حیات در 3.7 میلیارد سال پیش روی زمین ظاهر شد. اما اولین
موجودات سلولی، بسیار ساده بودند. 1.4 میلیارد سال دیگر طول کشید تا حیات چند
سلولی ظاهر شود و احتمالاً حیوانات اخیراً در حدود 800 میلیون سال پیش تکامل یافته
اند.
تعداد کمی از آن حیوانات اولیه در فسیل ها حفظ شده اند به
این دلیل که برای مثال، گونههایی با بدن نرم به ندرت حفظ میشوند و حتی برای
موجودات سخت بدن، فسیلسازی تنها در شرایط بسیار خاص صورت میگیرد. علاوه بر این،
تکتونیک صفحهای به آرامی و پیوسته سطح سیاره را میچرخاند و در نتیجه آثار قدیمی،
سنگ و استخوان را از بین می برد.
جابلونسکی، گفت: برآورد استاندارد این است که 99.9 درصد از
گونه هایی که تا کنون زندگی کرده اند منقرض شده اند. البته، این یک تقریب است.
مورا گفت، با فرض اینکه این تقریب درست باشد، باید 7.7 میلیون را در نزدیک به 100
درصد ضرب کنیم. این تعداد کل گونه های جانوری را تقریباً 770 میلیون گونه نشان می
دهد.
اما چگونه میتوانیم تعداد حیواناتی را که تاکنون روی زمین
زندگی کردهاند محاسبه کنیم؟
این عدد احتمالاً به طرز شگفت انگیزی بزرگ است. این سیاره
خانه 8 میلیارد انسان است. ما این فضا را با حدود 130 میلیارد پستاندار دیگر، 428
میلیارد پرنده، 3.5 تریلیون ماهی و حدود 10 کوینتیلیون حشره (که 1 با 18 صفر است)
به اشتراک می گذاریم.
اگر فرض کنیم که فراوانی کنونی در طول تاریخ حیات نسبتاً
پایدار بوده است، آنگاه میتوانیم با استفاده از نسبتهای نسبی 7.7 میلیون گونه
موجود، آن را به دست آوریم. به عنوان مثال، اگر در حال حاضر 3.85 میلیون گونه حشره
روی زمین وجود داشته باشد، این معادل 385 میلیون در گذشته است و 385 میلیون
ضربدر 10 کوینتیلیون یعنی 385 ضربدر 10 به توان 27 تعداد حشرات است.
از آنجایی که حشرات در همه جا حضور دارند، احتمالاً این عدد
از تعداد کل آن ها خیلی دور نیست. میتوانیم تخمین بزنیم که از جمله سایر
بندپایان، بیمهرگان و مهرهداران، تقریباً 4.5 ضربدر10 به توان 28 حیوان روی زمین
وجود داشته است.
حال چرا دانشمندان این محاسبات پیچیده تعداد حیوانات روی کره
زمین را انجام می دهند؟ برای دانشمندان مهم است که تنوع زیستی پایه زمین و چگونگی
نوسانات آن را درک کنند. ما در حال حاضر به علت تغییرات آب و هوایی، جنگل زدایی،
آلودگی و سایر عوامل، در آستانه یک انقراض گسترده هستیم و برای درک دامنه بحران
کنونی خود باید میزان پیشینه انقراض را بدانیم.
منبع: لایو ساینس
