حکیم مهر: دانشمندان در استرالیا میگویند که موشهای کیسهدار نر، زمان خواب خود را به گونهای تغییر میدهد که وقت بیشتری برای فعالیتهای جنسی در طول فصل جفتگیری داشته باشند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از راز بقا، زمانی که محققان یک موش کیسهدار نر را برای یک دوره تحت نظر قرار دادند مشاهده کردند که او زمان خواب خود را به نصف کاهش داد تا بتواند رابطه جنسی بیشتری برقرار کند. این اولین باری است که چنین موردی در یک پستاندار مشاهده میشود.
اریکا زید، نویسنده اصلی و پژوهشگر رفتار حیوانات در دانشگاه لاتروب ملبورن، در این باره گفت: «حیوانات برای انتقال ژنهای خود نیاز به تولید مثل دارند، اما برای زنده ماندن نیز باید بخوابند.»
او اضافه کرد: «جاندارانی مانند انسان و فیل عمر طولانی دارند و در نتیجه فشار بالایی را برای تولید مثل در مدت زمان کوتاه احساس نمیکنند. آنها این مزیت را دارند که بتوانند هر روز تا زمانی که نیاز دارند بخوابند.»
دکتر زید با اشاره به عمر ۱۱ ماهه موشهای کیسهدار نر گفت: «آنها بر خلاف همتایان ماده خود فقط یک بار در طول زندگی میتوانند تولید مثل کنند. امری که خواب طولانی را برای آنها به یک چیز لوکس تبدیل میکند و میتواند به قیمت اتمام فرصت انتقال ژنهایشان تمام شود.»
در حالی که موش کیسهدار در حالت عادی به طور متوسط ۱۵.۳ ساعت از روز را در خواب است، این زمان در مدت فصل جفتگیری کاهش مییابد. دادههای دانشمندان نشان میدهد که موشهای نر تقریباً در طول دوره سههفتهای جفتگیری به طور متوسط هر شب سه ساعت کمتر در شب میخوابند.
جان لسکو، دانشیار جانورشناسی در دانشگاه لاتروب، با بیان اینکه خواب «یک رفتار ضروری و عمومی در قلمرو حیوانات است»، گفت: «سه ساعت کمتر خوابیدن در شب بر عملکرد بیداری در انسان تأثیر میگذارد، در حالی که موش کیسهای این کار را به مدت سه هفته انجام داد؛ بنابراین ممکن است این حیوان در برابر کمخوابی مقاوم باشد و مکانیسم ناشناختهای برای رشد با خواب کمتر در این مدت داشته باشد.»
در حالی که فعالیت جنسی بالای موشهای نر با افزایش سطح تستوسترون خون آنها همراه است، دانشمندان مشاهده کردند که مادهها نیز به طرز مشابهی دچار کمخوابی میشوند. با این حال علت کمخوابی در موشهای کیسهای ماده در واقع بیشفعالی جنسی نرها است که نمیگذارند آنها استراحت کنند.
موشهای کیسهای نر که در جنگلهای بارانی معتدل در جنوب استرالیا زیست میکنند، پس از یک دوره فعالیت شدید جنسی جهت تولید مثل میمیرند. دانشمندان هنوز نمیدانند که چرا چنین اتفاقی میافتد و میگویند ممکن است عواملی همچون تغییر هورمونهای استروئیدی و یا کمبود خواب در آن نقش داشته باشد.