از آب تا بشقاب؛ ردپای نامرئی میکروپلاستیکها در آبزیپروری
ترجمه و گردآوری: دکتر افشین ابراهیمی
دکترای دامپزشکی از دانشگاه مشهد
کارشناس ارشد مدیریت اجرایی (گرایش استراتژیک) از دانشگاه بابل
نایبرئیس انجمن صنفی داروخانههای دامپزشکی استان خراسان رضوی
میکروپلاستیکها(ریز پلاستیکها)، ذرات پلاستیکی به قطر کمتر از ۵ میلیمتر، به یک چالش بزرگ در محیط زیست و به خصوص در آبزی پروری تبدیل شده اند. حضور این ذرات ریز در آب، هم برای آبزیان و هم برای سلامت انسان، پیامدهای منفی به دنبال دارد.
تاثیرات میکروپلاستیکها بر آبزیان:
- بلعیده شدن: آبزیان، به ویژه پلانکتونخواران و فیلترفیدرها، میکروپلاستیک ها را بهاشتباه به جای غذا بلعیده و دچار مشکلات گوارشی و انسداد روده میشوند.
- مسمومیت: میکروپلاستیکها میتوانند حاوی مواد شیمیایی سمی باشند که در بدن آبزیان تجمع یافته و منجر به مسمومیت، اختلالات تولید مثل و ضعف سیستم ایمنی شوند.
- انتقال به زنجیره غذایی: میکروپلاستیکها در بدن آبزیان شکارچی، مانند ماهی ها، تجمع یافته و به سطوح بالاتر زنجیره غذایی منتقل میشوند.
تاثیرات میکروپلاستیکها بر سلامت انسان:
- مصرف غذاهای دریایی آلوده: با مصرف غذاهای دریایی آلوده به میکروپلاستیک، انسان ها نیز در معرض این ذرات مضر قرار می گیرند.
- آثار بر سلامت: مطالعات در حال انجام بر روی اثرات میکروپلاستیکها بر سلامت انسان در حال انجام است، اما شواهد نشان میدهد که این ذرات میتوانند برای سیستم گوارش، سیستم عصبی و سیستم تولید مثل مضر باشند.
نقش میکروپلاستیکها در آبزیپروری:
- ورود از راه منابع گوناگون: میکروپلاستیکها از طریق جیره غذایی، آب ورودی به مزارع و فعالیتهای انسانی وارد سیستمهای آبزی پروری میشوند.
- آلودگی آب و رسوبات: میکروپلاستیکها در آب و رسوبات جمع شده و به مرور زمان به زیستگاههای آبزیان آسیب میرسانند.
- کاهش کیفیت آب: وجود میکروپلاستیکها می تواند کیفیت آب را برای پرورش آبزیان نامناسب کرده و منجر به مرگ و میر آنها شود.
راهکارهای مقابله با میکروپلاستیکها در آبزیپروری:
- کاهش استفاده از پلاستیک: کاهش استفاده از پلاستیک در مزارع آبزی پروری، مانند کاهش بسته بندی پلاستیکی و استفاده از جایگزین های پایدار، اولین قدم در جهت مقابله با میکروپلاستیک ها است.
- تصفیه آب: استفاده از سیستم های تصفیه آب مناسب برای حذف میکروپلاستیک ها از آب ورودی به مزارع ضروری است.
- مدیریت پسماند: مدیریت صحیح و اصولی پسماندهای پلاستیکی در مزارع آبزی پروری از انتشار میکروپلاستیک ها به محیط زیست جلوگیری میکند.
- افزایش آگاهی: افزایش آگاهی عمومی و آموزش ذینفعان در صنعت آبزی پروری در مورد خطرات میکروپلاستیکها و راهکارهای مقابله با آنها، از اهمیت بالایی برخوردار است.
مقابله با میکروپلاستیکها در آبزیپروری، به عنوان یک چالش نوظهور، نیازمند تلاشهای مشترک از سوی پژوهشگران، سیاستگزاران، صنعتگران و مردم است. با اتخاذ رویکردی جامع و پایدار، میتوان از پیامدهای منفی میکروپلاستیکها بر آبزیان و سلامت انسان جلوگیری کرد.
برخی از منابع:
-بررسی تاثیر میکروپلاستیکها در مناطق ساحلی و اکوسیستم های آبزی پروری، پیامدهای آن بر امنیت غذایی
(https://civilica.com/doc/1459491)
- بررسی تاثیر میکروپلاستیکها در مناطق ساحلی و اکوسیستم های آبزی پروری
(https://civilica.com/doc/1459491)