خواص کنجد

حکیم مهر -  کنجد گیاهی است یک ساله با ارتفاع حدود یک متر که قسمت انتهایی ساقه آن پوشیده از کرک است. برگهای آن بیضی، باریک و نوک تیز است. گلهای آن به رنگ سفید یا قرمز، به طور تک تک در کناره برگهای قسمت انتهایی ساقه ظاهر می شوند.

تاریخ مصرف کنجد:

متجاوز از پنج هزار سال است که انسان به خواص معجزه آسای کنجد پی برده است. پهلوانان قدیم آن را برای زیاد کردن زور می خوردند و امروز هم در بین قهرمانان ترکیه قابل توجه است و دارای ارزش زیادی  است.

هندیها بیش از سایر اقوام برای این گیاه خاصیت و اثرات معجزه آسا قایلند و آن را زیادکننده قدرت و عامل طول عمر می شناسند و روی این اصل آن را در تشریفات مذهبی زیاد می خورند و همانطور که ما ایرانیان خرما و انجیر خیرات می کنیم آنها کنجد و شیرینهایی که با کنجد درست کرده اند خیر می کنند و بدون تردید علت طول عمر در بین مرتاضین و بعضی از دهاتیهای هندی خوردن کنجد است.

خوردن این گیاه از قدیم در ایران معمول بوده است، نانوایان مغز آن را روی نان می پاشیدند و آن کاری است که الان هم باید معمول شود.

حلواسازان آن را به کار می بردند که متاسفانه امروز ترک شده است. روغن کنجد دیر فاسد می شود و سابقا خوردن آن بسیار معمول بوده و هنوز هم معمول است.

شیر کوبیده آن و گیاههای دیگر را جهت رفع سوزش معده مفید می دانستند و معتقد بودند ترشی معده را کم می کند و سودا را از بین می برد. آب برگ کنجد برای تقویت مو و بلند شدن آن تاثیر نیکوی دارد و برای این کار بایستی آب آن را با کوبیدن یا فشار گرفت و به سر مالید.

میوه این گیاه به صورت کپسول و محتوی دانه های کوچک و مسطح و بیضوی است که دانه کنجد نامیده می شود و قسمت مورد استفاده این گیاه است.

وطن اصلی کنجد هندوستان است که از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است. در حال حاضر چین بزرگترین تولیدکننده کنجد در دنیا است. هندوستان و حبشه از نظر تولید، بعد از چین قرار دارند. در ایران نیز مقداری کنجد تولید می شود که بیشتر آن به مصرف تهیه روغن و حلوا ارده می رسد.

ترکیبات شیمیایی
کنجد دارای پروتئین، ویتامینهای F1، E، D، B و لسیتین (LECITHIN) است. مقدار روغن آن در حدود 50 درصد است. روغن کنجد مرکب از حدود ۷۰ درصد اسیدهای چرب اشباع نشده مانند لینولئیک اسید، اولئیک اسید و مقداری اسیدهای چرب اشباع شده مانند اسید پالمتیک و آراشیدیک اسید است.

روغن کنجد یکی از روغنهای اشباع نشده و مفید برای بدن است که در آمریکای شمالی و کانادا به مقدار زیاد مصرف می شود، زیرا این روغن نه تنها کلسترول خون  را افزایش نمی دهد، بلکه آن را کاهش نیز می دهد.

برای تهیه روغن کنجد معمولا دانه ها را می شویند تا رنگ روی آن از بین برود. سپس دانه ها را آسیاب کرده و در آب می ریزند تا پوست آنها روی آب بیاید. بعد از گرفتن پوست، دانه ها را خشک کرده و در آب جوش می ریزند و خمیر می کنند. این خمیر را تحت فشار قرار داده تا روغن آن جدا شود. این روغن را روغن سرد می نامند و از تفاله باقیمانده تحت اثر فشار و گرما روغنی بدست می آید که به نام روغن گرم معروف است که البته ارزش غذایی روغن سرد را ندارد.

تفاله باقیمانده از این مرحله را معمولا برای علوفه دامها به کار می برند. بخصوص این تفاله ازنظر داشتن مواد پروتئینی، غذای خوبی برای گاوهای شیرده است.

اگر می خواهید از روغن کنجد استفاده کنید دقت کنید که روغن سرد باشد که به نام ”FIRST COLD PRESSED” معروف است، زیرا در اثر حرارت دادن، روغن کنجد خواص خود را از دست می دهند.

خواص مفید کنجد برای سلامتی بدن

ازنظر طب قدیم ایران، کنجد گرم است. کنجد بسیار مغذی است و در اکثر کشورهای فقیر به عنوان جانشین گوشت بکار می رود. خواص مفید کنجد به شرح زیر است:

1- برای چاق شدن و تقویت نیروی جنسی موثر است.

2- برای رفع قولنج کنجد را آسیاب کرده و با سرکه مخلوط کنید و به مقدار نصف وزن کنجد، مغز بادام  پوست کنده را به آن اضافه کنید. سپس آنها را پودر کنید و هر روز به مقدار یک قاشق سوپ خوری از آن بخورید.

3- کنجد گرفتگی صدا را از بین می برد.

4- نرم کننده معده و روده است.

5- کره کنجد که در کانادا بنام تاهیتی معروف است و شبیه ارده است، غذای خوبی برای رشد بچه هاست.

6- برگ کنجد را اگر به سر بمالید، باعث رشد و سیاهی موی سر می شود.

7- ارده نرم کننده معده و روده هاست.

8- کنجد فشار خون بالا را کاهش می دهد.

9- کنجد ضد رماتیسم است.

10- برای رفع ناراحتی کیسه صفرا مفید است.

11- دم کرده برگ کنجد، اسهال خونی را برطرف می کند.

12- روغن کنجد برای رفع تنگی نفس، سرفه خشک  و زخم ریه مفید است.

13- روغن کنجد سوزش ادرار را رفع می کند.

14- از روغن کنجد به جای روغن زیتون در سالاد استفاده کنید.

15- کنجد با تمام فوایدی که دارد برای معده ضعیف مناسب نیست، زیرا هضم آن سنگین است. این گونه اشخاص باید آن را با عسل و سرکه بخورند.

ویتامین F  چیست؟
ویتامین F یک اسید چرب ضروری است که باعث تشکیل لایه هایی در پوست می شود که از سلولهای پوستی محافظت و از خشکی و خرابی پوست جلوگیری می کند. همچنین باعث انتقال سایر ویتامینها در پوست می شود.

کنجد، تقویت کننده مو

هرچند نانواییها امروزه با پاشیدن چند دانه کنجد مشتریان خود را با عنوان نان کنجدی فریب می دهند، اما اگر خوردن کنجد را در برنامه غذایی خود قرار دهید، موهایی پرپشت و مقاوم خواهید داشت.

متخصصان تغذیه می گویند روغن کنجد علاوه بر تقویت موها، برای رفع تنگی نفس، سرفه خشک و زخم ریه هم مفید است. همچنین سوزش ادرار را برطرف می کند.

دمکرده برگ کنجد هم اسهال خونی را درمان می کند و خوردن این دانه گیاهی برای رماتیسم، فشار خون بالا و ناراحتی کیسه صفرا مفید است.

در طب سنتی برای رفع قولنج، کنجد را آسیاب و با سرکه مخلوط می کردند و با افزودن مغز بادام پوست کنده هر روز به مقدار یک قاشق سوپ خوری میل می کردند.

ارده کنجد به همراه خرما غذایی مقوی برای رشد کودکان و همچنین کارگران یدی است. این دانه های ریز سفید و سیاه، قوای جنسی را تقویت می کند و نرم کننده معده و رودههاست.

خوردن یک قاشق غذاخوری کنجد موجب تامین ۱۴ درصد از نیاز کلسیم خانمها شده و اگر آنها عادت به بلند کردن ناخنهایشان داشته باشند با مصرف کنجد ناخنهایشان محکمتر شده و ترک و شکنندگی بر روی این عضو که جزیی از زیبایی انگشتان است دیده نمی شود.

به علاوه مصرف دو قاشق غذاخوری آن رساندن پنج میلیگرم روی را به بدن بخصوص پوست و مو و ناخنها آسان می کند.

شاید بدانید که کمبود روی چه اثراتی بر زیبایی دارد آکنه را کمتر می کند و از نازک شدن موها جلوگیری می کند و مانع ریزش موها بخصوص در خانمها می شود و در ضمن به دلیل توام شدن این ماده مغذی با ویتامین E این اثرات صد چندان شده و می توان از خواص ضدچروک و سفیدکنندگی (ضدلک) این ویتامین استفاده کرد.

حتما می دانید که کنجد چربی بسیاری دارد اما این چربی از نوع گیاهی و چند باندی است. این روغن دارای اسیدهای چرب ضروری است که در ساختمان پوست به عنوان یک جز اصلی محسوب می شوند و در صورتی که کمبودی از این مواد مغذی ایجاد نشود پوست کاملا یکنواخت و نرم و لطیف به نظر می رسد و جالب است بدانید که وجود همین چربیهاست که اگر با یک منبع پروتئینی دریافت شود (کنجد به همراه چربی پروتئین قابل توجهی دارد) به ترمیم موهای آسیب دیده پرداخته و از خشکی بیش از حد این عضو نیز جلوگیری میکند و موجب راحتی افرادی می شود که سالهاست از خشکی مو رنج برده و همواره از شانه زدن و رنگ کردن موهای خشکشان می هراسند.

امروزه از روغن کنجد بخصوص کنجد سیاه در تهیه انواع فراودههای آرایشی و بهداشتی خصوصا محصولاتی که برای رفع انواع خشکیها تجویز می شوند استفاده می شود.

معمولا در ترکیب انواع کرمها و ماسکها و شامپوهای ترمیمی از این روغن استفاده شده تا خاصیت درمانی آنها چند برابر شود. در آخر شما را با ماسکی که با روغن کنجد تهیه می شود و برای تقویت موهای خشک و آسیب پذیر توصیه می شود آشنا می کنیم.

قبل از هر چیز باید بگوییم که شما می توانید از این ماسک بسته به موهایتان هفته ای یک تا دو بار بعد از شستشوی آنها در حمام استفاده کنید.

مواردی که در تهیه این ماسک استفاده می شوند شامل:

روغن کنجد دو قاشق غذاخوری

زرده تخم مرغ یک عدد

شیر دو قاشق مرباخوری

آرد جوانه گندم دو قاشق غذاخوری

ابتدا مواد را کاملا مخلوط کرده و بعد از شستشوی موها در حمام این ماسک را بر تمام مو بخصوص پوست سر قرار داده و کاملا با دو دست ماساژ دهید. هر قدر ماساژ بیشتر باشد مواد آسانتر نفوذ می کنند.

سپس با گذشت ۱۰ دقیقه آنها را با آب ولرم آبکشی کنید. در ضمن اگر می خواهید مقدار زیادی از کنجد خام را به مدتی بیش از یک سال نگهداری کنید باید آن را در داخل ظرف شیشهای خشک و دربدار و دور از هرگونه رطوبت و قرار گرفتن در معرض نور خورشید ذخیره کنید.

همیشه به خاطر داشته باشید که در تکرار هر توصیه و عادتی زیاده روی نکنید حتی اگر این توصیه از سوی متخصصان مهم تلقی شود.

نکاتی جالب از کنجد:

مخلوط کردن برگ کنجد با حنا جهت مشکی کردن مو نیز نتایج نیکو دارد و نیز جوشانده برگ آن برای دراز شدن و مشکی شدن مو نافع است.

روغن کنجد برای جلای مو بسیار مفید و بهترین روغنهاست. روستاییانی که  هنوز روغن کنجد می خورند عمر زیادتری می کنند و تا 80 سالگی تقریبا جوان هستند. برای اولین بار چند دانشمند فرانسوی در ترکیه به خواص معجزه آسای این گیاه پی برده و مصرف آن را در اروپا معمول کردند و امروز غذاهای اختصاصی از آن می سازند و می فروشند و اکنون ترکیبی از آن به نام تامینا معروف است ودر فرانسه معمول است. تامینا لغتی است ترکی به معنی کنجد و ترکیبی از آن است.

در سال ۱۹۲۴ یک دانشمند آمریکایی که درهند به خواص معجزه آسای این گیاه پی برده بود یک سلسله امتحانات علمی را درباره آن شروع کرد و به این موضوع پی برد که این گیاه دارای مواد سفیده ای و چربی است و از همه مهمتر اینکه مواد سفیده ای این گیاه به طور خام نیز قابل هضم است و دارای پانزده نوع مواد سفیده ای است و برای کسانی که نمی خواهند گوشت بخورند خوردن آن تقریبا واجب است و می توان آن را گوشت گیاهی نامید. لسیتین این گیاه حتی از باقلای هندی بیشتر است.

لسیتین چربی فسفر داری است که وجود آن برای نسوج و اعصاب نهایت لزوم را دارد و مغز و غدد انسان احتیاج زیادی به آن دارد. تقویت قوه حافظه بشر احتیاج زیادی به این ماده دارد و تقریبا ۲۸ درصد مغز از لسیتین ساخته شده است و مغز انسان بیش از سایر حیوانات ازاین ماده دارد و سر موفقیت بشر و پیشرفت آن در عالم تمدن مرهون همین لسیتین است که در گوشت و زرده تخم مرغ و گیاههایی مانند: باقلای چینی، ماش، قره ماش، خرفه و کنجد وجود دارد.

در امتحانات تشریحی ثابت شده که بیماران فکری در اعصابشان مقدار لسیتین پایین آمده است و در نتیجه خوردن اکسیر لسیتین یه سرعت معالجه می شوند، کلیمیها کنجد زیاد می خورند و زیاد زیرک هستند. کنجد معدن مواد معدنی قابل جذب است و دارای منیزیم، کلسیم، آهن، سیلیس، آلومینیوم، کورم، مس، نیکل، سدیم و چندین فلز و شبه فلز دیگر است. اثر کنجد بیشتر در اثر داشتن ویتامینهای زیاد آنست مخصوصا ویتامینهای ب و ویتامینهای ف که فراوان دارد.

برتر از همه داروها
غذایی که بر هر دارویی ترجیح دارد کنجد است که تقریبا بیشتر مواد مورد ساختمان بدن را داراست. لذا یک غذای قیمتی و پر ارزش برای انسان متمدن است. دارای خواص گوشت است ولی ضرر آن را ندارد.

قوت، جوانی، تعادل زندگانی و صحت را به انسان می بخشد. طعم گوارای آن مورد توجه شکم پرستان است و به خوبی آسانی برای انسان در هر سنی که باشد قابل هضم است. کنجد برای زن، مرد، بزرگ و کوچک برای ادامه حیات و طول عمر مفید است، اثر آن در تعویض سلولهای کهنه بدن بسیار سریع است و در تسهیل تفکر عمل آن قابل تحسین است و در رفع آلامی مانند: سرطان، سل، کم خونی بی نظیر است. در زندگانی جدید که فکر بشر بیش از سایر اعضای بدن او به کار می رود کنجد از نان واجبتر است.

خلاصه کنجد غذای کسانی است که می خواهند عمر زیاد توام با سلامتی داشته باشند، بهترین وسیله راحتی و بیمه کننده جوانی شما کنجد است.