حکیم مهر: این یک واقعیت شناخته‌شده است که بیشتر گربه‌ها از خیس شدن متنفرند. اما چرا؟
به گزارش حکیم مهر به نقل از فرادید، یکی از کلیشه‌های ماندگار درباره‌ی گربه‌های خانگی، نفرت‌شان از خیس شدن است. از تلاش دیوانه‌وار برای فرار از وان حمام گرفته تا جاخوردن و کنار کشیدن از آب اسپری، انگار رابطه‌ی گربه‌ها با آب هرگز خوب نبوده و نیست. البته برخی نژادها مانند «تِرکیش وَن» و «مِین‌کون» برخلاف باقی گربه‌ها، عاشق آب هستند.
پژوهش‌های علمی ویژه‌ای درباره‌ی دلیل نفرت گربه‌ها از آب انجام نشده، اما برخی سرنخ‌ها را می‌توان در زیست‌شناسی و تاریخ تکاملی آنها و همچنین در تجربه‌های اولیه زندگی‌شان یافت.»
کریستین ویتال، رفتارشناس حیوانات باور دارد نیاکان گربه‌های خانگی امروزی، یعنی «گربه‌های وحشی آفریقایی» نقش مهمی در این ماجرا دارند. برخی گربه‌های وحشی مانند ببرها، گربه‌های ماهی‌گیر و جگوارها عاشق شنا کردن هستند. آنها برای فرار از حشرات، خنک شدن یا حتی شکار وارد آب می‌شوند. اما گربه‌وحشی آفریقایی بیشتر در مناطق بیابانی زندگی می‌کند، جایی که به‌ندرت با منابع آبی بزرگ روبه‌رو می‌شود یا شنا می‌کند.
ویتال می‌گوید: «آنها به شکل خاص به دلیل شکار کردن درون آب یا نزدیک آب شناخته‌شده نیستند. بخش بزرگی از رژیم غذایی گربه وحشی آفریقایی شامل جانوران زمینی مانند جوندگان می‌شود، بنابراین جای شگفتی ندارد که گربه‌های خانگی تمایلی به آب ندارند؛ چون این گونه اصلاً برای آب ساخته نشده است.»
با این حال، جاناتان لوسوس، استاد زیست‌شناسی در دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس می‌گوید که کاملاً با این نظریه قانع نشده و اشاره می‌کند که تنها به دلیل زندگی در بیابان، نمی‌توان گفت حیوانی از آب می‌ترسد. افزون بر این، دامنه‌ی پراکندگی گربه‌وحشی آفریقایی زیستگاه‌های کمتر خشک را هم شامل می‌شود، بنابراین برخی از آنها در طول عمر خود با آب روبه‌رو می‌شوند.
جنیفر فونک، متخصص شناخت حیوانات در دانشگاه اوکلند، دلیل دیگری را مطرح می‌کند: «خیس شدن برای گربه‌ها از دید فیزیکی ناراحت‌کننده است و می‌تواند حس بویایی آنها را مختل کند. موی گربه‌ها با آب سنگین می‌شود و حرکت کردن را برایشان دشوارتر می‌کند و به همین دلیل موجب می‌شود آنها احساس آسیب‌پذیری کنند.»
آب همچنین ممکن است بوی طبیعی بدن گربه را از بین ببرد یا بوهای جدیدی با خود بیاورد که برای گربه‌ها ناخوشایند است. فونک اشاره می‌کند که گربه‌ها ممکن است بتوانند ترکیبات شیمیایی موجود در آب لوله‌کشی را تشخیص دهند و از آن بیزار شوند. ویتال هم معتقد است خیس شدن ممکن است فرومون‌های طبیعی گربه را از بین ببرد و این وضعیت می‌تواند موجب اضطراب گربه شود (فرومون نوعی بوی شیمیایی طبیعی است که حیوانات و برخی حشرات برای برقراری ارتباط با هم‌نوعان‌شان تولید می‌کنند.
در نهایت، تنفر گربه‌ها از آب شاید دلیل واحدی نداشته باشد، بلکه ترکیبی از دلایل مختلف باشد. ویتال می‌گوید: «شاید دلیل این نفرت ترکیبی از یک تمایل طبیعی و رفتار آموخته‌شده باشد.»
از این دیدگاه، تجربه‌های اولیه‌ی یک بچه‌گربه می‌تواند اثر زیادی بر احساس او نسبت به آب در طول زندگی داشته باشد. اگرچه پژوهش‌های مستقیمی درباره‌ی اینکه آیا تماس زودهنگام با آب موجب علاقه بیشتر گربه به آب می‌شود یا نه وجود ندارد، اما کارشناسان می‌دانند آشنایی بچه‌گربه‌ها با مناظر، صداها، بوها، بافت‌ها و تجربه‌های مختلف موجب می‌شود در بزرگسالی اعتمادبه‌نفس بیشتری داشته باشند. این فرآیند «اجتماعی‌سازی» نام دارد و ممکن است درباره‌ی آب هم درست باشد.
ویتال توضیح می‌دهد: «احتمال دارد اگر یک بچه‌گربه در محیطی پر از آب بزرگ شود، در بزرگسالی با آن راحت‌تر باشد. البته باید در نظر داشت هر گربه شخصیت ویژه‌ی خودش را دارد؛ ممکن است برخی گربه‌ها با وجود تجربه داشتن با آب همچنان از آن گریزان باشند و برخی دیگر بدون هیچ تجربه‌ای به آب علاقه نشان دهند.«
اجداد آنها، گربه های وحشی آفریقایی، در محیط‌های خشک و بیابانی زندگی می‌کردند و به همین دلیل، غریزه‌ی طبیعی برای سازگاری با آب در آن ها شکل نگرفت. از نظر فیزیکی، وقتی موی گربه خیس می‌شود، به شدت سنگین شده، خاصیت عایق بودن خود را از دست می‌دهد و باعث می‌شود حیوان به سرعت احساس سرما و آسیب‌پذیری کند. این وضعیت چابکی و حس کنترل گربه بر بدنش را مختل می‌کند. علاوه بر این، آب بوی طبیعی و فرومون‌های حیاتی بدن گربه را که برای ارتباط و احساس امنیت ضروری است، از بین می‌برد و می‌تواند با ورود به کانال‌های حساس گوش، تعادل دقیق او را بر هم زده و خطر عفونت‌های دردناک را به همراه داشته باشد. از دیدگاه روانی، عمل ناگهانی خیس شدن، حس کنترل گربه بر محیطش رو از او سلب کرده و استرس زیادی به او تحمیل می‌کند و پس از آن نیز حیوان را مجبور به صرف ساعت‌ها وقت و انرژی برای بازگرداندن پوشش بدنش به حالت استاندارد و تمیز خود می‌کند.