هوش مصنوعی، دامپزشکی را یک‌شبه به رزومه‌سازی کشاند: فریب یا علم؟ - دکتر جواد شایان‌خواه

هوش مصنوعی، دامپزشکی را یک‌شبه به رزومه‌سازی کشاند: فریب یا علم؟

دکتر جواد شایان‌خواه

کارخانه مقاله‌سازی یا تریبون علم؟

در قلب سازمان دامپزشکی، جایی که کارشناسان و مسئولان می بایستی با بیماری‌های دامی و چالش‌های میدانی و نظارت بر بهداشت عمومی و غذایی دست‌وپنجه نرم کنند، برخی ها یک خط تولید مقاله راه انداخته‌اند! نه مثل قلم‌های متعهد دکتر صمد بختیاری، دکتر محسن مشکوة، یا دکتر حسین حسن‌زاده و... بلکه با هوش مصنوعی که متن‌هایی خشک‌تر از گزارش‌های دولتی تولید می‌کند. هر چند روز یک مقاله در رسانه‌های تخصصی منتشر می‌شود، اما بازدیدها؟ انگار برای ربات‌ها نوشته شده، نه دامپزشکان و دامداران! این نمایش، که گاهی با کامنت‌های پرشور هماهنگ‌شده همراه است، بیشتر به کمدی دیجیتال شبیه است تا تلاش علمی. نقد ما به کارشناسان‌ فهیم و تلاشگر و دارای سواد علمی بالا در کل سازمان نیست، بلکه به برخی افراد است که با فریب و دغل‌کاری، از هوش مصنوعی برای رزومه‌سازی سوءاستفاده می‌کنند.

موج مقالات رباتیک: نمایش برخی، نه همه

برخی رسانه‌های تخصصی پر از مقالاتی شده‌اند که با زبانی رسمی، درباره بیماری‌ها یا واکسن‌ها نوشته شده‌اند. این مقالات، که گویی از دل الگوریتم بیرون آمده‌اند، بازدید کمی دارند و بازخوردشان به چند کامنت تشریفاتی محدود است. چرا برخی کارشناسان یا مسئولان دامپزشکی، که باید در خط مقدم باشند، وقت خود را صرف تولید چنین محتوایی می‌کنند؟

(طنز تلخ: انگار یکی به ربات گفته: «یه مقاله بزن که رزومه‌ام پررنگ بشه، اما کسی نفهمه چی گفتی!»)

این در حالی است که نویسندگان واقعی مثل دکتر وحید عطارد و دکتر مرتضی توکل‌نیا، سال‌هاست با مقالات فنی و پیشنهادی (مثل تحلیل سیستم‌های اطلاعاتی یا مدیریت بیماری‌ها) در کنگره‌ها و رسانه‌ها، به دامپزشکی خدمت می‌کنند. یا دکتر سید بهمن نقیبی، که با تحلیل‌های علمی و رسانه‌ای (مثل مدیریت بیماری‌های مشترک) راهکارهای واقعی ارائه داده. چرا برخی به جای ژورنال‌های معتبر، رسانه‌های عمومی و خبری را برای رزومه‌سازی انتخاب می‌کنند؟

تئاتر کامنت‌ها: به به و چه چه‌های ساختگی

بخش نظرات این مقالات، خودش یک نمایش است! یک همکار شاید از همان اداره شهرستان یا اداره‌کل یا سازمان صبح در همان اتاق کار یا آبدارخانه باهم صبحانه میل کردند عصر همون روز  با سؤالی «عمیق» وارد می‌شوند: «این یافته چطور صنعت را متحول می‌کند؟» پاسخ می‌رسد: متنی بی‌نقص اما بی‌روح. بعد هم تشکرهای پرشور: «عالی بود، سپاس!» این تعاملات ساختگی، برخلاف گفت‌وگوهای واقعی نویسندگانی مثل دکتر محسن مشکوة (که در «دهه‌های تغییر» تاریخ دامپزشکی را تحلیل کرد) یا دکتر حسین حسن‌زاده (که کاربرد هوش مصنوعی را علمی و رسانه‌ای تشریح کرد)، فقط برای نمایش است.

(طنز گزنده: اگر این انرژی صرف حل بیماری‌های دامی، طیور، آبزیان و یا حوزه نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی می‌شد، شاید دامداران و پرورش‌دهندگان و تولیدکنندگان امروز به جای کامنت، تشکر واقعی می‌کردند!)

این روند نه‌تنها مخاطب را خسته می‌کند، بلکه اعتماد به رسانه و کل مجموعه سازمان دامپزشکی را زیر سؤال می‌برد.

رسانه‌های تخصصی: تریبون یا ویترین؟

رسانه‌های تخصصی دامپزشکی باید صدای دامپزشکان و دامداران باشند، مثل مقالات چالشی و صنفی دکتر صمد بختیاری (مثل نگهداری لاک‌پشت) یا تحلیل‌های اجتماعی دکتر توکل‌نیا درباره سیاست‌های سازمانی. اما وقتی برخی با مقالات ماشینی صفحات را پر می‌کنند، رسانه از رسالتش دور می‌شود. مخاطبان به دنبال راه‌حل‌های واقعی هستند، نه متن‌هایی که بازدیدشان از انگشتان دست کمتر است.

(تلنگر: اگر هوش مصنوعی باهوش است، چرا برخی از آن برای رزومه‌سازی استفاده می‌کنند، نه تحلیل بیماری‌ها مثل کارهای دکتر عطارد؟)

پیشنهادهای راهبردی: از نمایش به واقعیت

برای پایان این کمدی دیجیتال:

برای رسانه‌ها: سیاست‌های انتشار را بازنگری کنید. از نویسندگان واقعی مثل دکتر نقیبی یا حسن‌زاده الگو بگیرید که مقالاتشان علمی و رسانه‌ای است.

برای کارشناسان دامپزشکی: از هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌های واقعی (مثل پیش‌بینی بیماری‌ها) استفاده کنید، نه تولید متن‌های کم‌اثر.

برای مخاطبان: بازخورد واقعی بدهید و از نویسندگان اصیل حمایت کنید.

(طنز پایانی: بیایید AI را به خدمت علم واقعی درآوریم، نه رزومه‌هایی که فقط در آرشیو خاک می‌خورند!)

وقت درخشش تحلیل گران و نویسندگان واقعی و دلسوز دامپزشکی است!

نقد ما به کل سازمان دامپزشکی نیست، بلکه به برخی افراد است که با فریب و هوش مصنوعی، رزومه‌سازی می‌کنند. نویسندگان واقعی مثل دکتر صمد بختیاری، محسن مشکوة، وحید عطارد، مرتضی توکل‌نیا، سید بهمن نقیبی، و حسین حسن‌زاده و... سال‌هاست با مقالات فنی، صنفی، و پیشنهادی، برگ زرینی در دامپزشکی ساخته‌اند. این‌ها الگوهای اصالتند، نه نمایش دیجیتال. رسانه‌های تخصصی باید تریبون چنین صداهایی باشند، نه ویترین مقالات ماشینی. وقت آن است که به جای «درب نوشابه باز کردن» برای رزومه، درهای حل مشکلات دامپزشکی کشور در مواقع بحران گشوده شود!