شکستن تابوی مدیریتی و انتصابات جسورانه در دامپزشکی تهران: گامی به سوی جراحی و تحول بنیادین در سلامت و امنیت غذایی پایتخت
دکتر جواد شایانخواه
سالها پیش در یکی از شهرستانها مسئولیتی داشتم. روزی فرماندار مهمان ما بود. در حین گفتوگو از او پرسیدم: «آقای فرماندار، چرا فردی را که پیشتر تنها دبیرخانه یکی از دهیاریهای روستا بوده، به عنوان معاون برنامهریزی و مالی فرمانداری خودتان انتخاب کردهاید؟»
فرماندار پاسخ داد: «آقای دکتر، اگر فردی قدرتمندتر از خودم را به این سمت میگذاشتم، ممکن بود بیشتر از خود من دیده شود. اما با انتخاب فردی ضعیفتر، مطمئن هستم که همواره استانداری و مقامات بالاتر برای حل مسائل ناگزیر به خود من رجوع میکنند.»
این نگاه، متأسفانه رویکردی رایج در بخشی از مدیریت سنتی کشور است؛ مدیرانی که به جای میدان دادن به نیروهای توانمند، ترجیح میدهند اطراف خود را از افراد کمخطر و ضعیف پر کنند تا مبادا سایهای بر جایگاه خودشان بیفتد.
اما آنچه امروز در اداره کل دامپزشکی استان تهران شاهد هستیم، خلاف این رویه است. دکتر احمد شریعتی، مدیرکل تازه منصوبشده در خرداد ۱۴۰۴، نهتنها از این قاعده فاصله گرفته، بلکه با جسارت و هوشمندی، معاونانی را برگزیده که هر کدام سابقه مدیریتی در سطح مدیرکلی استانها و حتی نقشهای کلیدی در سازمان دامپزشکی کشور داشتهاند.
این انتخابها اعتماد به نفس مدیریتی را برجسته میکند. همچنین نوید تغییرات ساختاری در سلامت عمومی و امنیت غذایی میدهد.
معاونینی در تراز مدیرکلهای باسابقه و سطح ملی
نگاهی به سوابق دو معاون انتصابی حال حاضر مدیرکل دامپزشکی استان تهران:
بخشی از سوابق دکتر ذبیحالله قلعهتکی
بخشی از سوابق دکتر علیاصغر شریفی
هر دو معاون دارای تجارب عملیاتی و همینطور منابع داشته در سطح استانی و ملی داشته و در سیستم سنتی ایران، مدیران اغلب از معاونان قویتر پرهیز میکنند.
این انتخابها نشان میدهد دکتر شریعتی، نگاهش به مدیریت، تیمی و بلندمدت است. او ترجیح داده اداره کل دامپزشکی تهران به عنوان قلب تپنده سلامت دام و امنیت غذایی کشور بعد از سازمان دامپزشکی را به یک «تیم ستارگان فوتبال » بسپارد؛ تیمی که شبیه به «رئال مادرید دوران کهکشانی» هرکدام ستارهای در حوزه خود هستند. در چنین تیمی، نقش مدیرکل بیش از آنکه یک فرمانده تکرو باشد، به کاپیتانی میماند که بهترینها را گرد هم آورده تا موفقیت جمعی رقم بخورد. حالا بایستی منتظر ماند و دید که چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است .
تهران؛ قلب تپنده امنیت غذایی و سلامت کشور
تهران مرکز تصمیمگیریهاست. روزانه حجم عظیمی از فرآوردههای دامی در آن توزیع میشود. دامپزشکی نقش کلیدی در کنترل بیماریهای مشترک انسان و دام دارد. کوچکترین غفلت پیامدهای ملی دارد. بر اساس WHO، بیش از ۷۰ درصد بیماریهای عفونی منشأ حیوانی دارند. استان تهران با جمعیت۱۹میلیونی، نقطه حساس زنجیره غذایی در حوزه فرآورده های خام دامی در کشور است.
این تیم میتواند نظارت بر کشتارگاهها و واکسناسیون دام و پیشگیری از بیماریهای دامی را تقویت کند. برای مثال، شیوع تب کریمهکنگو در سالهای اخیر نشان داد ضعف نظارت بحران میآفریند. با تجربه غریب و شریفی، برنامههای جامعتری برای امنیت غذایی ممکن است. این شامل فناوریهای ردیابی دیجیتال میشود. چنین تغییراتی سلامت عمومی را بهبود میبخشد و صادرات دامی را تسهیل میکند.
تحلیل کارنامه مدیریتی دکتر احمد شریعتی
کارنامه دکتر شریعتی نمونه مدیریت نوآورانه است. او با سوابق کشوری، رویکرد علمی به تحول اداری دارد. جسارت در انتخاب معاونان توانمند برجسته است. این نشاندهنده تعهد به تغییرات بنیادین است. سبک رهبری او تحولآفرین و مشارکتی است. او چشمانداز روشن ایجاد میکند و تیم را توانمند میسازد. نقاط قوتش شامل شجاعت تصمیمگیری، بهرهگیری از تخصص تیمی و تمرکز بر بهبود مستمر است. این سبک الگویی برای سایر سازمانهاست.
پیام این انتصابها
۱. شجاعت مدیریتی: انتخاب معاونانی قویتر یا همتراز با مدیرکل، نشان از اعتمادبهنفس و پرهیز از ترسهای رایج در مدیریت سنتی دارد.
2. اعتماد به تجربه: دامپزشکی استان تهران با مسائل پیچیدهای در حوزه نظارت بر تولید، بهداشت، بازرسی، و امنیت غذایی روبهروست؛ حضور مدیرانی باسابقه، شانس موفقیت را چند برابر میکند.
3. نوید تغییرات بنیادی: ترکیب جدید مدیریت میتواند به اصلاح ساختارها، ارتقای سلامت دام و افزایش اعتماد عمومی به نظام دامپزشکی کمک کند.
نیاز به تغییرات بنیادی و چالشهای پیش رو
انتظار از این تیم، اصلاحات ساختاری است. این شامل ارتقای نظارت بر توزیع دامی، توسعه زیرساختهای بهداشتی و بهرهگیری از فناوری میشود. چالشها شامل حجم مسئولیتها در تهران و حفظ استقلال سازمانی است. انتظارات بالا نیز وجود دارد. اما این انتصابات نوید نوآوری برای کنترل بیماریها و ارتقای امنیت غذایی میدهد. با همافزایی، مشکلات زیرساختی کاهش مییابد.
رسانهها؛ حامی نقد و انصاف
رسانهها در چنین بزنگاههایی، تنها وظیفه نقد ندارند. همانطور که باید ضعفها و کاستیها را بازگو کنند، باید حرکتهای مثبت و جسارتهای مدیریتی را نیز برجسته کنند. چراکه این پیام را منتقل میکند که جامعه و افکار عمومی قدردان انتخابهای درست و مبتکرانه است.رسانهها باید کاستیها را نقد کنند. اما حمایت از تصمیمهای شجاعانه هم ضروری است. این انتصابها مثالی از مدیریت مبتنی بر تخصص است. رسانهها با انعکاس موفقیتها، روحیه تحول را تقویت کنند. با قدردانی از معاونان سابق، این تغییرات فصلی نو بر پایه تخصص و همدلی است.
اقدام اخیر دکتر احمد شریعتی در اداره کل دامپزشکی استان تهران، انتخابی هوشمندانه و قابل تقدیر است،دامپزشکی استان تهران نیاز به رویکرد نو و جسورانه دارد. این انتصابها امید تحول را زنده میکند. اگر با برنامهریزی و تعامل همراه شود، کشور از آن بهره میبرد. آیا این تیم میتواند تهران را به الگویی موفق در امنیت غذایی برای کل کشور وسایر استانها تبدیل کند؟ اگر این رویکرد ادامه یابد، بدون شک تهران به نمونهای ملی از مدیریت علمی در حوزه دامپزشکی تبدیل خواهد شد. آینده روشن است، اگر شایستگی اولویت بماند.