حکیم مهر: خبرگزاری آنا نوشت:
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران با افشای فساد گسترده در سیستم واردات نهادههای دامی و واسطهگری در معاملات گوشت و انتقاد شدید از وزیر جهاد کشاورزی، خواستار پاسخگویی وی شد و تاکید کرد دخالت دلالان و سوء مدیریت، منجر به گرانی سرسامآور گوشت و لبنیات و عدم خودکفایی کشور در این بخش حیاتی شده است.
به تازگی محمولهای شامل ۱۰۰ هزار کیلوگرم گوشت مغولستانی که ابتدا از طریق ایران به عراق صادر شده بود و به دلیل نقص در استانداردهای بهداشتی، از کشور عراق برگشت داده شد حالا این رویداد ابعاد تازهای به خود گرفت، زمانی که مدیرعامل اتحادیه مرکزی دامداران ایران موضوع را فاش ساخت که بخشی از این گوشتهای نامرغوب برگشتی، با گوشتهای موجود در سردخانههای داخلی مخلوط شده است. هدف از این اقدام، وارد کردن این محموله ترکیبی به بازار مصرف داخلی ایران بوده است. این خبر نگرانیهای جدی را در خصوص سلامت عمومی و فساد گسترده در زنجیره تأمین مواد غذایی در کشور برانگیخته است.
در همین رابطه «مجتبی عالی» مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی آنا، در ابتدا با اشاره به شرایط خاص اقلیمی مغولستان گفت: در این کشور آبوهوا بسیار متغیر است؛ بهگونهای که ممکن است در یک شب دما از ۴۰ درجه به ۳۰ یا ۲۰ درجه کاهش یابد. بیشتر مردم آنجا چادرنشین هستند و در هنگام سرمای ناگهانی، دامهای خود را کشتار کرده و گوشت را در سردخانهها ذخیره میکنند. برخی شرکتها نیز از این ظرفیت برای تولید فرآوردههای گوشتی استفاده میکنند.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران، افزود: در گذشته کشورهای اروپایی و آمریکایی از این تولیدکنندگان گوشت میخریدند؛ اما بعدها مشخص شد که دیگر به آنها نمیفروشند و خریداران ایرانی با قیمت بالاتری وارد معامله شدند. بهعنوان مثال هر تُن گوشت که پیشتر ۵۰۰ دلار فروخته میشد، به ایران با قیمت ۱۵۰۰ دلار رسید و این پرسش ایجاد شد که این گوشتها در ایران چگونه به بهای ۸ هزار دلار به فروش میرسند.
برخی کشتارگاهها پول دامداران را پرداخت نکردهاند
عالی با بیان اینکه شبکههای واسطهگری و فساد در این میان نقش مهمی دارند، گفت: رد این معاملات شناسایی شد و در ادامه، موضوع به نمایندگی نهادهای مرتبط و سپس دادستانی گزارش شد. حتی نامههایی وجود دارد که در آن به صراحت اعلام شده برخی کشتارگاهها پول دامداران را پرداخت نکردهاند.
وی اظهار کرد: واقعیت این است که طی روزهای اخیر تحت فشار و تهدید قرار گرفتهام؛ نه فقط خودم بلکه خانوادهام نیز تهدید شدهاند. دلیل آن هم روشن است؛ چرا که در این معاملات هر تُن ۶ هزار دلار اختلاف قیمت وجود دارد و برخی واسطهها بهدنبال سودهای کلان هستند. در حالیکه این معاملات هیچ ارتباطی با بدنه اصلی دولت ندارد، اما واسطهها با چراغ سبز برخی مسئولان میتوانند چنین مسیری را هموار کنند.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران، با تاکید بر اینکه مسئولیت اصلی بر عهده شخص وزیر است، تصریح کرد: وزیر کشاورزی باید پاسخگو باشد و پاسخگو شود. امروز دستهای پنهانی مانع دسترسی دامداران به نهادهها شدهاند. شش ماه قبل هشدار دادم که ذخایر داخلی نهادههای دامی کاهش یافته و کشور ممکن است وارد بحران شود. متأسفانه واردات ذرت و سویا متوقف ماند و دامداران بدون نهاده رها شدند.
عالی ادامه داد: در سامانه «بازارگاه» نیز فساد آشکار است. سال گذشته اتحادیه هشت کشتی نهاده وارد کرد؛ اما اجازه ترخیص داده نشد. قیمت مصوب ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان تعیین شده بود، اما نهاده در بازار آزاد چندین برابر فروخته شد. حتی زمانی که دستور رئیسجمهور فقید مبنی بر آزادسازی داده شد، با شهادت ایشان این کار نیمهتمام ماند.
اجازه واردات نهاده به تشکلها داده شود
این مسئول، گفت: امروز ذرت و سویا که باید با قیمت ۷ تا ۸ هزار تومان به دست دامدار برسد، با نرخ ۲۴ هزار تومان فروخته میشود. اگر اجازه واردات به تشکلها داده شود، میتوان نهاده را حداقل ۴ تا ۵ هزار تومان زیر قیمت بازار عرضه کرد و در نتیجه هزینه تمامشده تولید گوشت و شیر نیز کاهش مییابد.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران، افزود: دلالان ۳۰ درصد در گرانی گوشت و محصولات پروتئین نقش دارند و اجازه نمیدهند تشکلهای واقعی دامداران به میدان بیایند. ما پول مردم را در اختیار داریم و نمیتوانیم مانند برخی مافیاها آن را در چمدانها جابهجا کنیم. متأسفانه، قانونگذاری به گونهای است که مانع حضور شفاف تولیدکنندگان میشود و این حلقه بسته به نفع دلالها کار میکند.
وی تاکید کرد: امروز دامدار ایرانی مجبور است نهاده آزاد را کیلویی ۲۵ هزار تومان بخرد و طبیعی است که در چنین شرایطی گوشت دو میلیونی به دست مصرفکننده برسد. در حالیکه اگر مدیریت درستی صورت گیرد، میتوان از مزرعه تا سفره را به شکلی سامان داد که قیمتها منطقی باشد.
گوشت تولیدشده در مناطق آفریقایی الزاماً با شرایط زیستی مردم ایران سازگار نیست
عالی با اشاره به وضعیت واردات گوشت گفت: ورود گوشت از کشورهایی مانند کنیا، بدون شناخت از شرایط بهداشتی و زیستی آن، به بازار داخلی ضربه میزند. همانطور که مواد غذایی باید متناسب با اقلیم هر منطقه مصرف شود، گوشت تولید شده در مناطق آفریقایی نیز الزاماً با شرایط زیستی مردم ایران سازگار نیست.
وی افزود: در شرایطی که کشور سالانه به حدود ۹۴۵ هزار تُن گوشت قرمز نیاز دارد و دامداران توان تأمین کامل آن را دارند، چرا باید یک کیلو گوشت وارد شود؟ چرا نمیگذارند دامدار گوشت مورد نیاز مصرف در سال را تولید کند؟! اگر برنامهریزی درستی وجود داشته باشد، ایران نه تنها نیاز داخلی را تأمین میکند بلکه میتواند به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر کرده و ارزآوری معادل نفت داشته باشد.
عالی تصریح کرد: دامداران ایرانی درستکار و پرتلاش هستند، اما نادیده گرفته میشوند. اگر نیمی از دلاری که برای واردات گوشت هزینه میشود به تولیدکننده داخلی اختصاص یابد، کشور به راحتی خودکفا میشود.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران، در پایان با اشاره به نقش حیاتی نهادههای دامی، گفت: حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد خوراک دام از نهادههای وارداتی تأمین میشود و ۶۰ تا ۷۰ درصد دیگر از علوفه داخلی. اما چون نهادههای وارداتی در دست مافیاست و بهصورت قطرهچکانی در بازار عرضه میشود، دامدار مجبور است در بازار آزاد با دو برابر قیمت خرید کند. این روند، هزینه تولید را بالا برده و در نهایت مردم را با گرانی گوشت و لبنیات مواجه میکند.