عدم فعالیت کلینیک‌های حیوانات خانگی یا ایجاد محدودیت برای فعالیت آنها خطرآفرین است/ نباید جوانان را کانالیزه کنیم که فقط به سمت رشته خاصی بروند که بازار بهتری دارد

حکیم مهر: رئیس دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران به مناسبت روز ملی دامپزشکی گفت: دامپزشکان یکی از رکن‌های بهداشت عمومی جوامع انسانی هستند.

به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی دانشگاه تهران، «دکتر سیدمهدی قمصری» رئیس دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران گفت: «در دهه ۷۰ جمعی از دانشجویان دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران پیگیر نامگذاری روز دامپزشکی در تقویم ملی بودند. استاد حسن تاجبخش چهره ماندگار این حوزه، براساس سوابق تاریخی و باستانی، روز ۱۴ مهرماه را به عنوان روز دامپزشک انتخاب و پیشنهاد کرد و به اطلاع مراکز ذی‌صلاح رسید و بیش از ۲۰ سال است که در این روز مراسمی به عنوان روز دامپزشک گرفته می‌شود.»

وی ادامه داد: «پایه‌گذار و پیشنهاد دهنده نامگذاری یک روز به عنوان روز دامپزشک، یک دانشگاه تهرانی بود و این روز بهانه‌ای شد که مسئولان مربوطه این حوزه در این روز دور هم جمع شوند و به بیان مسائل و موضوعات مختلف بپردازند. از آنجا که دامپزشکی کمتر مورد شناخت افراد در جامعه و حتی مقام‌ها و مسئولان کشور قرار دارد، نامگذاری این روز موجب شد که به اقشار مختلف جامعه، دامپزشکی و مسئولیت‌هایی که دامپزشکان به عهده دارند، معرفی شود و زمینه را برای شناخت بیشتر این عرصه، برای جوانانی که قصد ورود به این حوزه را دارند، فراهم کند.»

نقش پررنگ دامپزشکان در حفظ بهداشت عمومی

دکتر قمصری با تأکید بر اینکه دامپزشکی یک حرفه تک بُعدی نیست، افزود: «جمع کثیری از همکاران در حوزه درمان حیوانات خدمت می‌کنند و زمینه‌های تخصصی متعددی پیش روی دامپزشکان قرار دارد چرا که بعضی از حیوانات مانند گاو، گوسفند، پرندگان و آبزیان مصرف خوراکی برای مردم دارند. برخی از حیوانات به صورت جمعی نگهداری می‌شوند که مسائل بسیاری با توجه به شرایط پرورش متراکم، اهمیت پیدا می‌کند. همچنین محصولاتی که از این حیوانات به صورت فرآوری شده حاصل از دام، وارد بازار می‌شود، نقش پررنگ و با اهمیت دامپزشکان دامپزشکان را در حفظ بهداشت عمومی نشان می‌دهد».

ایمنی غذا و بهداشت مواد غذایی حاصل از دام به بهداشت جامعه انسانی کمک می‌کند

رئیس دانشکده دامپزشکی دانشگاه درباره اهمیت و نقش ناشناخته دامپزشکی در سلامت جامعه، بیان کرد: «یکی از وظایف اصلی دامپزشکان در حوزه‌های مختلف، کمک به حفظ بهداشت عمومی جامعه است. همکاران ما از توسعه بیماری‌ها در مجموعه دامپروری‌ها و مراکز نگهداری حیوانات که منشأ غذایی انسان هستند، جلوگیری و کنترل می‌کنند. زیرا بسیاری از بیماری‌ها در دام‌ها، از طریق محصولات دامی به انسان منتقل می‌شود. ایمنی غذا و بهداشت مواد غذایی به بهداشت جامعه انسانی کمک می‌کند».

دامپزشکان یکی از رکن‌های بهداشت عمومی جامعه هستند

وی تصریح کرد: «بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند به صورت مستقیم و به سرعت در جوامع انسانی پخش شوند و خطرآفرین باشند. مثلاً فرد مبتلا شده به بیماری هاری، قابل درمان نیست ولی قابل پیشگیری و کنترل است؛ اما دامپزشکان و مجموعه‌هایی که مرتبط هستند، می‌توانند جامعه انسانی را در صورت پشتیبانی همه جانبه از این بیماری مصون نگه دارند. بسیاری از بیماری‌های دیگر مانند سل، تب مالت و بیماری‌های عفونی منشأ میکروبی، ویروسی، قارچی و انگلی وجود دارند که می‌تواند در جوامع انسانی از طریق حیوانات انتقال یا فته و منتشر شود. دامپزشکان یکی از رکن‌های بهداشت عمومی جامعه هستند. چرا که محصولات غذایی که فرآوری می‌شود، تحت بازرسی همکاران ما قرار می‌گیرند و دامپزشکان به عنوان مسئولان فنی در زنجیره تولید محصولات فرآوری شده، حضور و نظارت دارند. این کار که همکاران ما برای حفظ بهداشت عمومی انجام می‌دهند، با توجه با شرایط محیط کار (میدان‌های دام، کشتارگاه‌ها، مراکز قطعه‌بندی، مراکز بسته‌بندی، مراکز توزیع و…) بسیار طاقت‌فرسا است».

فعالیت دامپزشکان در حوزه حیوانات خانگی متناسب با تقاضای جامعه است

دکتر قمصری درباره عوامل مؤثر در بهداشت عمومی جامعه اظهار کرد: «بخش عمده از فعالیت‌های دامپزشکان مربوط به بهداشت عمومی در جوامع انسانی است. برخی از همکاران ما در حوزه حیوانات خانگی فعالیت می‌کنند. فارغ از هر دیدگاهی نسبت به نگهداری حیوانات خانگی، دامپزشکان باید نسبت به تقاضای جامعه وارد عمل شوند. عدم فعالیت کلینیک‌های مربوط به حیوانات خانگی و یا ایجاد محدودیت برای فعالیت مؤثر و به موقع آنان، برای انسان مخاطره آمیز خواهد بود، زیرا این حیوانات در نزدیکترین وضعیت به بچه‌ها و اعضای خانواده‌ها هستند. حیوانات خانگی باید تحت کنترل باشند و واکسیناسیون و معاینات دوره‌ای آنها با ید در زمان‌های مقتضی انجام شود».

رکن اصلی وظایف دانشکده‌های دامپزشکی، تربیت نیروی‌های متخصص است

رئیس دانشکده دامپزشکی ادامه داد: «بخش دیگری از همکاران ما در صنعت اسب فعالیت می‌کنند که با توجه به سرمایه‌گذاری عظیم در این صنعت، برخی از همکاران متخصص در حوزه طب اسب مشغول هستند. البته در این صنعت، یک دامپزشک نمی‌تواند همه زمینه‌ها را پوشش دهد. دانشکده‌های دامپزشکی تلاش می‌کنند با به روز رسانی یافته‌های علمی و تربیت نیروی‌های متخصص، جامعه بتواند از خدمات آنها، بهره‌مند شود».

ضرورت نظارت بر فعالیت دامپزشکان

وی پیرامون مشکلات و چالش‌های نوین حوزه دامپزشکان و علم دامپزشکی گفت: «عمده چالش‌های موجود، بخش دامپزشکی دولتی، حاکمیتی است که باید از قدرت و توانمندی کافی برخوردار باشد. به لحاظ تخصصی، خوشبختانه همکاران ما در دستگاه‌های اجرایی مثل سازمان دامپزشکی کشور به عنوان یکی از معاونت‌های وزارت جهاد فعالیت می‌کنند که بخش حاکمیتی را برعهده دارد و شبکه گسترده‌ای در کشور در این تشکیلات حضور دارند و طبیعتاً برای اینکه بتوانند به نحوه شایسته وظایف‌شان را انجام دهند، نیازمند پشتیبانی کامل قانونی و مالی هستند. مثلاً در بزنگاه‌هایی مانند آنفلوانزای فوق حاد که در کشور ایجاد شد، بتوانند به سرعت، دستورالعمل‌هایی را برای نظارت و کنترل دارند ابلاغ، اجرا و نظارت کنند».

دکتر قمصری با تأکید بر ضرورت نظارت بر فعالیت دامپزشکان گفت: «در کنار دامپزشکی کشور، سازمان نظام دامپزشکی کشور قرار دارد که توسط رئیس جمهور برای رئیس این سازمان حکم صادر می‌شود. این شبکه‌ای است که به فعالیت دامپزشکان در بخش خصوصی نظارت می‌کند. این امر به خاطر اهمیت وظایف دامپزشکان است، اما باید دامپزشکان کارهای خود را با کیفیت مطلوبی انجام دهند و طبعاً تشکیلات و دستگاهی برای نظارت فعالیت این همکاران هم ضروری است».

اهمیت نقش و جایگاه دانشکده‌های دامپزشکی در کشور

رئیس دانشکده دامپزشکی درباره نقش دانشکده‌های دامپزشکی و برخی از اقدامات دانشکده دامپزشکی بیان کرد: «اولین بار که اپیدمی آنفلوانزا در سال‌های پیش بروز پیدا کرد، این بیماری در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران تشخیص داده شد و در جهت ساخت و تولید این واکسن و راهکارهای کنترلی آن برنامه‌هایی ارائه شد. البته هر برنامه پیشنهادی، باید به سازمان دامپزشکی کشور، به عنوان متولی امر منعکس شود؛ چرا که کنترل بیماری در پهنه کشور با توجه به در اختیار داشتن قوانین و امکانات مالی برعهده این سازمان است و دانشکده دامپزشکی فقط تشخیص‌های اولیه را ارائه می‌دهد. در ماجرای یوزپلنگ (پیروز) که علاقه‌مندان اجتماعی پیگیر موضوع بودند، دانشکده دامپزشکی علت‌یابی مرگ این حیوان را انجام داد و نتیجه را به دستگاه‌های ذی‌ربط اعلام کرد. معمولاً تحقیقات و مقایسه واکسن‌ها در دانشکده‌های دامپزشکی انجام می‌شود و البته با مراکز ذی‌ربط فعالیت‌های مشترکی انجام می‌شود و نتایج آن مورد استفاده دستگاه‌های حاکمیتی قرار می‌گیرد و این نقشی است که دانشکده در کنار تربیت دامپزشک و متخصص برعهده دارد».

وی با اشاره به اینکه دانشکده دامپزشکی دستاوردهای علمی بسیاری داشته است، گفت: «یکی از دستاوردهایی که در گذشته به دست آمده است، در خصوص نوزادانی بود که نارس به دنیا می‌آمدند و بیماری در حوزه تنفسی به علت عدم تکامل سیستم تنفسی نوزادان ایجاد می‌شد. محققین ما با سال‌ها تلاش از طریق سلول‌های دستگاه تنفسی از طریق نوعی گوساله، ماده‌ای تولید کردند که به تولید آزمایشگاهی و صنعتی رسید و اکنون این دارو در خدمت سیستم پزشکی برای درمان نوزادان نارس قرار گرفته است».

جایگاه دانشکده دامپزشکی در همکاری‌های بین رشته‌ای

دکتر قمصری درباره جایگاه دانشکده دامپزشکی در همکاری‌های بین رشته‌ای گفت: «در دانشگاه تهران، دانشکده دامپزشکی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و پرپتانسیل‌ترین دانشکده‌ها شناخته می‌شود و همکاری‌های بسیاری با دانشکده‌های مختلف ازجمله دانشکده فنی و مهندسی داشته است. پایان‌نامه‌هایی در خصوص استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص بیماری انجام شده است، همکاری مشترک در حوزه دندانپزشکی و همچنین طرح‌ها و برنامه‌های مشترکی با دانشکده بیوتکنولوژی داشتیم، که با همکاری این دانشکده به دنبال اجرای رشته دکتری بیوتکنولوژی دامپزشکی هستیم».

برنامه دانشکده دامپزشکی برای ارتقا آموزش علمی

رئیس دانشکده دامپزشکی پیرامون برنامه دانشکده برای ارتقا آموزش علمی گفت: «ماهیت دامپزشکی از گذشته تاکنون ترکیبی از دروس تئوری، عملی و علوم آزمایشگاهی و درمانگاهی بوده است. در سال‌های اخیر امکانات و بیمارستان‌های این حوزه توسعه پیدا کردند. دانشکده دامپزشکی هم تلاش کرده در این حوزه سرمایه‌گذاری‌هایی اعم از آموزش و تربیت نیروهای متخصص داشته باشد تا خدمات بهتری ارائه دهد.»

رشته‌ها و گرایش‌های تخصصی دامپزشکی نباید کانالیزه شوند

وی درباره آینده رشته‌ها و گرایش‌های تخصصی رشته دامپزشکی بیان کرد: «همه گرایش‌ها و خدماتی که دامپزشکان ارائه می‌دهند، مورد نیاز کشور است و نباید برای جوانان کانالیزه کنیم که فقط به سمت یک رشته خاص بروند که بازار بهتری دارد؛ چرا که در آینده، کشور با کمبود نیروی متخصص در حوزه‌های دیگر مواجه می‌شود. در دهه‌های اخیر تحولات بسیاری را در حوزه دامپزشکی شاهد بودیم و به لحاظ محتوای علمی و امکانات تشخیصی و درمانی پیشرفت کرده‌ایم. البته تقاضای اجتماعی، تقاضاهایی را بازاری ایجاد کرده که زمینه رشد صنعت و حرفه دامپزشکی را فراهم کرده است و همکاران نیز متناسب با امکانات موجود، علم خود را به روز می‌کنند».

علاقه به حیوانات زمینه‌ساز و موتور محرک دامپزشک خوب شدن نیست

دکتر قمصری خطاب به جوانانی که علاقمند به علم دامپزشکی هستند گفت: «جوانانی که می‌خواهند وارد این حوزه شوند، باید به این نکته توجه داشته باشند که فقط علاقه به حیوانات، لزوماً علاقه‌ای به دامپزشکی ایجاد نخواهد کرد. علاقه به حیوانات نمی‌تواند زمینه‌ساز و موتور محرک، برای دامپزشک خوب شدن باشد لذا باید با علاقه و شناخت وارد این رشته شوند و برای دامپزشک خوب شدن باید از همان سال اول، به جدیت درس بخوانند».

دامپزشکان سربازان پنهان بهداشت عمومی جامعه هستند

رئیس دانشکده دامپزشکی با تأکید بر اینکه دامپزشکان سربازان پنهان بهداشت عمومی جامعه هستند، گفت: «همکاران ما با تلاش‌های بی‌وقفه در شرایط بسیار سخت، انجام وظیفه می‌کنند و امیدوارم ما با تجارب و پشتکاری که دارند، تعهد و وظایف خود را به نحو شایسته انجام دهند».