بیانیه انجمن علمی اپیدمیولوژیست‌های ایران در خصوص اپیدمی تب برفکی در جمعیت دامی کشور

حکیم مهر: انجمن علمی اپیدمیولوژیست‌های ایران در خصوص اپیدمی تب برفکی در جمعیت دامی کشور بیانیه‌ای منتشر کرذ.

به گزارش حکیم مهر، متن این بیانیه به شرح زیر است:

در دنیای معاصر، بهداشت و سلامت جوامع بشری با رویکرد سلامت یکپارچه (One Health) مورد توجه سازمان‌های بهداشتی و اغلب کشورهای جهان می‌باشد. در این نگاه که سلامت انسان مستلزم سلامت محیط و حیوانات می‌باشد، کنترل بیماری‌ها در دام‌ها که منبع غذایی و زمینه اشتغال عمده جمعیت‌های روستایی و عشایری می‌باشد، از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد.

متأسفانه در ماه‌های اخیر بیماری تب‌برفکی در جمعیت دامی کشور شکل اپیدمی به خود گرفته و خسارت‌های سنگینی را به‌بار آورده است. اگرچه این بیماری در کشور ما بومی (آندمیک) می‌باشد، اما ورود سویه جدیدی از ویروس عامل (SAT1) با حدت بالا، که حاصل واردات دام زنده و گوشت از مبادی کشورهای آلوده می‌باشد، نگرانی جدی انجمن علمی اپیدمیولوژیست‌های ایران را برانگیخته است. 

اپیدمی بیماری تب برفکی، به‌دلیل تأثیر مستقیم و گسترده بر دام‌های مولد گوشت و شیر، می‌تواند به‌طور جدی امنیت تغذیه‌ای کشور را تهدید کند. کاهش تولید شیر و گوشت در نتیجه مرگ‌ومیر، افت تولید و معدوم‌سازی دام‌های آلوده، محدودیت‌های جابه‌جایی و تجارت دام و محصولات دامی و افزایش ضایعات، هم عرضه داخلی را محدود و هم قیمت‌ها را افزایش می‌دهد؛ این امر دسترسی و توان خرید گروه‌های آسیب‌پذیر را کاهش داده و تنوع رژیم غذایی را تضعیف می‌کند.

از اصول بدیهی در مدیریت اپیدمی‌ها، تشخیص زودهنگام، گزارش سریع و پاسخ مناسب می‌باشد. نظر به این‌که این همه‌گیری از نوع اپیدمی پيشرونده (Propagated Epidemics) می‌باشد؛ تا زمانی که جمعیت حساس (غیر واکسینه) وجود دارد، اپیدمی ادامه خواهد یافت و خسارت‌های اقتصادی و بهداشتی زیادی را به دامدار، دولت و جامعه (مصرف کننده) وارد خواهد کرد. اپیدمی‌های پیشرونده در جمعیت‌هایی دیده می‌شوند که سابقه و خاطره ایمنی و وجود پادتن نسبت به بیماری مورد نظر وجود ندارد، که در خصوص همه‌گیری اخیر تب‌برفکی به دلیل عدم مواجهه قبلی با سروتیپ SAT1 همین وضعیت وجود دارد. پرواضح است که در شرایط فعلی، چاره‌ای جز واکسیناسیون دسته‌جمعی (Mass vaccination) دام‌های حساس، اعمال قرنطینه‌های شدید مرزی و بین استانی، ارتقای امنیت زیستی از طریق آموزش و ارائه توصیه‌های بهداشتی به دامپزشکان، پیرادامپزشکان و دامداران و بهره‌برداران وجود ندارد. بدیهی است در چنین شرایطی ضمن تقویت تولید مؤسسه‌ها و مراکز ساخت واکسن برای تهیه فوری واکسن از سویه‌های در گردش کشور، با توجه به ایمنی غیر پایدار واکسن، باید برای ذخیره استراتژیک واکسن برنامه‌ریزی نمود. اتخاذ این اقدامات هم می‌تواند اپیدمی بیماری را مهار کند و هم از تبعات منفی بر تولید گوشت و شیر و در نتیجه امنیت غذایی جامعه جلوگیری نماید.

از آن‌جایی که در راستای تحقق شعار «سلامت یکپارچه»، کنترل یک اپیدمی که ابتلاء و مرگ‌ومیر بالایی در جمعیت دامی کشور دارد (هر چند نگرانی بهداشت عمومی جدی ندارد)؛ یک ضرورت و وظیفه تمامی مؤسسه‌ها و تشکل‌ها می‌باشد، این انجمن، آمادگی همه‌جانبه خویش را برای انجام مطالعه‌های لازم در خصوص ابعاد این اپیدمی، مطالعه‌های مربوط به اثربخشی واکسن‌ها و بهره‌گیری از آن در سیاست‌های پیشگیری و کنترل اعلام می‌نماید.

انجمن علمی اپیدمیولوژیست‌های ایران