«دکتر علیرضا رفیعیپور» افزود: افتخار میکنم که دانشآموخته دانشگاه تهران هستم و بزرگان این عرصه مانند پروفسور تاجبخش و پروفسور نادعلیان ما را آموزش دادند. اما مهارت اصلی را در میدان یاد گرفتیم؛ در دامداری، مرغداری، آبزیپروری و زنبورداری ...
حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: در مراسم آغاز به تحصیل نخستین دوره دانشجویان کارشناسی پرستاری دامپزشکی مرکز آموزش علمیکاربردی بیمارستان دامپزشکی تهران، «دکتر علیرضا رفیعیپور» رئیس سازمان دامپزشکی کشور، با گرامیداشت یاد و خاطره سه شهید ۱۶ آذر، سخنرانی خود را با اشاره به «تاریخ باشکوه دامپزشکی ایران» آغاز کرد.
به گزارش حکیم مهر، او با بیان اینکه دامپزشکی ایران در سطوح علمی، سازمانی و پژوهشی بیش از یک قرن قدمت دارد، توضیح داد: «سازمان جهانی بهداشت دام بیش از صد سال است که فعالیت میکند و تشکیلات دامپزشکی ایران نیز به همین میزان سابقه دارد. حوزه تحقیقات و پژوهش، و همچنین دانشکدهها و علم دامپزشکی در ایران حدود صد سال قدمت دارند. حتی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران زودتر از خود دانشگاه تهران تأسیس شده است.»
ایران در میان ۷۰ کشور منطقه، جزو ۵ کشور اول
رئیس سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به قرار گرفتن ایران در یکی از پرچالشترین مناطق جهان از نظر بیماریهای دامی و مشترک، گفت: «ما در منطقهای هستیم که حدود ۶۰ تا ۷۰ کشور را شامل میشود؛ از آسیای میانه و خاورمیانه گرفته تا شرق دور. در چنین منطقه پرریسکی، ایران جزو پنج کشور اول است و حتی در رقابت با کشورهایی مانند چین و ژاپن، و در منطقه خودمان در کنار روسیه و ترکیه حرکت میکنیم.»
او تأکید کرد که دستاوردهای امروز دامپزشکی ایران نتیجه همین تاریخ و پشتوانه علمی است: «امروز ما و شما خادمان نسلی هستیم که این میراث صدساله را تحویل گرفته و باید آن را سالم و ارتقا یافته به نسل بعد منتقل کنیم. دانشجویان امروز همان نسل بعدی هستند.»
ایران در کریدور بیماریهای فرامرزی
دکتر رفیعیپور در بخش دیگری از سخنان خود، ایران را یکی از حساسترین نقاط جهان در زمینه تهدیدهای بیماریهای دامی دانست: «در حوزه طیور و آبزیان، دو بیماری استراتژیک آنفلوانزای فوقحاد پرندگان و تب برفکی هر لحظه کشور را تهدید میکنند. در حوزه آبزیان نیز بیماریهایی مانند وایت اسپات در صنعت میگو اهمیت حیاتی دارند.»
به گفته او، موقعیت جغرافیایی ایران نقش اساسی در این تهدیدها دارد: «ما در کریدور مهاجرت پرندگان قرار داریم و همین موضوع موجب میشود احتمال ورود سویههای جدید آنفلوانزای فوقحاد پرندگان به کشور همیشه وجود داشته باشد. از طرف دیگر، در مسیر ترددهای بینالمللی قرار داریم که میتواند سویههای جدید تب برفکی را وارد کشور کند.»
سویههای جدید، دنیا را تهدید میکند
رئیس سازمان دامپزشکی با اشاره به وضعیت فعلی جهان گفت: «سال ۲۰۲۴ در آمریکا سویه جدید آنفلوانزای فوقحاد پرندگان گزارش شد. این تغییرات ژنتیکی نشان میدهد که جهان دیگر نمیتواند انتظار داشته باشد هر ده سال یک بار پاندمی رخ دهد؛ بلکه باید آماده باشد که هر سه سال یک موج جهانی بیماری شکل بگیرد.»
او درباره تب برفکی نیز هشدار جدی داد: «در گذشته این بیماری هر ده تا پانزده سال یک بار دچار جهش میشد، اما امروز شرایط تغییر کرده است. اکنون جالب است که یک ویروس تب برفکی در عرض سه ماه از یک تیپ و تایپ به تیپ و تایپ دیگر جهش میکند. همین امروز چند ماه است که کشور ما درگیر سویه جدید تب برفکی است.»
اقتصاد جهان و بهداشت عمومی در دست کسانی است که «علم و مهارت» را با هم دارند
دکتر رفیعیپور در پایان این بخش از سخنان خود خطاب به دانشجویان پرستاری دامپزشکی گفت: «شما وارد رشتهای شدهاید که قرار است مهارتهای تخصصی بیاموزید؛ مهارتهایی که نهتنها برای کشور، بلکه برای اقتصاد دنیا و سلامت عمومی جهان اهمیت دارند. آینده این حوزه در دست کسانی است که علاوه بر علم، مهارت حرفهای هم داشته باشند.»
مهارتمحوری در دامپزشکی امروز یک ضرورت ملی است
رئیس سازمان دامپزشکی کشور در ادامه سخنان خود به «اقدامی کمسابقه و ملی» اشاره کرد که طی روزهای اخیر در سازمان دامپزشکی به نتیجه رسیده است. او گفت: «جامعه دامپزشکی کشور حدود ۵۰ هزار نفر جمعیت دارد؛ یکسوم این جمعیت دامپزشکانی هستند که دورههای دکتری عمومی و تخصصی را گذراندهاند و دو سوم دیگر را پیرا دامپزشکان تشکیل میدهند که در رشتههای مختلف مهارت آموختهاند.»
هشت میلیون دُز واکسن در سه ماه؛ رکوردی که سابقه نداشته است
دکتر رفیعیپور با بیان اینکه این روزها سازمان دامپزشکی درگیر مقابله با سویه جدید تببرفکی است، گفت: «در یک عملیات بیسابقه، همکاران واکسیناتور ما که تنها یک مهارت اصلی یعنی واکسیناسیون داشتند، طی سه ماه موفق شدند هشت میلیون دُز واکسن را به دامهای سنگین کشور تزریق کنند. این اتفاق در تاریخ سازمان دامپزشکی کشور نمونه ندارد.»
وی افزود: «وقتی فهمیدیم سویه جدید وارد شده، قرارگاه تشکیل دادیم و اعلام کردیم که واکسن موجود است و همه باید پای کار بیایند تا اجازه ندهیم ویروس تبدیل به اپیدمی شده و خسارت غیرقابلجبران به کشور وارد کند. همکاران ما با علم و مهارتی که داشتند، تکیهگاه این حرکت ملی شدند.»
او توضیح داد که دام سنگین، بهویژه در مناطق عشایری و روستایی، معمولاً مهارپذیر نیست و عملیات واکسیناسیون بسیار دشوار است: «بسیاری از این دامها مقید نیستند. حتی در واحدهای صنعتی هم همیشه امکان مهار دام وجود ندارد. با این حال همکاران ما تکبهتک دامها را یافته و دز واقعی مورد نیاز را تزریق کردند. این یعنی قدرت مهارت و تعهد در دامپزشکی.»
علم کافی نیست؛ مهارت است که دامپزشک را در میدان عمل میسازد
رئیس سازمان دامپزشکی کشور سپس بر اهمیت ترکیب «علم و مهارت» تأکید کرد: «حرفه دامپزشکی یک بخش است، اما مهارت دامپزشکی مهمتر از آن است. افتخار میکنم که دانشآموخته دانشگاه تهران هستم و بزرگان این عرصه مانند پروفسور تاجبخش و پروفسور نادعلیان ما را آموزش دادند. اما مهارت اصلی را در میدان یاد گرفتیم؛ در دامداری، مرغداری، آبزیپروری و زنبورداری.»
او افزود: «امروز افتخار ما این است که در کنار علم، به عمل هم مسلح هستیم. این ترکیب است که ما را برای جامعه هدف – که اقتصاد دوم کشور است – مفید میکند. جامعه هدف ما ۹۰ میلیون ایرانی است که سلامت آنها به کنترل بیماریهای مشترک انسان و دام وابسته است.»
۱۸ میلیون تن تولید داخلی، ۴ میلیون تن صادرات؛ نقش حیاتی دامپزشکی در امنیت غذایی
رفیعیپور با اشاره به اهمیت اقتصادی دامپزشکی گفت: «هر سال حدود ۱۸ میلیون تن فرآوردههای خام دامی در کشور تولید میشود که مستقیماً سفره مردم را تأمین میکند. در کنار آن، چهار میلیون تن صادرات داریم که بخشی از اقتصاد کشور را شکل میدهد. این اعداد یعنی امنیت غذایی مردم وابسته به عملکرد حرفه دامپزشکی است.»
وی ادامه داد: «تمام این دستاوردها نتیجه تلاش استادان بزرگی است که ما را تربیت کردهاند و امروز نیز شما دانشجویان، نسل جدید این مسیر هستید. در مرکز علمیکاربردی بیمارستان دامپزشکی تهران، هم علم میآموزید و هم مهارتی که برای آینده دامپزشکی کشور ضروری است.»
در خارج از کشور، مهارتمحورها سریعتر جذب میشوند
او در بخش پایانی سخنان خود به یک نکته کلیدی اشاره کرد: «امروز در کشورهای پیشرفته، یک دامپزشک با مدرک PhD و چند مدرک کارشناسی و فوقلیسانس بهراحتی جذب نمیشود؛ اما یک مهارتآموز دامپزشکی بلافاصله مشغول به کار خواهد شد. این یعنی ارزش واقعی در مهارت است.»
رفیعیپور افزود: «مهارت است که به درد میخورد و آینده حرفه را میسازد. انشاءالله خداوند به همه عزیزان توفیق دهد، چون نیتهای خیر در این حرفه مقدس وجود دارد.»
