غربت دامپزشکان در صدا و سیما با بحث بر سر قیمت مرغ / وزارت جهاد: مازاد تولید داشتیم؛ وزارت صنعت: نداشتیم

حکیم مهر - گفت و گوی ویژه خبری شبکه دوم سیما ساعات پایانی شنبه 9 اردیبهشت به بررسی دلایل گرانی محصولات پروتینی اختصاص پیدا کرد.

سبب این گفتگو سخنان معاون اول رئیس جمهور در مراسم گشایش هفدهمین کنگره دامپزشکی ایران بود.

محمدرضا رحیمی در این مراسم از غربت دامپزشکان سخن گفت و از افزایش بی رویه قیمت محصولات پروتئینی انتقاد کرد.

شبکه دو سیما در آغاز این گفت‎وگوی ویژه بخشی از اظهارات معاون اول رئیس جمهور را پخش کرد که زمینه آن به بینندگان نشان می‎داد وی در هفدهمین کنگره دامپزشکی ایران شرکت نموده است اما هر چند شنبه روز جهانی دامپزشکی بود هیچ اشاره‎ای به این موضوع نشد.

شبکه دو به جای پرداخت به موضوع اصلی این اظهارات که "غربت دامپزشکان" و مشکلات پیش روی آنان بود ترجیح داد با دعوت از مدیرکل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی و رئیس اتحادیه سراسری دامداران به مسئله قیمت مواد پروتئینی بپردازد.

در گفت و گوی ویژه خبری شبکه دوم سیما، مدیر کل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی  و رییس اتحادیه سراسری دامداران در استودیو حضور پیدا کرده بودند و صدر اله دولت، مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به صورت تلفنی در برنامه حضور داشت.

با این حال در این برنامه که قرار بود عوامل گرانی محصولات پروتینی مورد بررسی قرار بگیرد، شاید اصلی ترین بخش آن به جایی تعلق گرفت که دو مقام مسئول وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در رابطه با تولید مرغ گفت و شنود کردند. به نظر می رسد نزاع میان وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت با وجود تمام توافق های صورت گرفته بین این دو وزارتخانه همچنان ادامه داشته باشد. هنوز زمان زیادی از روزهایی که وزارت کشاورزی، وزارت بازرگانی سابق را متهم به واردات محصولات کشاورزی و به دنبال آن آسیب دیدین تولیدات داخلی کرد نگذشته بود که دو وزارتخانه به سمت تعامل و هماهنگی با یکدیگر پیش رفتند اما با با گذشت حدود دو سال از آن روز ها باز هم این موضوع گاهی از بایگانی راکد خارج می شود و به محل نزاع تبدیل می شود.

اتفاقی که شنبه شب در برنامه گفت و گوی ویژه خبری به وقوع پیوست و  مدیر کل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی  تاکید داشت که مازاد تولید مرغ وجود داشته و حتی با وزارت صنعت، معدن و تجارت مذاکراتی صورت گرفته که برای صادرات این محصول جوایزی در نظر گرفته شود تا ناگهان مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت، معدن و تجارت از پشت خط تلفن به صراحت اعلام کند: « مازاد تولید مرع نداشتیم. »

مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت، معدن و تجارت به این طریق تمایل داشت تا دلایل گرانی مرغ را در شرایطی توضیح دهد که مجری برنامه تا حدود زیادی برایش گنگ شده بود که با وجود افزایش در تولید مرغ چرا قیمت این محصول افزایش پیدا کرده است.

اینکه بحث چگونه آغاز شد که در نهایت به محلی برای اختلاف دیدگاه تبدیل شود به این شکل بود که رضا ترکاشوند ،مدیر کل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی گفت:« نوسانات گواه این بحث است ، که در اغلب اوقات مازاد تولید باعث کاهش قیمت می شود و تولید کنندگان بابت این موضوع مسئولان و متولیان امر را مورد خطاب قرار می دهند که بایستی به فکر تولید باشند. »
وی افزود :« در سال بیش از 1 میلیون و 700هزار تن گوشت مرغ و بیش از 800 هزار تن تخم مرغ تولید می شود . »
وی تصریح کرد :« تولید طیور به صورت خطی برنامه ریزی می شود و عرضه تولیدات در بازار با توجه به نوسانات عرضه و تقاضا تحت تاثیر این تولید خطی است در حالی که تقاضا به شکل خطی نیست و در برخی از ایام ودر فصولی از سال چون ماه مبارک رمضان و ایام نوروز تقاضا افزایش می یابد . »
رضا ترکاشوند با بیان اینکه با پیگیری برنامه سقف تولید در ماه های دیگر سال شاهد مازاد تولید خواهیم بود گفت :« اگر برنامه سقف تولید با هدف تامین اوج تقاضا در ماه مبارک رمضان و ایام نوروز در نظر گرفته شود قطعا در ماه های دیگر سال با مازاد تولید مواجه می شویم . »
وی بابیان اینکه سال گذشته با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها در تولید گوشت مرغ سقف تولید هدف قرار گرفت گفت :« گله های اجداد و مرغ مادر و گله .. گوشتی تنظیم شد که بیش از 90 میلیون جوجه ریزی در ماه انجام شود تنظیم شد و نیاز به عرضه مرغ ذخیره شده که به طور معمول برای ایجاد تعادل در قیمت به بازار عرضه می شود در ماه رمضان وجود نداشت. »
وی افزود :« بعد از افت تقاضا ، قیمت مرغ به شدت کاهش یافت که واکنش مرغداران را در پی داشت ، این موضوع مرتبا پیگری شد که تا مازاد تولید از بازار جمع آوری شود. »
رضا ترکاشوند مدیر کل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی بابیان اینکه در اسفند ماه همیشه به دلیل افزایش تقاضا قیمت ها افزایش می یابد گفت :« بایستی از مکانیسمی برای تنظیم بازار استفاده شود و از مرغ ذخیره شد در طول سال برای ایجاد تعادل در بازار بایستی عرضه صورت گیرد. »
وی با بیان اینکه براساس یک برنامه شبیه سازی پیش بینی و برآورد ماه های آتی بر اساس جوجه ریزی گله مادر صورت می گیرد گفت : « مسئولان تنظیم بازار تایید می کنند که برآورد این برنامه منطقی و با کمترین انحراف است . »
وی ادامه داد :« به هر صورت اگر بر آورد و پیش بینی به موقع مورد بهره برداری قرار نگیرد کار از کارمی گذرد موثر نخواهد بود و در زمانی که باید از سوی مسئولین تنظیم بازار جمع آوری و ذخیره سازی مرغ صورت نگیرد ، بخش های مختلف ازجمله تولید کننده زیان خواهند دید. هماهنگی وجود دارد ولی شاید به دلیل عدم اعتماد در عمل کار عملیاتی به موقع انجام نمی شود. »

در ادامه سعید سلطانی مدیر عامل اتحادیه سراسری دامداران کشور گفت: « در طول سال گذشته تا به حال قیمت گوشت قرمز در داخل کشور 17 تا 18 در صد افزایش داشته است در حالی که برخی اقلام علوفه 100 تا 200 درصد افزایش یافته است. »
سلطانی در رابطه با قیمت گوشت قرمز خریداری شده از دامداران بر اساس آخرین آماری که از استان ها جمع آوری شده است گفت: « گوسفند زنده ( زنده قپان ) هر کیلوگرم 7,800 تومان ؛ لاشه هر کیلوگرم 16,250 تومان ، گاو نر زنده 5,951 تومان و لاشه هرکیلوگرم 11,220تومان است . »
مدیر عامل اتحادیه سراسری دامداران کشور در رابطه علت تفاوت قیمت میان قیمت اعلام شده با قیمت عرضه شده در بازار گفت :« فاصله بین قیمت تولید کننده تا به دست مصرف کننده در خلاء ایجاد شده توسط یک عده که کارشان این است با این ها را خریداری و در بازار مصرف به قیمت بالا عرضه می کنند .  »
این گفته های مدیر عامل اتحادیه سراسری دامداران کشور، صدراله دولت مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت - معدن و تجارت را بر آن داشت تا از پشت خط تلفن  به اشتباه فنی مدیر عامل اتحادیه سراسری دامداران  تاکید کند و توضیحات خود را به این شکل مطرح کند: « در کشور ما گوسفند دنبه دار هیچ گاه 50 درصد لاشه ندارد و براساس بررسی های به عمل آمده به طور میانگین 42درصد وزن لاشه استهراضی از وزن گوسفند زنده است. این اختلاف هشت درصدی قیمت 8 هزارتومانی گوسفند زنده را به قیمت لاشه 17و 18 هزارتومان می رساند. این درست است که گاو پر وار 52 تا 55 درصد لاشه می دهد ولی در مورد گوسفند به این شکل نیست . »
وی تصریح کرد :« با بررسی به عمل آمده از دو تا سه میلیون راس گوسفند نژادهای مختلف در کشور این میزان بیش از 42 درصد نبوده است و لاشه گوسفند 8 هزارتومانی در حدود 17 و 18 هزارتومان در می آید ».

صدراله دولت با اشاره به وجود خلاء در فاصله میان تولید کننده و بازار گفت : « باید پل ارتباطی بین بازار و تولید کننده باشدت تحت عنوان اتحادیه ها ، تشکل ها و تعاونی ها و تشکیلاتی که نمایندگان تولید کنندگان هستند به دلیل ضعف های ساختاری و مشکلاتی که دارند قادر نیستند به وظایفی که بر عهده دارند عمل کنند. در راستای سیاست های کلان کشور و اجرای اصل 44 و حذف تصدی گری دولتی و خصوصی سازی ، دولت با سیاست هایی که از چند سال گذشته در پیش گرفته ، شرکت های مختلف خود را در مسیر واگذاری قرار داده است .شرکت پشتیبانی اموردام و شرکت زیاران که به نوعی واگذارشده است ولی با مشکلات خاص خود را دارد و در عین حال شرکت هایی که در لیست واگذاری ها باقی مانده اند طبیعی است فعالیت هایشان را در این راستا باید بایستی محدود سازند. »
وی تصریح کرد : « به منظور تنظیم بازار در چند سال گذشته بازار علوفه دام از شرکت پشتیبانی امور دام و به اتحادیه دامداران واگذار شد و در پی این واگذاری شاهد بحرانی ترین وضعیت در بازار علوفه پایان سال گذشته بودیم. با این ضعف در اجرا و با این مشکلات ایجاد شده که دامداران این را به نوعی تایید می کنند . جای سوال دارد که بایستی مجدد مسئولیت به عهده تشکیلاتی گذارده شود که نمی تواند این وظیفه را انجام دهد و در نهایت برای دامداران تولید مشکل شود. »

ای اظهارات صدراله دولت،  توضیحاتی اینچنینی از سوی مدیر عامل اتحادیه سراسری دامداران کشور  به همراه داشت: «  گوسفند در دسته بندی دام سبک قرار دارد. بز و گوسفند دام سبک است و معمولا وزن لاشه ها 48 تا 50 درصد است و که این رقم بستگی مستقیم با وزن دامی دارد که به کشتارگاه فرستاده می شود . »

در ادامه صدراله دولت مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت - معدن و تجارت بابیان اینکه فلسفه وجودی تشکل ها ایجاد پل ارتباطی است گفت : « تعاونی ها و تشکل های موفق در کشور وجود دارد ولی عموما به دلیل مشکلات ساختاری در انجام وظایف خود با مشکل مواجه اند. تشکیل ساماندهی و نظارت بر وظایف تشکل ها به عهده وزارت جهاد کشاورزی است و از ابتدا تا انتهای کار مسیر به منظور افزایش توانمندی تشکل ها پیگیری می شود و ابزار و امکانات از این طریق در اختیار تشکل ها قرار می گیرد . »
در واکنش به این گفته ها رضا ترکاشوند مدیر کل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه تشکل ها در بخش دام و طیور از پیشرفته ترین بخش کشاورزی است گفت :« توانمندی های موجود قابل ارتقا و تکمیل است و این تشکل ها نیازمند یک سری ابزار و امکانات و حمایت است و در راستای اصل 44 و واگذاری امور به بخش خصوصی با اولویت تشکل ها ، این موضوع در دستور کار قرار گرفته است و درزمینه تنظیم بازار در بخش طیور سال گذشته در تنظیم بازار تخم مر غ اتحادیه مرغداران میهن به عنوان یک تشکل مرکزی با هدایت وزارت جهاد کشاورزی به کمک مسئولان در تنظیم بازار در زمینه توزیع و واردات نقش مفیدی بر عهده داشت. »  وی ادامه داد : « براساس بررسی های صورت گرفته عامل اصلی مشکلات و نوسانات بازار ساختار موجود است . چنانچه در ساختار تولید هزینه های تولید کاهش یابد و تولید با کیفیت و ارزان قیمت تحت برند خاص و پاسخگو وارد بازار شود ، بخش عمده ای از مشکلات حل می شود . »

بی تردید نقطه اوج برنامه به آنجایی تعلق می گیرد که در حالی که رضا ترکاشوند مدیر کل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی از تولید مازاد پس از ماه رمضان تا دی ماه خبر داد ، صدراله دولت مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه از اول فروردین ماه تا آخر اسفند ماه تولید مازاد نداشتیم گفت : « در 365 روز سال گذشته در حدود 45 تا 50 هزار تن مرغ وارد کشور شده است. در سال گذشته صادراتی صورت نگرفت و مرغ های وارداتی در چاه ریخته نشده است و همه به بازار وارد و مصرف شده است . بر طبق آمار رسمی 40 تا 50 هزار تن واردات مرغ به منظور تامین تقاضای و جبران کمبود بازار بوده است . »
وی ادامه داد : « از نگاه تنظیم بازار کمبود تامین وجود داشته و آثار آن در آخر سال دیده شد و زمان اوج تقاضا در نیمه دوم اسفند ماه و نیمه اول فروردین ماه با کمبود مواجه بودیم . »
وی با بیان اینکه تولید خطی و مصرف سینوسی است ، خاطر نشان کرد:: « کمبود تولید که خیلی ها این را قبول دارند ، منجر به افزایش قیمت شد . »

رضا ترکاشوند مدیر کل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی در واکنش به این اظهار نظر گفت: «  سال گذشته با توجه به برنامه ریزی تولید هیچ در خواست تولید مرغی از سوی دولت تایید نشده است. به دلیل اینکه نوسانات تولید با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها پیش بینی شده بود براساس درخواست سال 89 وارد شده است.به صورت استراتژیک یک سر برنامه ها برای واردات گوشت مرغ در نیمه دوم سال 89 در نظر گرفته شده بود. در سال 90 هیچ مجوز وارداتی از جانب وزارت جهاد کشاورزی داده نشده است . «
وی با بیان اینکه با اعلام ماهیانه 8 هزار تن مازاد تولید در اواخر نیمه اول سال این موضوع در کارگروه کنترل بازار مطرح شد گفت :« مصوب شد ، با تایید وزارت صنعت – معدن و تجارت مشوق های صادراتی برای صادرات مرغ در نظر گرفته شود. با طولانی شدن این پروسه تولید کنندگان مایوس شدند. با طولانی شدن مشکلات تولید ، با کاهش تقاضای جوجه ریزی و در پی آن کاهش تولید ، قیمت جوجه کاهش یافت . به دلیل اینکه تولید پاسخ داده نشد و امکان ذخیره مازاد تولید فراهم نشد ، قیمت جوجه در ماه بهمن و اسفند به پایین ترین حد خود رسید و تقاضای تولید کننده برای تولید افت کرد. »

واکنش صدراله دولت مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت، معدن و تجارت به این شکل بود که او بابیان اینکه بهمن و اسفند قیمت جوجه کاهش می یابد گفت : « مرغداران با سعی می کنند با تنظیم جوجه ریزی سعی بر این دارند که مرغ در 20 فروردین ماه در اوج تقاضا و افزایش قیمت وارد بازار شود. با کاهش تقاضای جوجه ریزی به صور طبیعی کاهش قیمت اتفاق می افتد. »

صدراله دولت مدیر عامل شرکت پشتیبانی امور دام وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه افتخار دولت نهم و دهم در کشور اجرای طرح هدفمندی یارانه است گفت: « در اثر اجرای این طرح مصرف گوشت و مرغ و مصرف شیر و تخم مرغ افزایش یافته است .در کنار افزایش مصرف بایستی افزایش تولید دیده شود .و در غیر این صورت به مصرف کننده ظلم شده است . »

خبر مرتبط :