حکیم مهر - نامه سرگشاده نوروزی مدیرمسئول حکیم مهر به جامعه بزرگ دامپزشکی کشور / بخش سوم
- مسئله سایر ردهها هم مزیت صنف محسوب میشود و هم چالش!
- ظرفیتهای شغلی با تعداد سایر ردههای دامپزشکی همخوانی ندارد
- برای جایگزینی عبارت سایر ردههای دامپزشکی نظرسنجی شود
- گره اشتغال سایر ردههای دامپزشکی را با دست و نه با دندان باید باز کرد
- سایر ردههای دامپزشکی برای انتشار مجله علمی مستقل دست به کار شوند
- تدوین بانک اطلاعاتی جامع از وضعیت سایر ردههای دامپزشکی آرزوی چندین سالهای است که امیدوارم محقق شود
- برای انتشار مجله علمی مستقل سایر ردههای دامپزشکی آماده همکاری هستم و از کمک دریغ نمیکنم
- تشکیل انجمن مستقل صنفی و علمی سایر ردههای دامپزشکی مضر که نیست مفید هم هست
- معرفی یک نفر به دروغ به عنوان (دکتر) اقدامی ناشایست و ناصواب است
- در مراکز مایهکوبی گاهی در حق سایر ردههای دامپزشکی اجحاف میشود
- تشکیل کنگره علمی و صنفی به شکل ملی در سطح سایر ردههای دامپزشکی ضروری است
- وضعیت اشتغال کارشناسان علوم آزمایشگاهی دامپزشکی نگرانکننده است
بسمه تعالی
بینندگان محترم حکیم مهر، همکاران ارجمند و گرانقدر و جامعه شریف دامپزشکی کشور
سلام علیکم
در این بخش از نامه به مسئله مهمی میپردازیم که از یک زاویه یک مزیت مهم برای جامعه دامپزشکی کشورمان محسوب میشود و از زاویهای دیگر یک چالش عمده! مسئله (سایر ردههای دامپزشکی)
دلیل مزیت دانستن حضور این عزیزان در جمع دامپزشکان را باید دو نکته دانست. نخست آنکه برابر تعریف جهانی و قانون کشورمان، سایر ردههای دامپزشکی بازویی توانمند و کاملکننده حلقه بهداشت و همکار دامپزشکان هستند و با توجه به تعداد قابل توجه تأثیرگذاری آنان در اقدامات پیش رو میتواند تعیینکننده باشد. دوم اینکه بخش مهمی از خدمات سطح اول دامپزشکی و پیشگیرانه توسط آنان ارائه میگردد.
اما چرا مسئله سایر ردههای دامپزشکی امروز یک چالش محسوب میشود؟ پاسخ را باید در همان مزیت پیشگفته جستجو کرد. متأسفانه تعداد کاردانان دامپزشکی و کارشناسان علوم آزمایشگاهی دامپزشکی متناسب با ظرفیتهای شغلی موجود نیست و همین نکته سبب شده تا مطالبات جویندگان شغل در این گروه مهم از صنف دامپزشکی روز به روز افزایش یابد و در بخش قابل توجهی از آنان به ویژه کارشناسان علوم آزمایشگاهی دامپزشکی سرخوردگی فراوانی ایجاد گردد. موضوع اشتغال این دسته از همکاران ارجمند موضوعی بس مهم است و باید در اولویت رسیدگی قرار گیرد. حل این مسئله را نباید از یک نهاد خاص انتظار داشت بلکه باید همه دست به دست هم بدهیم و این مسئله را طوری حل کنیم که به مشکل جدی بدل نگردد. گرهی که با دست میتوان گشود را چرا باید به دندان واگذار کرد؟
در ابتدا باید این عبارت (سایر ردههای دامپزشکی) را مورد توجه قرار داد. این عبارت از یک سو مناسب و از سویی دیگر نامأنوس و نامناسب است. اگر برابر تعریف جهانی و نیز قانون کشورمان، دامپزشک (با درجه دکترا) را محور ارائه خدمات بهداشت و سلامت بدانیم آنگاه حلقههای تکمیل کننده این تیم در سطح بالین، آزمایشگاه، مزرعه، کشتارگاه، کارخانجات مواد غذایی و غیره را نیز باید سایر ردههای دامپزشکی نامید و به این لحاظ تعریف درستی هم هست، چنانچه در کشورهای دیگر نیز از مفهوم para-veterinarian با مصادیقی نظیر پرستار، تکنسین و غیره استفاده میشود. این جنبه مثبت مسئله است اما جنبه منفی آن این است که وقتی به گروهی که تعداد کثیری از یک صنف را تشکیل میدهند و حتی از تعداد دامپزشکان (با درجه دکترا) تعداد آنان بیشتر است عبارت (سایر) اطلاق میشود این معنا به ذهن متبادر میگردد که اهمیت آنان کمتر است و مانند آنچه در سالیان گذشته دیدهایم به حاشیه رانده میشوند و در تصمیمسازی و تصمیمگیریهای صنفی نقش خود را به درستی ایفا نمینمایند.
پیشنهاد میکنم مجامع صنفی بخصوص سازمان نظام دامپزشکی در یک نظرسنجی از اعضای خود عبارتی مأنوستر را برگزیند و با خرد جمعی حاصله، آن را جایگزین (سایر ردههای دامپزشکی) نماید.
دوستان سایر ردههای دامپزشکی غالباً از ارادت اینجانب به آنان و احترامی که به نقش و اهمیت خدمات آنان قائلم آگاهند اما باید به صراحت و دوستانه انتقاداتی را نیز مطرح نمایم که امیدوارم بر حقیر خرده نگیرند.
در به حاشیه رانده شدن سایر ردههای دامپزشکی علیرغم همه شرایط محیطی و موجود برخی از دوستان سایر ردهها نیز نقش داشته و دارند. اینجانب در ذیل پیشنهاداتی به اعضای محترم سایر ردههای دامپزشکی عرض میکنم و یقین دارم اگر به این پیشنهادات عمل شود قطعاً در آینده نه چندان دور چهره بهتری از این گروه عظیم در صنف دامپزشکی به نمایش در میآید.
1 – تلاش برای ایجاد یک دفتر مستقل و تعیین نماینده در سازمان نظام دامپزشکی و سازمان دامپزشکی برای رسیدگی به امور صنفی و اداری و شغلی آنان
2 – انتشار مجله علمی (آموزشی – ترویجی) مستقل برای سایر ردههای دامپزشکی : یکی از نقاط ضعف برخی از اعضای سایر ردههای دامپزشکی آن است که مستغرق در فضای شغل و خدمت هستند و از بعد علمی غفلت نمودهاند. به همین دلیل وقتی در جلسات شرکت میکنند به صورت خودکار به حاشیه رانده میشوند و سخن آنان غالباً مورد توجه قرار نمیگیرد. ضمن آنکه در این شرایط خود فرد نیز خودباوری لازم را در بیان نظرات و تفکرات و ایدههای ذهنی ندارد. اگر بطور مستمر در مجلهای علمی سایر ردههای دامپزشکی اطلاعات علمی و تجربی خود را به اشتراک بگذارند زمینه افزایش علم و آگاهی و خودباوری در میان آنان فراهم میشود و جامعه دامپزشکی کشورمان نیز بیش از گذشته به نقش مهم آنان در تکمیل حلقه بهداشت و سلامت و خدمترسانی واقف میگردد. اینجانب نیز اعلام میکنم در تحقق این پیشنهاد از هیچ کمکی در صورت تمایل همکاران محترم دریغ نخواهم نمود.
3 – تدوین بانک اطلاعاتی جامع از وضعیت سایر ردههای دامپزشکی : اگر بند یک پیشنهادات تحقق یابد این بند در ادامه آن قابل پیگیری است. متأسفانه مانند بسیاری از بخشهای دیگر اطلاعات جامعی در کشورمان از وضعیت سایر ردههای دامپزشکی وجود ندارد و اطلاعات دچار چندپارگی است. اینکه سال به سال بدانیم چه تعداد سایر رده دامپزشکی در کشور دانشآموخته شدهاند و از کدام دانشکدهها فراغت یافتهاند، اکنون چه شغلی دارند، چند درصد جویای کار هستند، چند درصد در شغل مرتبط مشغول فعالیت هستند، چند درصد در گرایش بالینی فعالیت دارند، چه تعداد در بهداشت و بازرسی مواد غذایی مشغول خدمت هستند و غیره نیاز اصلی برنامهریزی و پیگیری مسائل و مشکلات است. امیدوارم این مسئله جدی انگاشته شود و این آرزوی چند ساله اینجانب و برخی از دامپزشکان دلسوز دیگر سرانجام محقق گردد.
4 – تشکیل کارگاههای آموزشی در قالب بازآموزی و نوآموزی : با پیشرفت روزافزون علم، تکنیکها و مبانی علمی به طور مستمر در حال تغییر است و نیازهای خدمات در بخش بالینی و غیربالینی نیز با سرعتی روزافزون در حال تغییر و به روز شدن است. آنچه در این میان سایر ردههای دامپزشکی را قدرتمند میکند بازآموزی دانستهها و نوآموزی نیازهای خدمات است. امیدوارم تشکلهای مختلف و به خصوص سازمان نظام دامپزشکی و سازمان دامپزشکی در این برهه از زمان به این مهم توجه ویژه نمایند. اینجانب تشکیل انجمن مستقل صنفی سایر ردههای دامپزشکی را که عهدهدار انجام بازآموزی این عزیزان باشد نه تنها برخلاف نظر برخی از دامپزشکان باسابقه مضر نمیدانم بلکه آن را ضروری و سبب تقویت صنف میدانم. درست است که چندپاره شدن تشکلهای صنفی یک نقطه منفی در کارنامه صنف محسوب میشود و به صلاح نیست اما اگر تشکلهای صنفی و علمی قدرتمند حلقههایی تشکیل دهند که به کمک هم اهداف از پیش تعیین شده را محقق نمایند این امر مفید خواهد بود. در آینده اگر تمایلی به این مسئله پدید آید آنگاه به طور مشروح در این باب سخن خواهم گفت.
5 – یکی از دلایل به حاشیه رانده شدن سایر ردههای دامپزشکی، اقدامات غیرقانونی و زیادهخواهانه برخی از همکاران است که نه تنها چهره صنف را مخدوش میکند بلکه نگاه را به کل جامعه محترم و خدوم سایر ردههای دامپزشکی هم متأسفانه تغییر میدهد. اینکه همکاری تصور کند که با مدرک فوق دیپلم (کاردانی) یا حتی لیسانس(کارشناسی علوم آزمایشگاهی) میتواند جای دامپزشک (با درجه دکترا و بالاتر) را بگیرد اشتباه است و این تصور غلط باید از اذهان برخی همکاران زدوده شود. اینجانب با نهایت تأسف شاهد معرفی برخی همکاران سایر ردههای دامپزشکی به عنوان دکتر آنهم به (دروغ) بودهام و اینکار را بسیار ناشایست میدانم. این موضوع گاهی آنقدر دردآور است که حتی برخی (تأکید میکنم که روی این سخن بخش کوچکی از همکارانمان هستند) داعیه طبابت و نسخهنویسی با مدرک کاردانی یا نهایتاً کارشناسی علوم آزمایشگاهی دارند! حتماً باید قاطبه سایرردههای دامپزشکی، معدود همکارانی که دست به این اقدامات میزنند از این کار ناصواب منع نمایند تا علاوه بر جلوگیری از یک تخلف از قانون و سوءاستفاده، چهره کلی این قشر خدمتگزار و شریف آسیب نبیند. نیازی به طرح مصادیق دیگر نمیبینم اما در لفافه اشاره میکنم که اگر دانشجو در دانشگاه ببیند که غیردامپزشکی به راحتی جراحی میکند و خود را برتر از جراح متخصص میداند و به وی میدان داده میشود یا در یک کلینیک تخصصی فردی غیردامپزشک عهدهدار طبابت است و یا کاردانی خود را دکتر معرفی میکند و کسی هم جلودارش نیست آنگاه نباید انتظار داشت که نگاه صنف دامپزشکی به سایر ردههای دامپزشکی بهبود یابد.
6 – در مورد اشتغال سایر ردههای دامپزشکی در مراکز مایهکوبی و غیره گاهی اجحاف شده و میشود که اگر انجمنی صنفی و مستقل در این زمینه تشکیل شود قطعاً در پیگیری حقوق این دسته از همکاران محترم بهتر میتوان فعالیت نمود.
7 – برای تحقق آنچه تاکنون گفته شد حتماً نیاز به برگزاری نشستها و گردهماییهای ملی و سامانه جمعآوری نظرات و پیشنهادات است. امیدوارم همکاران سایر ردههای دامپزشکی در تشکیل کنگره علمی و صنفی و هر دو بعد اقدامی جدی و فوری صورت دهند.
8 – مجدداً باید درباره همکاران کارشناس علوم آزمایشگاهی دامپزشکی ابزار نگرانی نمایم. همانطور که قبلاً هم در پیامی به مناسبت روز علوم آزمایشگاهی عرض کردهام، وضعیت اشتغال این دسته از عزیزان و دانشجویان مشغول به تحصیل نگرانکننده است. امید که اولاً با تشکیل انجمن صنفی سایر ردههای دامپزشکی به این وضع رسیدگی فوری شود و ثانیاً مراجع مسئول فعلی این مسئله را در اولویت برنامههای خود قرار دهند.
در پایان بار دیگر بر نقش مهم و تأثی
كه براي نمونه اگر دامپزشك دولتي در بخش خصوصي فعاليت ننمايد محروميت از مطب مي گيرد، ولي به دارندگان مدارك فوق ليسانس،ليسانس وفوق ديپلم، نه اجازه فعاليت در بخش خصوصي داده مي شود ونه مبلغي به دليل عدم فعاليت در بخش خصوصي به وي تعلق مي گيرد.