حکیم مهر - شب گذشته برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با حضور رئیس سازمان دامپزشکی کشور، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو و رئیس سازمان ملی استاندارد به موضوع «امنیت غذایی مردم، اولویت چندم مسئولان؟» پرداخت.
به گزارش حکیم مهر به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، در این برنامه «دکتر مهدی خلج» رئیس سازمان دامپزشکی کشور، «دکتر هدایت حسینی» دامپزشک، مشاور رئیس سازمان غذا و دارو، سرپرست انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور و سرپرست دانشکده علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و «دکتر نیره پیروزبخت» رئیس سازمان ملی استاندارد در برنامه گفتگوی ویژه خبری به بررسی بحث امنیت غذایی در کشور پرداختند.
دکتر خلج در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری برنامه مبنی بر این که آیا موضوع مهرهای اجاره ای را تایید می کنید، گفت: شعار امسال تداوم و آموزش با تمرکز در سلامت است به طوری که خانواده دامپزشکی نقش بی بدیلی در سلامت جامعه دارد.
2 میلیون و 840 بازرسی از اماکن مختلف در سال گذشته
وی با اشاره به این که 2 میلیون و 840 بازدید از اماکن مختلف صورت گرفت که تحت نظارت سازمان دامپزشکی بود، بیان کرد: در این بازدیدها بالغ بر 23 هزار تن فرآورده خوراکی را از بازار خارج کردیم و 5 هزار تن نیز معدوم شد.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به این که دو هزار تن لاشه در کشتارگاههای دام و 15 هزار تن لاشه در کشتارگاههای طیور از چرخه مصرف خارج شده و امحا شدهاند، گفت: طبق قانون و آیین نامه دولت مسئولین فنی و بهداشتی از بخش خصوصی با مجوز سازمان دامپزشکی به کار گرفته شده اند.
خلج با بیان این که نظارت ها و بازرسی هایمان چند لایه است ادامه داد: در بخش کشتار طیور و تنوع تولید مسئولین فنی و بهداشتی با همکاران دامپزشکی نظارت های لازم را انجام می دهند.
موضوع مهرهای اجاره ای را تکذیب می کنم/ ممکن است به صورت موردی خطا وجود داشته باشد
وی مسئله مهرهای اجاره ای را تکذیب کرد و گفت: شاید موارد کوچکی از این تخلف وجود داشته باشد، اما نمیتوان آنها را به تمام جامعه دامپزشکی نسبت داد؛ این کار یعنی اجحاف.
دکتر هدایت حسینی مشاور رئیس سازمان غذا و دارو نیز در ادامه با اشاره به این که سازمان غذا و دارو از سلامت مواد غذایی باید اطمینان حاصل کند، اظهار داشت: بر اساس قانون بین سازمان غذا و دارو سازمان دامپزشکی تقسیم کار صورت گرفته است.
نیره پیروزبخت رئیس سازمان ملی استاندارد ایران نیز طی تماس تلفنی با اشاره به این که تمامی مواد غذایی برای صادرات نیز مورد کنترل های لازم قرار می گیرد لذا این موضوع در ضوابط ملی و تفاهم نامه های دو جانبه با کشورها رعایت می شود.
وی با اشاره به این که در صورت لزوم با سازمان دامپزشکی همکاری می کنیم ادامه داد: در مورد مواد لبنی مواردی بوده که اجازه صدور به کشورهای همسایه را نداده ایم و یا حتی مواد لبنی برگشت داده شده و در نهایت منهدم شده اند.
در ادامه این گفتگو «دکتر حسین زاده» دامپزشک و ناظر بهداشتی در تماس تلفنی با برنامه در پاسخ به این سوال که آیا مواردی بوده که ناظر بهداشتی در یک مرکز تولید مواد غذایی تخلف کند، گفت: در حال حاضر بستر مناسب برای نظارت بهداشت در حوزه دامپزشکی فراهم نیست و دلیل این است که کارفرما حق دارد مسئول فنی بهداشتی را خود انتخاب کند و مسئول فنی بهداشتی نیز حقوق خود را از کارفرما می گیرد.
دامپزشک امنیت شغلی ندارد
وی اضافه کرد: بعد از اتمام مدت قرارداد نیز کارفرما می تواند دامپزشک مسئول را از مرکز تولیدی اش بیرون کند، لذا وقتی دامپزشک امنیت شغلی ندارد و زیر نظر کارفرما کار می کند چه طور می تواند امنیت غذایی مردم را فراهم سازد.
در ادامه این بحث خلج رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز درباره این که آیا ناظر بهداشتی نباید از کارفرما حقوق بگیرد اظهار داشت: بر اساس ماده 21 قانون سازمان دامپزشکی کشور، آیین نامه ای تحت عنوان آیین نامه نظارت بهداشتی تصویب شده که در این آیین نامه به دلیل آن که وظایف سازمان دامپزشکی بسیار گسترده ذکر شده است، سازمان دامپزشکی تجدید مهندسی شده، به این معنی که یک سازمان پیش قراول در خصوصی سازی و واگذاری امور قابل تصدی گری به بخش غیردولتی است و دامپزشکی در این جا موظف شده است که افرادی که ویژگی خاص دارند و از انجمن دامپزشکی کشور هستند، با آموزش های خاص تحت عنوان مسئول فنی و بهداشتی به کار گرفته شود.
180 کشور جهان به سازمان دامپزشکی اعتماد می کنند
وی با بیان این که سازمان دامپزشکی کشور یکی مرجع صلاحیت دار است گفت: این سازمان علاوه بر این که در قلمرو ملی وظیفه تضمین سلامت دام و طیور را بر عهده دارد بالغ بر 180 کشور جهان نیز به آن اعتماد می کنند چرا که بیش از 70 کالا با حدود 28 هزار مجوز صادراتی وجود دارد که متولی اصلی آنها سازمان دامپزشکی است. بهعنوان مثال، اکنون آبزیان کشور به دنیا صادر شده و تا به حال حتی یک محموله هم برگشت نخورده، صادرات 170 هزار تن مرغ و تخممرغ، از دیگر مواردی است که مجوز بهداشتی آن از طرف سازمان ارائه شده است..
رئیس سازمان دامپزشکی کشور یادآور شد: طی دستورالعملی که سازمان دامپزشکی کشور با مشارکت سازمان نظام دامپزشکی تنظیم می کند مشخص شده که به گونه ای کار را رقم بزند که ارتباط مالی مسئولین فنی و بهداشتی با کارفرما قطع گردد تا امنیت غذایی را به خطر نیندازد.
وی با بیان این که ما در این راستا دو مکانیزم را در نظر داریم در کشور اجرا کنیم، گفت: اول این که سعی داریم حقوق مسئولین فنی و بهداشتی بر اساس تعرفه خاص و مصوبه شورای عالی کار قرارداد آن ها بسته شود و حقوق آنها به حساب سازمان نظام دامپزشکی ریخته شود و در بصورت غیرمستقیم آن ها بتوانند حقوق خود را از این سازمان دریافت کنند.
خلج اضافه کرد: مورد دیگر این است که کارفرما حسابی در بانک باز کند که حقوق چند ماه را بهصورت یکجا در آن واریز کرده و به نوعی این مسئولان جزو کادر دامپزشکی محسوب شوند و از سیطره کارفرما بیرون بیایند تا این ارتباط بین مسئولین فنی و کارفرمایان به وجود نیاید. البته سازمان دامپزشکی پیگیر این موضوع است تا به بهترین و سادهترین روش آن را حل کند.
دریافت حقوق ناظر بهداشتی از کارفرمای خود نقصی است که وجود دارد
رئیس سازمان دامپزشکی کشور با بیان این که دریافت حقوق ناظر بهداشتی از کارفرما نقصی است که وجود دارد، تصریح کرد: پیشنهاد ما این است که همچنان که در بسیاری از کشورها در یک کشتارگاه اگر ده نفر نیروی دامپزشکی وجود داشته باشد، 8 تا 9 نفر آن ها کادر خود دامپزشکی هستند ولی در آن جا خود کشتارگاه در مقابل سلامت محصولش مسئولیت دارد و یک کادر رسمی دولتی از سوی سازمان دامپزشکی بر همه چرخه تولید بازرسی دارد و ما نیز در وزارت بهداشت به دنبال این هستیم که این نقص را برطرف کنیم.
وی اظهار داشت: برای حل این معضل ما در خیلی از استان ها انجمن صنفی مسئولین فنی و بهداشتی را داریم که نمایندگان آن ها برای رفع این نقیصه و امنیت شغلی آن ها به عنوان مسئولین فنی بهداشتی کادر کشتارگاه می شوند و سازمان دامپزشکی در همه این اماکن نیروی مستمر رسمی دارد.
حسینی مشاور رئیس سازمان غذا و دارو نیز اظهار داشت: در واحدهای تولید مواد غذایی ما مسئولین فنی مستقر هستند و این مسئولین فنی افرادی هستند که صلاحیتشان به تایید وزارت بهداشت می رسد و مسئولیت فنی تولید را دارند و عملکرد این افراد نیز مورد ارزیابی قرار می گیرد.
در بخش دیگری از این گفتگو خلج رئیس سازمان دامپزشکی کشور به بحث مصرف هورمون در مرغ ها اشاره کرد و گفت: مصرف هورمون در مرغ نه عملی، نه علمی و نه قابل اجرا است و این که مرغ رشد می کند ناشی از کار گسترده ای است که طی سالیان متمادی به دلیل اصلاح نژادی مرغ ها و بهبود تغذیه آن ها صورت گرفته است. علاوه بر آن، مرغهای تولیدی توسط سازمان دامپزشکی در برابر 40 آلاینده مورد آزمایش قرار میگیرند. در مورد آنتی بیوتیک ها نیز سازمان دامپزشکی کشور مدام پایش انجام داده و نمونه برداری می کند، لذا مرغ ما مخاطره ای ندارد.
وی درباره استفاده نانهای کپکزده که احتمال وجود آفلاتوکسین در آنها بالا است، تصریح کرد: در تمام کشورهای دنیا ممکن است چنین کار اشتباهی صورت بگیرد، اما به جرأت میتوان گفت که دامداران کشور درباره مصرف مواد خوراکی بسیار حساس هستند و به موضوع جیره بهعنوان اصلیترین جزء تولید نگاه میکنند. علاوه بر آن، ظرفیت کارخانههای تولید خوراک دام کشور بیش از 14 میلیون تن تخمین زده میشود که در ارائه خوراک بهداشتی به دامداران پیشقدم است.
همه کشتارگاه های صنعتی ما مجوز فعالیت دارند
خلج با بیان این که هم اکنون 265 کشتارگاه صنعتی در کشور مجوز فعالیت دارند گفت: سازمان دامپزشکی کشور ممتازترین دستگاه اجرایی کشور در ارتباط با راه اندازی سامانه های ردیابی است.
وی در پایان تأکید کرد: امضای تفاهمنامههای مختلف بین سازمانهای گوناگون به هیچ عنوان به معنای تعارض نیست، بلکه جهت همگرایی بیشتر برای استفاده از ظرفیتهای سازمانها بدون دخالت در امور همدیگر است.
یکی از اشتباهات رایجی که در بین عوام و گاهی متخصصین مشاهده می شود، به کار بردن عبارت «امنیت غذایی» به جای «ایمنی غذایی» است.
امنیت غذایی (Food Security) به مفهوم دسترسی همه مردم و در تمام اوقات، به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم می باشد. به عبارت دیگر سه عنصر «موجود بودن غذا، دسترسی به غذا و پایداری در دریافت غذا» محورهای اصلی امنیت غذایی می باشند.