درخواست لغو مصوبه نظام پزشکی/ شماره نظام حق دانش‌آموختگان دامپزشکی است

حکیم مهر - صدای اعتراض دامپزشکان به مصوبه اخیر سازمان نظام پزشکی به یکی از بزرگترین خبرگزاری های کشور رسید.

به گزارش حکیم مهر، خبرگزاری فارس در مطلبی با عنوان «درخواست لغو مصوبه نظام پزشکی/ شماره نظام حق دانش‌آموختگان دامپزشکی است» نوشت:

دانشجویان دکترای عمومی دامپزشکی در اعتراض به نامه اخیر سازمان نظام پزشکی و اطلاعیه شماره 6 مرکز سنجش پزشکی، درباره عدم اعطای شماره نظام پزشکی به برخی از دانش آموختگان PhD رشته‌های بالینی به وزیر بهداشت نامه نوشتند.

به‌گزارش خبرگزاری فارس؛ جمع کثیری از دانش آموختگان و دانشجویان دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی در نامه‌ای به وزیر بهداشت به مصوبات اخیر سازمان نظام پزشکی اعتراض کردند.

دانشجویان طی این نامه از هاشمی خواستند تا به عنوان متولی آموزش پزشکی کشور از حقوق این دانشجویان دفاع کرده و در مقابل هم صنفان و پزشکان در سازمان نظام پزشکی سکوت نکنند تا حقوق دانشجویان و دانش‌آموختگان این رشته‌ها پایمال نشود.

متن کامل نامه دانشجویان و دانش‌آموختگان دکترای دامپزشکی به وزیر بهداشت به این شرح است:

جناب آقای دکتر قاضی زاده هاشمی

با اهدای سلام و تحیات الهی

احتراما با توجه به نامه اخیر سازمان نظام پزشکی و اطلاعیه شماره 6 مرکز سنجش پزشکی، درباره عدم اعطای شماره نظام پزشکی به برخی از دانش آموختگان PhD  رشته های بالینی وزارت بهداشت، ما دانش آموختگان و دانشجویان دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی ایران نسبت به اطلاعیه مزبور معترض بوده و خواهان بازبینی مجدد این وزارت خانه محترم در رابطه با عدم اعطای شماره نظام پزشکی به دانش آموختگان PhD رشته های بالینی با پایه دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی هستیم.

در این رابطه توجه حضرتعالی را به مطالب ذیل جلب می نماییم:

از گذشته تا به امروز، دامپزشکان در کنترل کیفی، بهداشت، سلامت و ایمنی مواد غذایی، تولید واکسن های متنوع، بسیاری از موارد مربوط به بیماری های مشترک میان انسان و دام، تحقیقات باروری و ناباروری با استفاده از مدل های حیوانی و پژوهش های گیاهان دارویی در مراکزی چون سازمان غذا و دارو، مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، اداره کل بیماری های مشترک بین انسان و دام وزارت بهداشت، انستیتو پاستور ایران، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، پژوهشگاه رویان و پژوهشکده گیاهان دارویی، حضور پررنگی داشته و راهکارهای مناسبی را در راستای پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های مختلف ارائه می نموده اند.

آیین نامه آموزشی دوره دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی در 33 ماده و 23 تبصره در جلسه 343 شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم در سال 1376 به تصویب رسیده است. بر طبق ماده 12 آیین نامه مذکور، تعداد واحدهای درسی و واحدهای کارآموزی، انترنی و پایان نامه دکترا برای دانش آموختگی در طول دوره تحصیلی رشته دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی شامل دو مرحله پیش درمانگاهی و درمانگاهی، حداقل 222 واحد است که معمولا این دوره بین 6 تا 7 سال به طول می انجامد. با مقایسه میان آیین نامه های آموزشی 4 رشته پرطرفدار کنکور تجربی، سنوات دامپزشکی تقریبا با حداقل سنوات پزشکی برابری نموده و حتی بیش از دکترای دندانپزشکی و داروسازی است. طبق ماده 14 آیین نامه آموزشی، حداکثر مدت مجاز تحصیل در دوره دکترای عمومی دامپزشکی 9 سال بوده که این مورد درخصوص دکترای عمومی (حرفه ای) پزشکی و دندانپزشکی بر طبق مواد 22 و 17 آیین نامه های آموزشی هر کدام از رشته های مزبور، حداکثر به ترتیب 10 و 8 سال است. فارغ از رشته های پرطرفداری چون پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی، تعداد واحدها و مشخصات رشته های دوره های کاردانی، کارشناسی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته گروه علوم پزشکی در مقایسه با دامپزشکی مورد بررسی قرار گرفت. برطبق آیین نامه آموزشی دوره های کاردانی، کارشناسی پیوسته و کارشناسی ناپیوسته که در 69 ماده و 81 تبصره در بیست و ششمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی در سال 1383 به تصویب رسید، بنا بر ماده 10 آیین نامه، تعداد واحدهای درسی لازم در دوره کاردانی بین 64 تا 68 واحد، دوره کارشناسی پیوسته 130 واحد و دوره کارشناسی ناپیوسته 67 تا 70 واحد تعیین گردید. همچنان که پیداست، با حفظ احترام به تمامی دوره های تحصیلی، مطابق با نامه اخیر سازمان نظام پزشکی، فردی با طی نمودن دوره کاردانی گروه علوم پزشکی (64 تا 68 واحد) و نهایتا ادامه تحصیل، قادر به دریافت شماره نظام پزشکی بوده، درحالیکه یک دکتر دامپزشک حتی با اخذ مدرک PhD علوم پایه پزشکی لایق دریافت شماره نظام پزشکی نیست که این مورد به خودی خود اجحافی آشکار در حق این صنف به شمار می رود. بعلاوه، یکی دیگر از پیامدهای اجرایی شدن اطلاعیه مرکز سنجش پزشکی عطف به نامه اخیر سازمان نظام پزشکی، بسته شدن درهای نظام سلامت بر روی رشته هایی از وزارت علوم همانند دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی که تماما پایه بالینی دارند، می باشد.

اطلاعات دامپزشکی در مقایسه با رشته های علوم پایه، ابدا در حد تئوری و کتاب صرف نبوده و حتی به گفته جناب آقای دکتر مهدی محبعلی، دامپزشک و استاد برجسته انگل شناسی پزشکی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران: "رشته دامپزشکی از بعد علمی و آموزشی یعنی پزشکی و به هیچ وجه این رشته با رشته های کشاورزی سنخیتی ندارد". درحالی که متاسفانه با عدم اطلاع کافی مسئولین محترم سازمان نظام پزشکی از سر فصل ها و برنامه آموزشی دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی، درنامه اخیر سازمان مزبور و مصاحبه های اعضای معاونت برنامه ریزی و نظارت و سخنگوی این سازمان مردم نهاد (سمن)، دامپزشکی علنا و کاملا مشابه با رشته های دامپروری و علوم دامی شناخته شده است.

برخلاف باورهای سطحی برخی از افراد جامعه و متاسفانه تعدادی از افراد شاغل در نظام سلامت، دانش آموختگان دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی، نه تنها از لحاظ سطح علمی از 3 رشته برتر کنکور تجربی (پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی) نازل تر نبوده، بلکه دانش آموزان مقطع دبیرستان با رتبه های نسبتا خوبی در این رشته پذیرفته شده و با گذراندن واحدهای مشخص چه در علوم پایه و چه در علوم بالینی، از دانش قابل قبولی برخوردار هستند. گواه این مدعا، اظهارات مشاور عالی سازمان سنجش آموزش کشور، جناب آقای دکتر توکلی در مصاحبه با رسانه های کشوری بوده که در آن از دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی به عنوان چهارمین رشته پرطرفدارکنکورتجربی نام برده اند.

جناب آقای وزیر، آیا بایستی علی رغم رضایت وزارت بهداشت مبنی بر ورود دانش آموختگان دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی به مقطع PhD  رشته های بالینی (اطلاعیه شماره 3 مرکز سنجش پزشکی: دفترچه راهنمای شرکت در آزمون دکترای تخصصی PhD  ، 96-95) ، با یک کنکور سخت و پررقابت و پس از گذراندن مصاحبه ای نه چندان آسان، بنا برگفته عضو محترم شورای عالی نظام پزشکی، جناب آقای دکتر داریوش طاهرخانی، پس از دانش آموختگی و کسب مهارت های لازم در زمینه علمی به عنوان شهروند درجه 2 نظام سلامت محسوب گردیده و از دریافت شماره نظام پزشکی محروم گردند؟

به سبب اهمیت فراوان دامپزشکی در حفظ سلامت جامعه انسانی (از جمله نقش آن در بیماری های مشترک میان انسان و دام و ایمنی غذا از مزرعه تا سفره)، سال 2011 میلادی از طریق FAO  با شعار " دامپزشکی برای سلامتی، دامپزشکی برای غذا و دامپزشکی برای کره زمین" ، به عنوان سال دامپزشکی نامگذاری شد. در حقیقت، امروزه این رشته در جوامع پیشرفته به قدری مورد توجه است که درکشورهایی مثل ایتالیا و ژاپن که جز هشت قدرت اقتصادی برتر جهان به شمار می روند (گروه G8 )، دامپزشکی در زیر مجموعه وزارت بهداشت قرارگرفته و با تعامل میان این دو نهاد، توانسته اند بسیاری از بیماری ها را تحت کنترل درآورده و سطح کیفی بهداشت و سلامت جامعه را افزایش دهند. همچنین، چنانچه در نامه ریاست محترم سازمان نظام دامپزشکی، جناب آقای دکتر صفری به بالاترین مقام سازمان نظام پزشکی کشور، جناب آقای دکتر زالی ذکر گردید، در حال حاضر در جهان مفهوم سلامت واحد (One Health) فراگیر شده و دیگر مرزبندی واضحی میان رشته های زیر مجموعه گروه پزشکی از جمله علوم پایه پزشکی و دامپزشکی وجود ندارد. در گواه این مدعا، بسیاری از پزشکان متخصص ایران و جهان، در کارآزمایی های بالینی خود از دانش دامپزشکان بهره می گیرند. این امر به سبب شباهت بالای سیستم و پاتوفیزیولوژی مدل های حیوانی در قیاس با ساختار بدن انسان است (هر مدل حیوانی خاص، برای بیماری و اندامی که بیشترین شباهت را با انسان دارد، استفاده می گردد). توجه به همین موضوع نیز می تواند علم و تجربه دامپزشکان در زمینه بالینی را روشن ساخته و وجه تفریقی میان دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی و رشته های با پایه زیستی و کشاورزی باشد.

در سال های اخیر، بسیاری از دانش آموختگان دکترای دامپزشکی با توجه به علاقه شخصی خویش به رشته های مختلف علوم پایه پزشکی و فراهم بودن زمینه شرکت ایشان در آزمون دکترای تخصصی، در گروه های مختلفی چون تغذیه، ایمنی شناسی، بیوشیمی بالینی، انگل شناسی و...، در پروژه های پژوهشی گوناگون به عنوان مجری اصلی یا همکار طرح در ارائه مقالات علمی – پژوهشی و با نمایه بین المللی همکاری نموده و بدین طریق با ارتقای تعداد مقالات و استنادات، موجب سرافرازی بیشتر دانشگاه های علوم پزشکی ایران، در رتبه بندی های برتر جهانی همانند تایمز، QS و شانگهای شده اند. برای نمونه، بسیاری از دامپزشکان در رشته علوم تغذیه درگروه های مختلفی چون تغذیه بالینی، تغذیه سلولی و مولکولی و تغذیه جامعه که هرکدام ازگروه های مزبور شامل زیرواحدهای مختلفی مانند تغذیه بیماری های خاص، تغذیه انترال و پارانترال، تغذیه دوران ها، تغذیه ورزشی، امنیت غذایی، اپیدمیولوژی تغذیه و ایمنی غذایی می باشند، در حیطه مورد علاقه خویش به فعالیت پرداخته و در بسیاری از پژوهش های آزمایشگاهی و بالینی این رشته و حتی نگارش آکادمیک و علمی مقالات اساتید، دخیل بوده اند. حال از شخص شریفی چون حضرتعالی که از سال 1392 با نقش بارز خویش در تصویب و اجرایی شدن طرح تحول سلامت در برقراری عدالت چه در جامعه پزشکی و چه در میان بیماران محتاج، زبانزد خاص و عام بوده و مورد تحسین می باشید، می پرسیم: آیا سازمان نظام پزشکی با نامه اخیر خویش خطاب به معاونت آموزشی وزارت بهداشت و تشخیص مبنی بر عدم صدور شماره نظام پزشکی برای دامپزشکان، عدالت را در خصوص پژوهشگرانی که با پایه دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی چندین سال از عمر خود را به تحقیق و همکاری با دانشگاه های علوم پزشکی کشور صرف کرده اند، رعایت نموده است؟

رهبر معظم انقلاب اسلامی در توصیه خویش به جوانان نخبه ایران اسلامی مورخ 22 مهرماه 1394، به ماندن در کشور بجای رفتن به کشورهای بیگانه با برخی از ذهنیت های رفاهی سفارش نمودند و فرمودند" بجای آنکه خود را در هاضمه بی رحم و آزمند جوامع بیگانه قرار دهید، سازنده هندسه صحیح سلامت کشور و تضمین کننده مغز و سلسله اعصاب و استخوان بندی جامعه خود باشید". وزیر محترم مستحضر هستند که در صورت اجرایی شدن اطلاعیه مزبور برای دانش آموختگان دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی، دلسردی عظیمی این گروه از جامعه را دربرگرفته و چه بسا سبب مهاجرت بسیاری از دانش آموختگان نخبه این رشته که از پایه آزمایشگاهی و بالینی برخوردار هستند،گردد. با توجه به آنکه نظام جمهوری اسلامی ایران جهت فزونی سطح مهارت های دانش آموختگان نامبرده هزینه های بسیار زیادی را متحمل شده، روا نیست که با قرار گیری دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی در اطلاعیه ذکر شده، سرمایه های علمی کشور با توان علمی و عملی بالا در راه خدمت به بیگانگان تشویق گردند که عدم توجه به این موضوع خود می تواند تخطی از بیانات رهبری محسوب گردد.

وزیر محترم، متاسفانه سازمان نظام پزشکی کشور، تنها راه لغو اجرایی شدن نامه خویش و اطلاعیه مرکز سنجش پزشکی را، نامه مکتوب وزارت بهداشت دانسته و اعلام کرده در صورت درخواست این وزارت خانه، شورای عالی نظام پزشکی رشته مورد نظر را از نظر کفایت جهت دریافت شماره نظام بررسی خواهد نمود. از سوی دیگر، قائم مقام محترم معاونت آموزشی وزارت بهداشت، جناب آقای دکتر حمید اکبری، در بیانات خویش برخلاف گفته های معاونت برنامه ریزی و نظارت و قائم مقام سازمان نظام پزشکی که نامه نظام را در هماهنگی کامل با وزارت خانه دانسته بودند، اعلام نمودندکه هیچ گونه هماهنگی با وزارت بهداشت صورت نپذیرفته و این اطلاعیه به سبب آنکه نظام پزشکی ایران سمن به شمار می رود، کاملا در حیطه اختیارات ارگان مزبور می باشد. در هر صورت، نامه نظام پزشکی خطاب به معاونت آموزشی وزارت بهداشت، به نوعی بازی با حال و آینده دانشجویان و دانش آموختگانی است که برای رسیدن به اهداف علمی خود از چندین سال قبل برنامه ریزی نموده اند.

وزیر گرانقدر، پیشنهاد ما به شورای عالی نظام پزشکی و درخواست پیگیری متعاقب آن از سوی جنابعالی، ابطال این نامه و خروج رشته دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی از اطلاعیه مذکور است. جهت جبران کمبودهای دیده شده از نگاه سازمان نظام پزشکی کشور نیز، اصلاح کوریکولوم یا برنامه آموزشی به نحوی که پیش نیازهای لازم افزایش یابند، طرح اجباری نیروی انسانی و مناطق محروم اضافه گردد و دوره های کارآموزی و کارورزی در محیط بیمارستانی گذرانده شود، توصیه می گردد. بدین ترتیب با لطف و تلاش معاونت آموزشی، شورای آموزش علوم پایه پزشکی، بهداشت و تخصصی (اعضای محترم هیات ممتحنه، ارزشیابی و برنامه ریزی رشته های علوم پایه پزشکی) و شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی، جهت اصلاح کوریکولوم های رشته های مختلف و لحاظ نمودن موارد فوق، قاعدتا نبایستی جهت صدور شماره نظام پزشکی از سوی سازمان مسئول برای دانش آموختگان مقطع دکترای تخصصی PhD علوم پایه پزشکی با پایه دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی، دیگر هیچ گونه مشکلی باشد.

و من الله التوفیق

جمع کثیری از دانش آموختگان و دانشجویان دکترای عمومی (حرفه ای) دامپزشکی