«کوسه گرین‌لند» رکورددار طول عمر در بین مهره‌داران کره زمین (+تصاویر)

 

 «کوسه گرین‌لند» بیشترین طول عمر را در میان مهره‌داران کره زمین دارد.

به گزارش حکیم مهر به نقل از بی بی سی، محققان با تخمین عمر ۲۸ کوسه‌ گرین‌لند با کربن رادیواکتیو متوجه شدند یک کوسه ماده حدود چهارصد سال عمر دارد. این بیست و هشت کوسه اتفاقی به تور ماهیگیران افتاده بودند.

آنها همچنین دریافتند که این کوسه ‎ها عظیم که طولشان به پنج متر می‌رسد فقط سالی یک سانتی‌متر در سال رشد می‌کنند و زمانی از نظر جنسی بالغ می‌شوند که حدود چهار متر طول داشته باشند؛ یعنی در صد و پنجاه سالگی.

 «یولیوس نیلسن» محقق ارشد این پژوهش که در نشریه ساینس منتشر شده، می‌گوید: "ما می‌دانستیم که با حیوانی غیرعادی سر و کار داریم اما من فکر کنم همه کسانی که در این تحقیق کار می‌کردند وقتی متوجه شدند این کوسه‌ها چقدر سن دارند بسیار متعجب شدند."

پیش از این رکورد طول عمر متعلق به یک نهنگ قطبی (bowhead ) بود که حدود ۲۱۱ سال عمر کرده بود. اما اگر بی‌مهرگان را در نظر بگیریم نوعی صدف دو‌کفه‌ای (clam ) به نام مینگ رکورد دار طول عمر است؛ ۵۰۷ سال.

کوسه‌های گرین‌لند در اعماق آب‌های سرد و بسیار تاریک اقیانوس اطلس شمالی زندگی و بسیار بسیار آرام شنا می‌کنند. با این زندگی آرام و کند، می‌شد تصور کرد که این نهنگ‌ها عمری طولانی داشته باشد اما تاکنون راهی برای تعیین طول عمر این جاندار وجود نداشت.

یولیوس نیلسن می‌گوید برای تعیین طول عمر کوسه‌های دیگر، قدمت‌سنجی با کربن رادیو اکتیو روی پلک آنها انجام می‌شود.

در مورد بعضی ماهی‌ها از استخوان‌های گوش استفاده می‌شود به این ترتیب که در این استخوان‌ها مثل تنه درخت هر سال یک حلقه به دوایر متحدالمرکز آن اضافه می‌شود. در مورد کوسه سفید بزرگ این حلقه‌ها در استخوان‌های پشت شمرده می‌شوند اما بدن کوسه‌ها گرین‌لند بسیار نرم است و اعضای سخت که چنین لایه‌هایی در آن شکل بگیرد، ندارند، بنابراین تصور می‌شد که نمی‌توان سن آنها را تعیین کرد.

اما این گروه تحقیقاتی راهی هوشمندانه برای تعیین عمر آنها پیدا کرد. عدسی چشم این کوسه ها از ماده‌ای خاص تشکیل شده که حاوی پروتئین‌هایی است که واکنش متابولیک ندارند. به عبارت دیگر بعد از اینکه این پروتئین در بدن کوسه ساخته شد دیگر در طول عمر بازتولید نمی‌شود. بنابراین اگر عدسی چشم این کوسه بررسی شود حاوی پروتئین‌هایی است که در زمان تولد وجود داشته‌اند؛ بنابراین قدمت سنجی عدسی چشم کوسه‌های گرین‌لند با کربن رادیواکیتو می‌تواند طول عمر آنها را روشن کند.

اما قدمت‌سنجی با کربن رادیو اکتیو تاریخ دقیق را به دست نمی‌دهد، از این رو عمر پیرترین کوسه از ۲۸ کوسه‌ای که این محققان بررسی کردند بین ۲۷۲ تا ۵۱۲ سال، و به احتمال زیاد چیزی حدود چهارصد بوده است. به گفته دکتر نیلسن حتی اگر کمترین عدد یعنی ۲۷۲ سال را در نظر بگیریم، باز هم این رکوردی برای مهره‌داران است.

محققان می‌گویند یافته‌های این تحقیق اهمیت بسیاری در حفظ این گونه جانوری عجیب دارد.

در زمان جنگ جهانی دوم کوسه‌های گرین‌لند در ابعاد وسیع شکار می‌شدند، برای اینکه از کبد آنها روغن ماشین‌الات تولید کنند. تا زمانی که مواد مشابه بطور مصنوعی ساخته نشد این قتل عام ادامه داشت.

به گفته دیکتر نیلسن "وقتی اندازه این کوسه‌ها در تمام اقیانوس اطلس شمالی بررسی کنیم ماده بالغ بسیار به ندرت دیده می‌شود، همینطور نهنگ نوزاد یا نوجوان. بنابراین بسیاری از کوسه‌های گرین‌لند هنوز از نظر جنسی بالغ نیستند و حدود صد سال دیگر بالغ می شوند."