به دنبال انتشار اخباری درباره شیوع طاعون نشخوارکنندگان کوچک در پارک حیات وحش پردیسان بجنورد و تلف شدن 40 رأس از وحوش این پارک، معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی توضیحاتی ارائه کرد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از روابط عمومی اداره کل دامپزشکی استان خراسان شمالی، «دکتر حمید رمضانی» گفت: طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) بیماری عفونی مهلک و به سرعت منتشر شونده است که علاوه بر ایجاد بیماری در گوسفند و بز، نشخوار کنندگان وحشی از جمله آهو و بز کوهی نیز منبع ویروس عامل آن قرار می گیرند و این موضوع اغلب در مبارزه با این بیماری اختلال ایجاد می کند.
وی اضافه کرد: انتقال و انتشار بیماری عمدتاً از طریق تماس مستقیم است و ترشحات چشم، بینی، دهان و مدفوع آبکی دام بیمار حاوی مقادیر زیادی ویروس بوده و در محیط اطراف در اثر سرفه و عطسه پخش می شود و در صورتی که دام سالم با این ریزه قطره های عفونی تماس یابد و یا استنشاق کند، مبتلا به بیماری می شود. هم چنین ترشحات و تراوشات عفونی، آبشخورها، آخورها و بستر را آلوده ساخته و آن ها را به منبع آلودگی تبدیل می کند.
وی با افزودن این که در مراکز پروار بندی با سیستم متراکم احتمال سرایت بیماری بیشتر است، تصریح کرد: ظهور بیماری در مناطقی که بیماری بومی است، به شکل بالینی می تواند با نقل و انتقال دام، تجمع گوسفند و بز با سنین مختلف در یک مکان و تغییر در جایگاه، تغییرات آب و هوا، تماس با دام های کوچرو از طریق چرا، آب و یا جایگاه بروز کند.
وی ادامه داد: اغلب دام های مبتلا و تلف شده 3ـ 18 ماه سن دارند و درصد شیوع می تواند بیش از 50 درصد دام ها باشد و میزان تلفات در بزها تا 50% و گوسفند 10% می رسد؛ هم چنین علائم بیماری در بزها شدیدتر از گوسفندان بوده و به طور عمده شامل تب، اسهال، ضایعات دهانی است.
دکتر رمضانی با یادآوری این که این بیماری جزو بیماری های زئونوز یا قابل انتقال از حیوانات به انسان نیست، خاطرنشان کرد: کنترل و پیشگیری این بیماری متکی بر کنترل جابجایی دام (قرنطینه)، واکسیناسیون جمعیت پرخطر، در موارد خاص کشتار و یا معدوم سازی گله آلوده در صورت پرداخت غرامت است.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی درباره بروز بیماری در وحوش پارک پردیسان بجنورد هم گفت: در مورخه 9/6/95 متعاقب گزارش تلفات چند رأس دام توسط همکاران محیط زیست به این اداره کل، بلافاصله اکیپ بیماریابی و بررسی دامپزشکی استان به پارک اعزام شد که در کالبدگشایی اولیه و بررسی یافته های بیماری، به طاعون نشخوارکنندگان کوچک مظنون شدیم و نتیجه آزمایش نمونه های اخذ شده نیز بیماری را تایید کرد.
دکتر رمضانی افزود: به دنبال این رخداد، تدابیر لازم از سوی این اداره کل اجرایی شد که مهم ترین اقدام های اعمال شده در پارک مذکور عبارت بوده از:
1ـ قرنطینه و جداسازی کامل دام های بیمار از جمعیت دام های حساس
2ـ ممنوعیت ورود و خروج دام به پارک
3ـ ضدعفونی آبشخورها
4ـ دفن بهداشتی لاشه دام های تلف شده
5ـ تغذیه دام های بیمار با علوفه تازه
6ـ درمان حمایتی دام های بیمار
وی با اشاره به این که مراقبت از حیات وحش به عنوان یک بخش مهم از سیستم مراقبتی جهت افزایش آگاهی از نقش حیوانات حیات وحش در اپیدمیولوژی PPRدر نظر گرفته می شود، تصریح کرد: ورود به گستره زیست حیوانات در عرصه حیات وحش معمولاً ساده نیست و مشاهده علائم کلینیکی در آن ها نیز از دشواری خاص خود برخوردار است. از سوی دیگر، به دلیل قابلیت چرخش ویروس، حتی در مناطق تحت پوشش واکسیناسیون نیز بیماری سبب ابتلا و بروز تلفات در گونه های حیات وحش می شود .
دکتر رمضانی با افزودن این که منشأ بروز بیماری در پارک پردیسان از نظر اپیدمیولوژیکی با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست در حال بررسی است، در عین حال گفت: رعایت نشدن ضوابط بهداشتی و قرنطینه ای و احتمالا انتقال وحوش بیمار از سایر زیستگاه ها به این پارک، باعث شیوع بیماری شده است.
وی به اقدامات دامپزشکی خراسان شمالی در راستای کنترل و پیشگیری از طاعون نشخوارکنندگان در دام های اهلی اشاره کرد و گفت: از ابتدای امسال ضمن انجام مراقبت فعال در کلیه واحدهای اپیدمیولوژیک استان به ویژه در واحدهای مجاور زیستگاه های حیات وحش و برگزاری کلاس آموزشی ـ ترویجی برای دامداران و عشایر، مایه کوبی دام های مناطق پرخطر نیز انجام شده و در این راستا 439 هزار و 394 رأس گوسفند و بز در 246 واحد پرخطر علیه بیماری مایه کوبی شده اند.
