آنچه باید درباره آسیب‌های وارده به لاشه طیور در کشتارگاه‌ها بدانید

هدف کشتارگاه های طیور تولید لاشه های قابل فروش، گوشت و محصولاتی است که هیچ آسیب های بهداشتی برای طیور، دام ها و انسان ها نداشته باشد. در عمل اما زخم هایی مرتباً بر روی لاشه های مرغ های گوشتی رخ می دهد.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ITPNews ، دکتر Wim Tondeur یک راهنمای تصویری برای شناسایی زخم ها ساخته است. ایشان دیدگاه های خود را در مورد معمول ترین مسایلی که در روی خط کشتار رخ می دهد و چگونگی برخورد درست با این مسایل با ما در میان گذاشته است.

مجموعه ای از 47 کشتارگاه در 12 کشور اروپایی و آفریقایی در ظرف 4 سال گذشته مورد ارزیابی قرار گرفته اند. هدف دکتر Tondeur  در مرکز مشاوره و آموزش دامپزشکی Tondeur (Tondeur Veterinary Training Consultancy and Advice ) که با موسسه ی Zinpro Animal Nutrition Inc. همراه شده شناسایی و تشریح زخم ها در روی لاشه های مرغ های گوشتی در یک راهنمای تصویری است.

هزینه ها

دکتر Tondeur می داند که رخداد مکرر ناهنجاری ها برای کشتارگاه ها مشکل ساز است. مشکلات ساختاری هنگامی که نیاز به گرفتن کارگر اضافه برای تمیزکردن لاشه ها باشد خود هزینه ها را افزایش می دهد. این زخم ها می توانند باعث کاهش درآمد به دلیل افزایش بخش های خراب شده ی لاشه ها و بخش های بدن مرغ ها شوند. و حتی ممکن است منجر به از دست رفتن یک قرارداد گردند.

«سوپرمارکت ها اغلب از پذیرفتن لاشه یا فیله های مرغ که ترشحات خود یا نشانه های دیداری مهم دیگر بر روی آن باشد سر باز می زنند چرا که مشتری آن ها را پس می آورد و چون مرغ تکه شده معمولاخیلی ارزان تر از یک لاشه ی کامل مرغ می شود (به این معنی که اگر ضایعات برروی لاشه باشد سوپرمارکت ناچار است آن ها را جدا کند و بنابراین لاشه ی مرغ قیمت خود را از دست می دهد).

مرغی که تکه شده است از آن جا که بخش هایی از آن قابل استفاده نیستند قیمت آن از یک لاشه ی کامل کمتر می شود. آسیب ها بر روی لاشه ها می توانند بسیار هزینه بر باشند. من با کشتارگاه هایی برخورد کرده ام که تا یازده کارگر اضافی اجاره کرده اند تا ترشحات خونی بر روی لاشه ها را تمیز کنند. و آن گاه هزینه ی خراب شدن شهرت کشتارگاه وقتی که این مشکلات جدی در رسانه ها مطرح شوند.

سیستم ها

هیچ سیستم استانداردی برای طرح ریزیِ مسایل معمول وجود ندارد چرا که بیشتر کشتارگاه ها سیستم های امتیاز دهی و پایش مربوط به خود را برای انواع آسیب ها بر روی لاشه ها دارند. «و سیستم های امتیازدهیِ کنونی اغلب دربرگیرنده ی آسیب های تازه به وجود آمده همچون Myopathy  (بیماری مربوط به بافت ماهیچه ها)، white striping  (یکی از ضایعات سینه مرغ) و سینه ی چوبی شده (wooden breast) نیستند.

بیشتر 47 کشتارگاه بازدید شده از افزایش آسیب های وارد آمده به لاشه ها گلایه داشته که باعث شده ارزش فروش کامل لاشه را از دست داده و زخم های جدیدی همچون myopathy  ها و ترشحات خونی برروی لاشه پدیدار گردد. این مطالعه نشان داده که به طور میانگین سهم لاشه هایی که آسیب دیدگی داشته اند 20.3% بوده که 7.1% از این ها ناشی از خونریزی شدید از بال ها بوده است. دومین دلیل معمول برای افت کیفیت لاشه ها در 4.9% درصد از آن ها، پارگی پوست سینه ها و نزدیک دم ها و به دنبال آن در 3.9% از کل لاشه ها epiphysiolysis در مفصل آرنج (بیرون زدگی ها) بوده است.

یک استاندارد معمول برای دسته بندی کردن آسیب های لاشه ها برای در برگرفتن بسیاری از دلایل بسیار مفید خواهد بود. اول از همه، چنین استانداردی به کشتارگاه ها فرصتی خواهد داد برای مقایسه ی داده های ایجادِ آسیب در مرغداری ها، بین مرغداری ها، در کشتارگاه ها، به صورت تجمعی، در بین منطقه ها و در برنامه های تغذیه ای. دوم، این استاندارد ارزیابی آثار اقلیمی و فاکتورهای فصلی، خط های ژنتیکی، نرخ رشد و وزن بدن را بر رخداد آسیب ها امکان پذیر می سازد.

داده های آسیب های وارده بر لاشه ها که به روشی خوب-تعریف شده و قابل تکرار تولید شده، همچنین به شناسایی علل احتمالی آسیب های ویژه نیز کمک خواهد کرد. افزون بر این ها، اثرگذاری دخالت انواع ویژه ی آسیب ها در هنگام مقایسه ی امتیازهای آسیب ها پیش و پس از مداخله را می توان ارزیابی نمود. علاوه بر آن سیستمی برای امتیازدهی آسیب های وارد بر لاشه ها در روشی سیستماتیک همچنین ابزاری مناسب و مفید برای ایجاد یک سیستم پرداخت bonus-malusبرای جبران خسارت های تولیدکنندگان اولیه، سرپرست ها، تیم های گرفتن و بارگیری، حمل و نقل کنندگان مرغ های زنده و کارمندان کشتارگاه است.

آسیب ها، بسته به محل قرارگیری و شدت آن ها، ممکن است منجر به کاهش کیفیت لاشه و درجه دو شدن آن می گردند. این لاشه های درجه دو را تنها می توان به قیمتی کمتر از قیمت اصلی فروخت. بنابراین داده های در مورد آسیب ها و شدت آن ها را همچنین می توان برای برآورد زیان های مالی ناشی از این آسیب به لاشه ها مورد استفاده قرار داد.

Tondeur و همکاران ایشان یک سیستم امتیازدهی به آسیب ها ایجاد کرده اند که یک استانداردی به خوبی تعریف شده برای همه ی انواع آسیب ها بر روی لاشه هاست.

ایشان می گوید: «بسیاری از سیستم های امتیازدهی کنونی بر اساس یک مقیاس سه-درجه ای هستند، چنانکه سیستم امتیازدهی برای لاشه های مرغ های گوشتی که ما ایجاد کرده ایم نیز بر همین اساس است». امتیاز صفر (بدون آسیب) برای لاشه ای تعریف شده که بدون هیچ آسیبی بوده و به قیمت کامل فروخته می شود. امتیاز 1 (متوسط) برای لاشه ای است که آسیب های جزیی داشته و منجر به یک کاهش جزیی یا اصلا هیچ کاهشی در ارزش فروش آن می گردد. امتیاز 2 (شدید) آسیبی است که اندازه ی آن بزرگتر بوده چنانکه منجر به کاهش چشمگیر ارزش فروش آن خواهد شد.

راهنمای دیداریِ Tondeur  برای آسیب های روی لاشه های مرغ های گوشتی حاوی 23 نوع مختلف آسیب است. «ما مطابق بافت آسیب دیده، آسیب ها را دسته بندی کرده ایم: پوست (مانند خراش های ناخن، pododermatitis ، سلولیت، پارگی های پوست و litter spots )، سیستم اسکلتی (مانند شکستگی ها، بیرون زدگی ها، dyschondroplasia ) و ناهنجاری های ماهیچه ای (مانند نوارهای سفید (white stripping )، سینه ی چوبی، بیماری ماهیچه ی سبزرنگ، میوپاتی پشتی و گوشت PSE-مانند). برای هر پارامتر، دسته ای از 100 لاشه ارزیابی شده اند. امتیازدهی لاشه ها در کشتارگاه ها نشان داده که آسیب ها در میان دسته های مختلف طیور، کشتارگاه های مختلف و از نظر نوع آسیب ها با همدیگر متفاوت بوده اند».

خونریزی

«بیشترین خونریزی در بال ها رخ می دهد. آسیب ها در سینه و ران ها منجر به از بین رفتن بازده گردیده و بنابراین نباید نادیده گرفته شود. ترشحات خونریزی در سینه ها و ران ها در برخی از کشتارگاه ها به طور مکرر رخ می دهد در حالی که در برخی مناطق دیگر در لاشه این زخم ها دیده نمی شوند. میزان 30.4% از لاشه ها که آسیب دیدگی داشته اند، این آسیب دیدگی ها و زخم ها در ارتباط با سیستم عروقی آن ها بوده است. ما تلاش کرده ایم تا علت های خونریزی ها را دریابی کنیم. ترشحات خونریزی تازه در طی آخرین ساعت زندگی رخ داده است که به معنی رخ دادن خونریزی در کشتارگاه است. اگر خون لخته شده علت آن را باید در مرغداری یافت. علت خونریزی اغلب در مکان وجود ترشحات خونی یافت می شود. ترشحات خونی در بال ها اغلب به سبب بال بال زدن بوده و اغلب در کشورهایی رخ می دهد که سیستم های مرغداری رها در مزرعه معمول است. ترشحات خونی در ران ها اغلب به سبب فرآیند گرفتن مرغ ها یا هنگامی که در سر قلاب ها آویزان می شوند رخ می دهد. خونریزی سینه ها اغلب در هنگام حمل و نقل آن ها رخ می دهد. هنگامی که ترشحات خونی تازه هستند، روش آویزان کردن ممکن است استاندارد نباشد، گاهی تنها شمار کمی از کارکنان به شکلی مرغ ها را می گیرند که خیلی سفت است و باعث خونریزی در ران ها می شود. اگر خونریزی قدیمی تر باشد، باید به کارکنانی که مسئول گرفتن مرغ ها هستند آموزش داد».

زخم های روی پوست

تقریبا 30% از لاشه ها زخم هایی دارند که پوست را خراب کرده است. زخم های روی پوست شامل پارگی ها، درماتیت و زخم روی پوست پاهاست. «معمول ترین زخم روی پوست که مشاهده کرده ایم در قیمتی از لاشه با زخم هایی ملایم (امتیاز 1) در مناطق سینه، شکم، پشت و دم هاست که نیاز است آن ها را از لاشه جدا کنند و این منجر به کاهش قیمتی می شود که برآورد می شود 10% از قیمت کل لاشه باشد.

پارگی های پوست در ارتباط با یکپارچگی پوست می تواند در حین پوست کندن رخ دهد. این مساله در ارتباط با پروتیین کلاژن است که عموما تحت تاثیر ژنتیک بوده یا در اثر کمبود عناصر غذایی همچون اسیدآمینه های ضروری و عناصر معدنی همچون روی رخ می دهد. «ما تفاوت هایی می بینیم در مرغ هایی که با غلات و گندم تغذیه شده اند و مرغ هایی که با ذرت تغذیه شده بوده اند.

این مساله ناشی از تشکیل اسید آمینه در گندم بوده که کلاژن های قوی تری تولید می کند. خراش ناخن ها می تواند بخشی از آن مربوط به میزان شلوغی و فشار در سالن باشد که خود سبب ریختن مرغ ها بر سر همدیگر می گردد. همچنین این واقعیت وجود دارد که این روزها فرآیند پرکنی از کیفیت بالایی برخوردار نیست. زخم های پوست اغلب به سبب ترکیبی از این عوامل رخ می دهد. مساله ی بستر مرطوب نیز می تواند سبب نقاط زخمی کوچکی شود.

زخم های ماهیچه ها

«ده سال پیش، هیچکس حتی کلمه ای درباره ی زخم های ماهیچه ای نشنیده بود. امروزه ما تقریبا هفته ای یکبار چیزی در این باره می شنویم. پرسش اصلی این است: چه عاملی باعث زخم های ماهیچه ای می شود؟ پژوهش های ژنتیکیقابل توجهی برای یافتن این پاسخ در حال انجام است. زخم های ماهیچه ها هر روز در بین مرغ هایی که در سالن هایی بیشتر مشاهده می شود که در آن رفاه طیور نقش بزرگ تری ایفا می کند. حرکت های بدنی بیشتر و پریدن های بیشتر بر روی چوب های نشیمنگاه مرغ ها احتمالا با این مساله در ارتباط است.

آیا زخم های ماهیچه ها در برخی نژادهای خاص دیده می شود؟ آیا تغذیه یا شرایط نگهداری درسالن نقشی در این باره دارند؟ این امر نیازمند پژوهش های بیشتر است. زخم های ماهیچه ها امروزه بیشتر دیده می شوند. «دلیل آن هنوز روشن نیست. این زخم ها بیشتر درکشورهایی مانند ژاپن، روسیه، ایتالیا و انگلستان دیده می شوند. هنوز اما این مساله در آفریقای جنوبی ناشناخته است. چنین مساله ای در نژادهای سنگین تر مخصوصا ایجاد مشکل کرده است».

زخم های اسکلتی

رخداد بیرون زدگی در بال ها، شکستگی در شانه، بال ها و پاها زیر پنج درصد است. اما بیرون زدگی های شدید در بال ها منجر به ده تا پنجاه درصد کاهش درآمد شده و بنابراین قابل توجه هستند حتی هنگامی که این رویداد نسبتا پایین باشد. «بیرون زدگی ها اغلب در بال ها دیده شده و به طور مکرر در هنگام پرکنی رخ می دهد. تغییر صورت بندی این کار می تواند کمک کننده باشد».

زخم های سیستم اسکلتی می تواند در بیش از یک مرحله در طی فرآیند رخ دهد. تغذیه اهمیت زیادی دارد، کلسیم، فسفر، روی، منگنز، مس، آهن و ویتامین D3. استخوان ها مثل گذشته قوی نیستند که این مساله ناشی از خط رشد سریع می باشد و بنابراین ژنتیک نقش مهمی بازی می کند. اما همچنین زخم ها می توانند در طی گرفتن طیور یا هنگامی که طیور بر سر قلاب ها آویزان بوده و بال بال می زنند رخ دهد. راه حل این مساله در آموزش نهفته است.

برخی از کشتارگاه ها ترجیح می دهند کارکنان آموزش ندیده برای گرفتن طیور به کار بگیرند، در حالی که برخی دیگر فقط از افراد ماهر استفاده می کنند. هنگامی که من زیان ناشی از غیاب مهارت درگرفتن طیور را محاسبه می کنم درمی یابم که این زیان می تواند تا 4000 یا حتی 5000 یورو در روز برسد.