امروزه اگر بخواهیم دو چالش بزرگ در پیش روی دامپزشکی استان سمنان را بر شماریم قطعا با دو عبارت «نبود قرنطینه» و «عدم کنترل تردد دامها» روبرو خواهیم شد، چالش‌هایی که باید رفع شوند.
به گزارش حکیم مهر به نقل از مهر، درباره آخرین تحولات حوزه دامپزشکی استان سمنان با «دکتر محمد سعیدی» مدیرکل دامپزشکی استان پیرامون مشکلات، موانع و عملکرد این حوزه به گفتگو نشسته‌ایم .
* در ابتدا از اقدامات شاخص دامپزشکی استان سمنان بگویید.
در شش‌ماهه نخست سال جاری ساماندهی عرضه تخم‌مرغ، پایش باقی‌مانده دارویی و فلزات سنگین و سموم در خوراک دام و طیور، شیر خام، گوشت، مرغ و ارتقای بهداشتی شیر خام را طبق روال سیاست‌گذاری‌های سال ۹۵ دنبال می‌کنیم وطی این مدت تلاش شد تا کشتارگاه‌های دام استان مجهز به‌پیش سردکن شوند و ازآنجاکه شرط لازم و اصولی برای داشتن گوشت سالم در طی جمود نعشی پیش سردکن است لذا در سه کشتارگاه استان این کار به سرانجام رسید.
با هماهنگی سپاه استان و تفاهم‌نامه‌ای که با سازمان بسیج عشایری، بسیج سازندگی و بسیج ادارات به عمل آمد مبارزه با انگل‌های خارجی دام حتی در دورترین نقاط روستاها در سطح استان سمنان انجام و واکسیناسیون طیور بومی نیز در ۱۳۰ روستای استان پوشش داده شد.
در سال ۹۵ نیز توانستیم رتبه اول در ارزیابی عملکرد شاخص‌های اختصاصی و در جشنواره شهید رجایی کسب و تقدیرنامه دریافت کنیم.
*با توجه به اینکه فصل کوچ پاییزه عشایر آغازشده، برنامه دامپزشکی برای کنترل دامها چیست؟
دامپزشکی چند کار را در حوزه کنترل بیماری‌های واگیر دامی و مشترک بین انسان و دام انجام می‌دهد ازجمله بررسی و مراقبت از بیماری‌ها است که در صورت بروز اقدامات کنترلی صورت گیرد.
مراقبت و کنترل بیماری‌های مشترک بین انسان و دام مانند تب کریمه گنگو، هاری، سیاه‌زخم و بیمارهای تنفسی شتر مهمترین دغدغه دامپزشکی است لذا برخی واکسیناسیون دامها در مقابل بیماری‌های واگیردار و مشترک مثل تب برفکی، آبله برای دام‌های عشایری که از منطقه شهمیرزاد عبور کرده و وارد توران می‌شوند اقدامات پیشگیرانه و انجام واکسیناسیون پاییزه علیه بیماری آبله را در دستور کار قرار دادیم.
*برای مقابله با بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در منطقه صیداو چه اقدامی در دست دارید؟
نگرانی درباره بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در منطقه صیداو وجود دارد که خوشبختانه با همکاری خوب اداره کل محیط زیست استان تحت کنترل است و از سوی دیگر این بیماری به‌راحتی می‌تواند از حیات‌وحش به دام‌های اهلی منتقل شود، لذا سعی کردیم در ۱۵ روز گذشته بیش از ۷۰ هزار رأس واکسیناسیون را در منطقه صیدوا انجام دهیم و برنامه داریم دام‌های کوچ رو را نیز واکسیناسیون کنیم تا از این مسیر عبوری خود آلوده و دچار خسارت نشویم.
آموزش، اطلاع‌رسانی، سم‌پاشی و مبارزه با انگل‌های خارجی برای مبارزه با این بیماری است که توزیع سم رایگان به دامداری‌ها و بازسازی حمام‌های ضد کنه را در دستور کار داشتیم و با همکاری بسیج سم‌پاشی اماکن دامی به انجام رسید.
* آیا در نحوه خدمات سایت بهین یاب و بانک‌ها برای ارائه تسهیلات با دامپزشکی همکاری می‌شود؟
مرکز بسته‌بندی تخم‌مرغ در شاهرود یکی از واحدهای است که از تسهیلات رونق تولید استفاده می‌کند، فرآیند پرداخت این تسهیلات نیازمند اقداماتی است که بانک هم باید بر اساس ضوابط طرح‌ها را بررسی و مقدار موردنیاز را پرداخت کند.
ایجاد زیرساخت لازم برای صنایع وابسته به محصولات دامی در راستای پرداخت تسهیلات تولیدکننده را موردحمایت قرار دهیم و هر جا که درخواستی مطرح بوده پرداخت تسهیلات به‌موقع انجام‌شده و موردی را در سطح استان سراغ نداریم که در آن تسهیلات پرداخت‌نشده باشد، منتها گلایه بهره‌برداران بیشتر از درصد تسهیلات است.
در حوزه صنعت شیر موضوعات و مشکلات این واحدهای تولیدی را در ستاد اقتصادی استانداری سمنان مطرح کردیم که از تولید تا بسته‌بندی در کارخانه‌های فرآوری شاهد یک چرخه حمل‌ونقل از مراکز جمع‌آوری شیر باشیم و مصوب شد ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار موردنیاز این بخش از طریق سامانه بهین یاب درصورتی‌که درخواست متقاضی داشت، پرداخت شود.
*درباره ساخت کشتارگاه سمنان با همکاری شهرداری توضیح دهید.
کشتارگاه دامی که اکنون در سمنان فعالیت می‌کند ازنظر رعایت استاندارها مورد تائید دامپزشکی نیست چراکه این کشتارگاه قدیمی‌ساز و نیازمند به بازسازی و یا ایجاد کشتارگاه مناسب است لذا تلاش شد تا بتوانیم سرمایه‌گذار را در این بخش ترغیب به سرمایه‌گذاری کنیم که دراین‌بین متقاضی درخواست خود را ارائه داده و مقر رشد جانمایی انجام شود.
این پروژه در دست اقدام است و درآیندِ نزدیک احداث کشتارگاه دام سمنان به‌صورت صنعتی کلنگ زنی خواهد شد و این مجموعه تا دو سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد.
*درباره ساختمان دامپزشکی بسطام و ارتقا این مرکز نیز توضیح دهید.
با توجه به شرایط ویژه استان سمنان و روستاهای دور از شهرها مانند دهستان خار توران و طرود شاهرود که جمعیت دامی زیادی را به خود اختصاص داده‌اند دامپزشکی با برنامه‌ریزی غیر از اداره دامپزشکی شهرستان‌ها هفت نمایندگی در سطح دهستان‌ها را برای ارائه خدمات بهتر تدارک دیده است.
ساختمان دامپزشکی بسطام برای این پست مناسب است؛ در دو سال گذشته ضمن بازسازی و فراهم کردن امکانات حداقلی و بسترهای موردنیاز ساختاری، تلاش شد تا نیروهای دامپزشکی بتوانند در آنجا فعالیت کنند ولی تعداد ۳۰ نفر نیرو برای این بخش کم است لذا از طریق شاهرود اداره بسطام نیز حمایت می‌شود.
جذب نیرو و خرید خدمت از طریق بخش خصوصی ازجمله برنامه‌هایی است که در دامپزشکی دنبال می‌کنیم که در منطقه بسطام به‌ویژه در درمان، دارو، داروخانه و شرکت‌های پخش واکسن ارائه خدمات را انجام می‌دهیم لذا تقویت پست دامپزشکی بسطام در دستور کار قرار دارد.
درگذشته پست دامپزشکی بسطام سه نفر تکنسین داشت ولی در حال حاضر دامپزشکان نیز در این مرکز مشغول به فعالیت هستند.
*در شش‌ماهه نخست سال‌جاری چه میزان صادرات محصولات دامی انجام شد؟
در واحد قرنطینه و بین‌الملل محصولاتی مانند جوجه یک‌روزه، شترمرغ، موی بز، پولت تخم‌مرغ، پوست تخم شترمرغ، گوشت بلدرچین، پر شترمرغ، پا و پنجه مرغ، تخم‌مرغ خوراکی و دارو ازجمله آیتم‌های صادراتی استان سمنان در حوزه دامی محسوب می‌شود.
تا شش‌ماهه نخست سال جاری بیش از ۹ میلیون دلار صادرات انجام شد که این عدد به نسبت مدت مشابه سال قبل ۷.۵ میلیون دلار بود که از رشد ۱.۵ درصدی صادرات محصولات دامی حکایت دارد و پیش‌بینی می‌شود در شش‌ماهه دوم سال نیز از رشد خوبی در حوزه صادرات برخوردار باشیم.
عراق، افغانستان، کشورهای آسیای میانه، آلمان، انگلستان و ایتالیا ازجمله کشورهایی هستند که محصولات استان برای آنها صادر می‌شود، شرایط تولیدات استان ازنظر کیفیت به نحوی است که پذیرش بسیار خوبی در کشورهای هدف شاهد هستیم.
*مهمترین چالش حوزه دامپزشکی چیست؟
مهمترین مشکل حوزه دامپزشکی نبود قرنطینه و کنترل تردد است؛ اگر از قرنطینه مناسبی برخوردار باشیم می‌توانیم از ورود ویروس‌ها و بیماری‌ها جلوگیری کنیم و ضمن ایجاد محیط امن برای پرورش حیوانات امنیت زیستی را شکل دهیم.
طی دو سال گذشته ضمن انعقاد تفاهم‌نامه با نیروی انتظامی و بسیج سازندگی به‌صورت خرید خدمت نیروهای دامپزشکی توانستیم ازنظر فعالیت غیرمجاز دلالان یا عاملان خریدوفروش و قاچاق دام شرایط ناامنی را ایجاد کنیم که در شش‌ماهه نخست سال جاری بیش از ۷۰ هزار قطعه مرغ و جوجه فاقد هویت که احتمال انتقال بیماری‌های واگیردار مثل آنفولانزای فوق حاد را داشتند، معدوم شدند.
در مدت دو سال گذشته استان سمنان ازنظر بیماری‌های واگیردار مصون ماند و این ازجمله اسناد افتخار برای دامپزشکی محسوب می‌شود که در راستای بیماری نوپدید مانند طاعون نشخوارکنندگان کوچک که چندین استان را درگیر کرد و خوشبختانه توانستیم پیشگیری کنیم.
تولیدات داروهای دامی سمنان بیش از ۴۰ درصد از داروهای موردنیاز کشور را تأمین می‌کند محصولات کارخانه‌های تولید دامی به کشورهای دیگر صادر می‌شود لذا پیگیر افزایش کارخانه‌های تولید داروهای دامی در استان هستیم که بتوانیم حتی کارخانه‌های تولید واکسن دامی را در استان افزایش و به‌عنوان قطب دارو در کشور فعال باشیم.
*از نظارت دامپزشکی بر واحدهای تولیدی فراورده‌های دام بگویید.
در شش‌ماهه نخست سال جاری بیش از ۶۹۰ هزار مورد مراسم مانند عید قربان، قصابی‌ها و کشتارگاه‌های سطح استان بازدید به عمل آمد که با نمونه‌برداری از مراکز عرضه فراورده‌های خام دامی در این مدت بیش از ۳۴۰ تن فراورده خام دامی غیرقابل‌مصرف ضبط و از چرخه مصرف انسانی خارج شد.
در حوزه حقوقی ۱۰۴ مورد واحد متخلف به تعزیرات و دادسراها به مراجع قضایی معرفی و ۱۲ مورد پلمپ واحدهای متخلف هم در سطح استان انجام شد و دو واحد کشتارگاهی نیز تا رفع نقص و ایرادهای موجود اجازه فعالیت نخواهند داشت. همچنین طی شش‌ماهه نخست سال جاری ۶۹۰ هزار مورد بازرسی در سطح استان انجام‌شده که امحای ۳۴۰تن فراورده دامی فاسد ماحصل این بازدیدها بود.
از سوی دیگر طی سال جاری ۳۲ دوره آموزشی با حضور یک هزار و ۴۳۷ نفر ساعت گروه‌های هدف شامل قصابی‌ها، طباخی‌ها، مراکز تهیه غذا در سطح هشت شهرستان استان برگزارشده که هدف از این دوره‌ها شناساندن بیماری تب کنگو، آموزش، ترویج و اطلاع‌رسانی بود، همچنین اداره کل دامپزشکی استان سمنان در این برهه زمانی ۴۵ هزار پیامک درباره بیماری تب کریمه کنگو به جامعه هدف در معرض انتقال عامل این بیماری ارسال کرد.
*از نمایندگان مجلس شورای اسلامی چه درخواستی دارید؟
دامپزشکی استان سمنان از دو مقوله رنج می‌برد، مهمترین موضوعی که یک مجموعه می‌تواند موفق عمل کند نیروی کارآمد و کافی به شمار می‌رود، در حوزه نیرو ۵۰ درصد پست‌های دامپزشکی استان سمنان بلا تصدی است و با نصف چارت مصوب فعالیت می‌کنیم نمایندگان مجلس می‌توانند به جذب نیروهای لازم که ازنظر قانون برای دامپزشکی دیده‌شده، به این حوزه کمک کنند.
در چند سال گذشته مذاکرات زیادی انجام شد و نمایندگان مجلس هم توجه خاصی به این مقوله داشتند چراکه به‌عنوان یک بخش بسیار مهم در بحث زیرساخت سلامت و پیشگیری نقش مهمی دارد لذا تقاضا داریم به اعتبارات توجه کنند تا بتوانیم فعالیت گسترده‌ای در حوزه امنیت قضایی از مزرعه تا سفره مردم اثرگذار باشیم.
*سخن آخر:
بیش از ۴۹ درصد بیماری‌های شناخته‌شده در انسان به‌صورت مشترک با دام است؛ ۸۳۲ عامل بیماری از دام به انسان منتقل می‌شود که برخی از آنها بسیار کشنده هستند تنها ارگانی که وظیفه کنترل این بیماری‌های را بر عهده دارد تا جمعیت انسانی مصون بماند، سازمان دامپزشکی است و قطعاً اگر به اعتباراتش توجه شود می‌تواند عملکرد بهتری را در این حوزه داشته باشد.
قرنطینه داخلی جوابگو نیست راههای برای برای انتقال دام وجود داره که حتی نیروی انتظامی توانایی کنترل آنها را نداره دامدار چند کیلومتر قبل از قرنطینه دام را پیاده کرده و بعد از قرنطینه دوباره سوار کرده و دامها را انتقال می دهند. قبلا جواب نداده من لب مرز یه سایت قرنطینه داشتم که به همت ...... جمع شد ضمن بیکار شدن 2 نفر از بچهای دامپزشکی 12 نیروی کار هم بیکار شد .گفتن ما دیگه ضد عفونی خودرو نمیخوایم خودرو خودش که حرکت میکنه لاستیکش داغ میشه باکتری و ویروس کشته میشه آخه علم اینا چقدر زیاده حالا که تمامی مبادی ورودی کشور قرنطینه خودرو نداره همه خودروها آلوده وارد کشور میشن .مملکت از ورودی یه گاوداری هم کمتره آخه که گفتن لازم نداریم اتفاقا قرنطینه یعنی نون واسه بروبچز.کافیست آمار خودروهای کد دار از راهنمایی رانندگی استعلام گردد آنوقت معلوم خواهد شد در سیستم قرنطینه دامپزشکی چقدر کامیون تبدیل به وانت شده اند
