حمایت برخی افراد ذی نفوذ و حتی مسئول از شکار پرندگان مهاجر در مازندران به بهانه معیشت، چند سال فعالیت سخت محیط زیست و تشکل های مردم نهاد را برای بافتن چتر حمایت بر سر این میهمانان زمستان گذران پنبه کرده است .
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، اطلاع رسانی رسانه ها، حساسیت دوستداران طبیعت و محیط زیست و مهم تر از همه پا پیش گذاشتن مردم محلی در چند سال گذشته، فتیله شکار افسار گسیخته پرندگان مهاجر را در مازندران پائین کشید ولی چراغ سبز عده ای از افراد ذی نفوذ محلی و حتی مسئولانی در سطح نماینده مجلس از شکار به شیوه دامگاهداری آن هم به بهانه تامین معیشت، سبب شده است تا زنگ خطر قتل عام این میهمانان مهاجر بار دیگر به صدا درآید.
حمایت این افراد از دامگاهداری که در اصطلاح مازندرانی به آن 'دوما' می گویند؛ در شهرستان هایی مانند فریدونکنار و محمودآباد سبب شده تا بازار فروش لاشه و زنده پرندگان در بازار سنتی فریدونکنار پس ازسال ها مخفی کاری و پیش رفتن تا آستانه تعطیلی، رونق گیرد.
دوماداری یا ساخت 'دوماچال' یکی از روش های شکار دسته جمعی پرندگان در مناطقی از مازندران است که در آن پرندگان مهاجر بویژه انواغ غازها با به کارگیری غازهای شکارچی در مکان مشخص تعبیه شده از قبل در مانداب های شالیزاری، حاشیه تالاب ها و حتی حیاط خانه های روستایی حاشیه مزارع فرود می آیند و دسته جمعی شکار می شوند.
در این روش هر شکارچی دارای یک یا چند دامگاه و چند پرنده دست آموز است و می تواند هر مرتبه دهها بال پرنده بویژه غازها را زنده گیری و شکار کند.
سال گذشته سماجت دوستداران محیط زیست، نظارت رسانه ها و فعالیت شبانه روزی محیط بانان محیط زیست سبب جمع آوری بسیاری از دامگاهها و حتی جمع آوری و توقیف غازهای دست آموز شکارچی و در نهایت کسادی و تعطیلی غیررسمی بازار خرید و فروش پرندگان مهاجر شده بود.
منابع محلی گفتند که چراغ سبزی که طی چند هفته گذشته توسط برخی از افراد ذی نفوذ به بهانه حمایت از معیشت به شکارچیان غیرمجاز داده شد، سبب شد تا بار دیگر بازار فروش پرندگان در فریدونکنار به عنوان بزرگ ترین و مهم ترین بازار در نوع خود در شمال کشور رونق گیرد.
براساس آمار محیط زیست مازندران، حدود 200 دامگاهدار تنها در تالاب سرخرود در شهرستان محمودآباد فعالیت دارند که روزانه بین 2تا سه هزار بال پرنده زمستان گذر را زنده گیری کرده و به بازار فروش انتقال می دهند.
دوستداران محیط زیست اکنون نگرانند که حمایت از دامگاهداری برای شکار پرندگان مهاجر ، سایر شیوه های شکار از جمله شکار با تفنگ ، شکار به روش گذر ، کرس ، دام هوایی و شب دام را هم افزایش دهد.
تنهایی محیط زیست
مدیرکل محیط زیست مازندران روز چهارشنبه با تائید آغاز کشتار بی رحمانه پرندگان مهاجر زمستان گذران در برخی تالاب های این استان بویژه فریدونکنار ، گفت که حدود 200 دامگاهدار در این منطقه شکار غیرمجاز دارند که روزانه هزاران بال پرنده را شکار می کنند و این کارشان به بهانه معیشت نسل پرندگان را منقرض می کند.
«حسینعلی ابراهیمی کارنامی» علت شدت گرفتن شکار این پرندگان را چراغ سبز برخی از افراد ذی نفوذ برشمرد و افزود: حمایت برخی افراد با نفوذ از دامگاهداران در این منطقه و برخی مناطق دیگر مازندران به بهانه معیشت باعث شده تا محیط زیست دربرخورد با این متخلفان تنها شود.
وی گفت : محیط زیست مخالف شکار پرندگان برای تعدیل در طبعیت نیست ، بلکه شکار به شیوه کرس و دام هوایی ، شکار دسته جمعی و نوعی نسل کشی است که آینده زیست محیطی منطقه را در معرض خطر قرار می دهد.
مدیرکل محیط زیست مازندران افزود: حمایت تلویحی از شکارچیان متخلف سبب رونق فروش لاشه و زنده پرندگان در بازار فریدونکنار شد و این وضعیت خود شکار بی رویه را ترغیب و کار را برای محیط زیست مشکل می کند.
وی ادامه داد: شکار پرندگان و حمایت برخی از آن در حالی است که ضریب خطر بروز و شیوع آنفلوانزای حاد پرندگان در مازندران از نظر دامپزشکی با توجه به حضور پرندگان مهاجر بسیار بالاست.
مدیرکل محیط زیست مازندران خواستار ورود دیگر دستگاههای ذیربط مانند دامپزشکی ، نیروی انتظامی و دستگاه قضایی به عرصه برخورد با شکارچیان غیرمجاز شد و تاکید کرد: افراد صاحب منصب و نفوذ در منطقه هم نباید از شکار غیرمجاز به هر بهانه ای که باشد حمایت کنند.
ابراهیمی گفت: هم اکنون در میدان برخورد با شکار غیرمجاز پرندگان بخصوص دامگاهداران اداره کل محیط زیست تنهاست و برای برخورد جدی نیاز به عزم استانی تمام دستگاههای مرتبط داریم.
وی اضافه کرد: شکارچیانی که قصد شکار در قالب تعریف شده محیط زیست را دارند ، باید از ما مجوز قانونی را دریافت کنند و با پرداخت حق و حقوق دولتی اقدام کنند.
او صدور مجوز را باعث نظارت بیشتر بر کار شکارچیان و در صورت تخلف برخورد با این افراد دانست و گفت که اگر این شکارچیان از قالب تعریفی محیط زیست در شکار تخلف کنند، پروانه شکارشان باطل خواهد شد.
بازار فریدونکنار، حیاط خلوت شکارچیان غیرمجاز شمال کشور
بازار فروش پرندگان فریدنکنار که دستکم سه سال گذشته با رکود در فعالیت مواجه شده بود ، این روزها چنان رونق گرفته است که برخی از دوستداران محیط زیست را نگران کرده است که مبادا شعبه دومی از آن هم در منطقه دایر شود.
در این بازار این روزهای لاشه و زنده انواع پرندگان مهاجر و خسته را می توان مشاهده کرد که توسط شکارچیان غیرمجاز و واسطه های فعال در این بازار به فروش گذاشته می شود.
مدیرکل محیط زیست مازندران علت رونق زیاد این بازار را علاوه بر وضعیت شکارچیان غیرمجاز استان، تبدیل شدن این بازار به بازار منحصر به فرد در شمال کشور عنوان کرد.
ابراهیمی گفت: هم اکنون شکارچیان غیرمجاز از استان های گیلان و گلستان هم شکارشان را به بازار فریدونکنار می آورند تا به فروش برسانند برای این که در آن استان ها بازار وجود ندارد و فروش شکار سخت است .
وی افزود: این وضعیتی که در بازار فریدونکنار وجو دارد بسیار خطرناک است چون با شیوع بیماری آنفلوانزا حاد، خرید و فروش این پرندگان می تواند علاوه بر سلامتی شهروندان، تهدیدی برای صنعت طیور استان نیز باشد و باید دستگاه های مرتبط با این رویه برخورد داشته باشند.
مازندران تنها استان در کشور است که زنجیره کامل صنعت طیور را در اختیار دارد و تولید کننده حدود 12 درصد از گوشت مرغ کشور است.
ناکامی طرح ساماندهی شکارچیان
حمایت از شکار پرندگان مهاجر به بهانه یک لقمه نان در عین حال طرح محیط زیست مازندران برای ساماندهی شکارچیان غیرمجاز از جمله دامگاهداران را هم به هوا برده است .
شکار پرندگان مهاجر در مازندران سنتی به درازای مهمانی آمدن این پرندگان است ولی به جز یک دهه اخیر ، هیچگاه شکارچیان حتی به بهانه معیشت ، راه قتل عام این مهیمانان زمستان گذران را در پیش نمی گرفتند
محیط زیست مازندران با همراهی رسانه ها و افراد محلی ، با توجه به واقعیت موجود از چند سال پیش تلاش کرد تا طرح ساماندهی شکارچیان غیرمجاز بویژه دامگاهداران را به اجرا بگذارد و با رایزنی های فراوان موفق شده بود دامگاهداران را هم به انجام این کار راضی کند.
مدیرکل محیط زیست مازندران به اعلام این که طرح ساماندهی دامگاهداران برای یک دوره پنج ساله تعریف و از 2 سال پیش از فریدونکنار شروع شد، ولی درحال حاضر با اتفاقی که افتاد یعنی حمایت افراد بانفوذ حتی در سطح نماینده مجلس از کارکرد غیرمجاز دامگاهداران ، اجرای این طرح با مشکل مواجه شده است.
وی افزود: باید این افراد با نفوذ که برخی از آنها حتی دستی در بودجه بندی کشور دارند ، برای معیشت دامگاهداران که کمتر از یک درصد جمعیت این منطقه را تشکیل می دهند، راهکار دیگری از جمله گردشگری و پرنده نگری مصوب و اجرا کنند.
مدیرکل محیط زیست مازندران گفت: برای طرح ساماندهی چندین سال زحمت کشیده و رایزنی شده بود و اکنون که کار به اینجا رسید و شکار غیرساماندهی شده در دامگاهها مورد حمایت قرار گرفت، دیگر نمی توان آن را در همین حد و حدود نگه داشت و باید منتظر ماند تا هر روز بر تعداد دامگاهها و دامگاهداران اضافه شود و این یعنی حمایت از قتل عام پرندگان مهاجر .
مازندران افزون بر 800 آببندان و تالاب دارد که همه ساله در فصل زمستان افزون بر 150 گونه پرنده زمستان گذران با جمیعت یک میلیون و 500 هزار بالی به این تالاب ها مهاجرت می کنند.
تالاب میانکاله و سرخرود از مهم ترین تالاب های پرنده پذیر مازندران هستند.
بر اساس آمار حدود 50 گونه از پرندگان زمستان گذران در مازندران در زمره پرندگان تحت حفاظت و یا انقراض قرار دارند که شکار آنها ممنوع است و ایجاد دامگاه و شکار دسته جمعی باعث از بین رفتن نسل این پرندگان می شود.