نخستین تصویر واقعی از تمساح دریاچه چیتگر تهران منتشر شد!/ تناقض‌گویی مسئولان در مورد گودزیلای دریاچه همچنان ادامه دارد

حکیم مهر: در حالیکه چند روز قبل و بعد از انتشار عکسی از شناور بودن جانداری بزرگ که گفته می شد تمساحی در دریاچه چیتگر تهران است، وجود چنین جانوری از سوی مسئولان رد شد اما سخنان جنجالی رییس کمیته محیط زیست شورای شهر بار دیگر شک و شبهه‌ی جدیدی در مورد وجود تمساحی در این دریاچه را به وجود آورد.

به گزارش حکیم مهر به نقل از موج، چند روز قبل عکس و فیلمی از جانوری شبیه به تمساح که در دریاچه چیتگر درحال شنا روی آب بود در فضای مجازی منتشر شد. عکسی که گفته می شد توسط یکی از شهروندانی که در حال گشت و گذار در اطراف دریاچه چیتگر بوده گرفته شده است. گفته شده که یک شهروند، تمساحی در دریاچه چیتگر مشاهده کرده که نگرانی هایی را برای شهروندان ایجاد کرده و واکنش هایی را نیز در بین آنها به همراه داشته است. این خبر یعنی وجود تمساحی در دریاچه ای در دل پایتخت، گرچه در همان ساعت‌های اولیه انتشار آن رد شد ولی سخنان رییس کمیته محیط زیست شورا در این مورد باعث شد تا دوباره تمساح دریاچه چیتگر یکی از تِرِندهای فضای مجازی در روز یکشنبه باشد.   

سید آرش حسینی میلانی، رئیس کمیته محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران  در این باره اعلام کرد که شواهدی از جمله نوعی رد پا وجود دارد که باعث به وجود آمدن تردیدهایی در وجود داشتن این حیوان در دریاچه شده است. وی حتی اعلام کرد که طعمه‌گذاری‌هایی نیزانجام شده تا اگر چنین موضوعی صحت دارد، هرچه سریع‌تر موضوع شفاف شده و امنیت شهروندان و آسایش خاطر آنها فراهم شود.

وی درباره توضیح "چرا"یی وجود چنین جانوری در یک دریاچه درون شهری گفت: وقتی یک پیکره آبی مانند دریاچه چیتگر در تهران ایجاد می‌شود، طبیعتا جاذب جانوران شده و در آنجا اکوسیستم مصنوعی تشکیل می‌شود. برای مثال در هفته‌های گذشته پرنده‌های مهاجر به دریاچه چیتگر آمدند و یک نوع جاذبه توریستی در این مکان تفریحی ایجاد کرده‌اند.این مسئله علاوه بر فرصت‌آفرینی می‌تواند تهدیدآفرین هم باشد اما در هر صورت آنچه اهمیت دارد، آن است که به لحاظ تنوع زیستی این دریاچه پایش شود که متاسفانه اینگونه نیست.

این عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران با بیان اینکه درخصوص مسائلی چون پایش کیفیت آب دریاچه و پیشگیری از تغذیه‌گرایی اقدامات خوبی صورت گرفته است، اظهار داشت: برخی از بررسی‌ها نشان داده که ۲۵ نوع ماهی در این دریاچه وجود دارد و تعداد زیادی از آنها را شهروندان رها کردند و این گونه‌ها با محیط سازگاری یافته‌اند.

سرسوسماری یا تمساح؟

با این حال به جز وی تقریبا تمامی مسئولان مرتبط احتمال وجود چنین جانداری را در دریاچه چیتگر رد کرده اند. علی اکبر عفت‌منش معاون اجرایی پروژه دریاچه چیتگر یکی از همین مسولان است که در این باره گفت: چندی پیش یکی از گردشگران دریاچه چیتگر عکسی از روی آب گرفته بود که نشان می‌داد گونه‌ای مانند تمساح یا الیگیتور فیش - ماهی سرسوسماری - در آب شنا می‌کند. همان زمان این گردشگر عکس را در اختیار یکی از نگهبانان شیفت شب دریاچه چیتگر قرار داد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه پس از این عکس تاکنون شواهدی مبنی بر رد تمساح در دریاچه چیتگر مشاهده نشده است، تصریح کرد: حدس ما این است که گونه‌ای که مشاهده و از آن عکس‌برداری شده است الیگیتور فیش یا ماهی سرسوسماری باشد. پیش از این نیز شیلات وجود این گونه را در دریاچه تایید کرده بود. ما با پژوهشکده آبزی‌پروری که زیرمجموعه شیلات است قرارداد بسته‌ایم تا گونه‌های آبزی دریاچه را شناسایی و گزارش کند. در این گزارشات وجود الیگیتور فیش در دریاچه چیتگر تایید شده است اما تاکنون گزارشی از وجود تمساح در دریاچه نداشتیم.

منظور عفت منش از "الیگیتور فیش" یا "سرسوسماری"، نوعی ماهی است که پوزه‌هایی مانند تمساح دارد. سرسوسماری نیز شکارچی اما کاملا آبزی است و در آب شکار می‌کند.

وی با بیان اینکه از زمان انتشار عکس و ایجاد شک و شبهه‌هایی در زمینه وجود تمساح در دریاچه چیتگر ما به نیروهای آتش‌نشانی و محیط‌زیست اطلاع دادیم، گفت: تاکنون نشانی از تمساح در دریاچه مشاهده نشده است.

فرهاد زندی، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان تهران نیز با رد تلویحی این ادعا؛ با ذکر اینکه تاکنون کارشناسان محیط زیست چندین مرتبه از عمق دریاچه چیتگر بازدید کردند ولی تا این لحظه موردی مشاهده نشده است گفت: قطعا مشاهده کنندگان دچار اشتباه شده اند زیرا تمساح یک حیوان دوزیست است و چندین ساعت در روز باید به ساحل آمده و آفتاب بگیرد.

اما اگر این خبر صحت داشته باشد، سوال بعدی این است که این سوسمار یا تمساح ۳/۵ متری چگونه در دل این شهر شلوغ سر از دریاچه چیتگر که روزانه میزبان صدها نفر از شهروندان است درآورده است؟ سوالی که زندی در پاسخ به آن گفت: این امر تنها در صورتی ممکن است که این موجود در سنین پایین توسط گردشگران به این منطقه منتقل شده باشد یعنی نمی تواند به خودی خود وارد این محدوده شود.

 "فعلا" تایید نمی‌کنیم

 «فاطمه برنا» رییس اداره محیط زیست شهرستان تهران اما محتاط تر از بقیه در مورد این قصه صحبت می کند. وی با تاکید براینکه شرایط آنجا اجازه زندگی به یک تمساح را نمی‌دهد گفت: با این وجود تا الان دو بار کارشناسان ما از آنجا بازدید کرده اند ولی چیزی مشاهده نکرده اند. حتی اداره کل استان هم آنجا رفته و باز هم بررسی‌ها به نتیجه نرسیده است.

وی اما در عین حال تاکید کرد: با این وجود کسی هنوز به صورت قطعی نمی‌تواند موضوع را تایید کند و ما هم دقیقا نمی‌دانیم دلیل این نوع پیچیدن خبر و اطلاعات از کجا بوده، احتمالاتی دادند که هنوز به قطعیت نرسیده و ما هم پیگیر موضوع هستیم.

و البته باز هم انکار!

انگار اما مسئولان در این زمینه نیز مانند بسیاری دیگر از پرونده های مشابه، با هم کورس تناقض گویی گذاشته اند! کمااینکه شینا انصاری، مدیر کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران در اظهاراتی متناقض با رییس اداره محیط زیست شهرستان تهران، از بیخ و بن وجود چنین جانوری در دریاچه چیتگر را رد کرد و گفت: با توجه به بازدید های کارشناسان محیط زیست و همچنین با عنایت به اطلاعات علمی، اینکه این گونه تمساح باشد، بعید است.

وی سپس با طرح استدلالی مشابه  فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان تهران گفت : اصولا تمساح یک جانور دوزیست است و حتما باید ساعاتی از آب بیرون بیاید و با توجه به اینکه از دو سه هفته قبل این شبهه ایجاد شده است، در نتیجه طی این مدت باید در خارج از آب هم رویت می‌شد.

انصاری در ادامه گفت: از طرفی تمساح در دمای زیر ۴ درجه سانتی‌گراد از بین می‌رود و در چیتگر برودت هوا از این دما به ویژه در شب کمتر است.

مدیر کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران اما برخلاف مسئولان محیط زیست که جاندار دیده شده را سرسوسماری می دانند احتمال می دهد که اردک ماهی باشد. وی در این زمینه گفت: صورت این گونه‌ها از دور شبیه به تمساح است و احتمالا آن را با تمساح اشتباه گرفتند.

انصاری با تاکید بر اینکه باید محیط آبی دریاچه به طور کامل پایش و بررسی شود، افزود: اما دوزیست‌شناسان اعلام کردند که با توجه به برودت هوا تمساح بودن این جانور منتفی است با این حال بررسی‌های بیشتر از جانب کارشناسان در حال انجام است.

او در پاسخ به سوالی درباره رهاسازی گونه‌های خاص در دریاچه‌های مصنوعی گفت: نگهداری از جانورانی که خانگی نیستند با قانون مغایرت دارد اما اگر کسی گونه‌ای وحشی بر فرض بچه تمساح را در اختیار دارد و امکان نگهداری از آن را نداشته و به هر دلیلی در دریاچه رها کند، غیرقانونی است و تخلف محسوب می‌شود. متولی این موضوع سازمان حفاظت محیط زیست است و در صورت بروز چنین مشکلی، باید به سازمان حفاظت محیط‌زیست مراجعه کنند تا آن‌ها کمک و راهنمایی نمایند.

انصاری تاکید کرد که این گونه‌های خاص به هیچ وجه نباید در حوضچه‌ها و دریاچه‌ها و استخرهای موجود در پارک‌ها و اماکن عمومی شهر رهاسازی شوند.

با این حال به نظر می رسد هنوز برای اظهار نظر در مورد این گودزیلای پنهان در دریاچه چیتگر زود باشد! بعید نیست که یک شب که برای پیاده روی یا تفریح به حاشیه این دریاچه می روید، شاهد خروج حیوانی ۳/۵ متری از دل آب و حمله آن به مردم باشیم...؛ گرچه آن وقت هم هیچ کدام از مدیران یاد شده مسلما، مسئولیت تشخیص اشتباه و اظهارات خود را به عهده نمی گیرند!