حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «متاسفانه یا خوشبختانه بسیاری از همکاران ما صرفاً با تخصص‌های خود شناخته می‌شوند و خیلی وقت‌ها فراموش می‌شود که پایه علمی آنها دامپزشکی بوده؛ شاید به همین دلیل اسمی از این عزیزان در کنترل پاندمی کووید-۱۹ نیست»؛ این را مدیر اجرایی قرارگاه پدافند زیستی مبارزه با کرونای ارتش جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با حکیم مهر می‌گوید.
«دکتر آراسب دباغ‌مقدم» تصریح می‌کند: «در انستیتو پاستور و دانشکده بهداشت دانشگاه تهران، این همکاران دامپزشک ویروس‌شناس ما بودند که PCR را برای اولین بار در ایران راه‌اندازی کردند. این یک بخش مهمی از کار بود که انجام و باعث شد در حال حاضر آزمایشگاه‌های متعددی این کار را انجام دهند، در حالی که در روزهای نخست که دانش این کار نبود، زحمات همکاران دامپزشک ما باعث شد این کار انجام شود.»
حکیم مهر: آقای دکتر، شعار دامپزشکی در سال جاری در سطح جهانی، «نقش دامپزشکان در مبارزه با کووید-۱۹» بوده است. شما این نقش را چطور ارزیابی می‌کنید؟
آن‌چیزی که هم سازمان جهانی بهداشت دام و هم جامعه جهانی دامپزشکی مطرح می‌کنند، نقش‌هایی است که خیلی از آنها را دامپزشکان ما هم ایفا کردند، اما چون متاسفانه یا خوشبختانه بسیاری از همکاران ما صرفا با تخصص‌های خود شناخته می‌شوند و خیلی وقت‌ها فراموش می‌شود که پایه علمی آنها دامپزشکی بوده، شاید به همین دلیل اسمی از این عزیزان نیست. یکی از این نقش‌ها، «نقش تشخیصی» این بیماری است. در بسیاری از کشورها از جمله ایران، اولین کسانی که آزمایش PCR را راه‌اندازی کردند، همکاران دامپزشک بودند که در بسیاری از آزمایشگاه‌های ویروس‌شناسی معروف، مشغول به ارائه خدمت هستند. در واقع در انستیتو پاستور و دانشکده بهداشت دانشگاه تهران، این همکاران دامپزشک ویروس‌شناس ما بودند که PCR را برای اولین بار در ایران راه‌اندازی کردند. این یک بخش مهمی از کار بود که انجام و باعث شد در حال حاضر آزمایشگاه‌های متعددی این کار را انجام دهند، در حالی که در روزهای نخست که دانش این کار نبود، زحمات همکاران دامپزشک ما باعث شد این کار انجام شود.
نقش بعدی دامپزشکان چه در ایران و چه در دنیا، در «فرآیند تولید واکسن کرونا» است، کمااینکه قبل از انجام مطالعات بالینی یا کلینیکال ترایال واکسن، یک فاز حیوانی وجود دارد و می‌توان گفت فاز حیوانی تمام این واکسن‌ها در داخل و خارج ایران و بررسی اثرات آنها از نظر عدم سمیت، اثربخشی و مسائل دیگر توسط دکترهای دامپزشک روی حیواناتی مثل شامپانزه و... انجام شد.
مساله دیگری که سازمان بهداشت جهانی دام و جامعه جهانی دامپزشکی نیز به آن تاکید دارند، نقش دامپزشکانی بود که به صورت «داوطلبانه و به شکل همکار» در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی درمانی حضور یافته و اقدام به ارائه خدمات کردند. این اتفاق در ایران هم افتاد و بسیاری از همکاران دامپزشک برای خدمات بهداشتی درمانی از جمله واکسیناسیون در کنار کادر درمانی قرار گرفتند و در این مسیر هم نقش مهمی داشتند.
دامپزشکان در «حوزه تحقیقات» این بیماری نیز نقش زیادی داشتند. در بخش تحقیقات ویروس‌شناسی کرونا در بسیاری از مقالات منتشر شده، نام همکاران دامپزشک ما نوشته شده است.
نقش دیگری که باز توسط همکاران دامپزشک ما چه در ایران و چه در کل دنیا انجام می‌شود، «مطالعات اپیدمیولوژیک» این بیماری و نقش همکاران دامپزشک اپیدمیولوژیست در بررسی اپیدمیولوژی این بیماری و تعیین چهره‌های مختلف ویروس و منشاء آن است. سازمان بهداشت جهانی برای تعیین سرمنشاء این ویروس یک تیم ۱۰ نفره از ۱۰ کشور مختلف تشکیل داد و به چین فرستاد تا منشاء بیماری را بررسی کنند که در این میان ۴ علت محتمل توسط این تیم بررسی شد.
حکیم مهر: ترکیب اعضای این تیم چه بود؟
در این تیم ۴ نفر دکتر دامپزشک حضور داشتند. در واقع یعنی ۴۰ درصد اعضای این تیم دامپزشک در تخصص‌های مختلف مثل اپیدمیولوژی، بهداشت مواد غذایی، آزمایشگاهی و بهداشت دام بودند.
حکیم مهر: آن ۴ علت محتمل که اشاره کردید، چه چیزهایی بودند؟
مهمترین فرضیه این بود که کرونا یک بیماری زئونوز است که از خفاش به عنوان مخزن اصلی و توسط میزبان واسطه پنگولین به انسان منتقل شده و در ادامه مثل ویروس HIV از رده حیوانات فراتر رفته و از انسان به انسال منتقل می‌شود. در حال حاضر مهمترین نظریه‌ای که در این زمینه با توجه به بررسی این تیم در چین و چاپ آن در یک سند ۲۰۰ صفحه‌ای وجود دارد، همین است. احتمالات دیگری نیز داده می‌شود که دو احتمال آن مرتبط با دامپزشکی است؛ اول اینکه ویروس به طور مستقیم از خفاش منتقل شده و احتمال دیگر این است که از طریق خوردن مواد غذایی با منشاء دامی به شکل خام منتقل شده است.
کار دیگری که دامپزشکان هم در کشورهای خارج و هم ایران انجام دادند، نقش آنها در تحقیقات تولید و آزمایش مواد ضدعفونی کننده، ماسک و... است. همین الان بسیاری از همکاران دامپزشک ما به عنوان صاحبان شرکت‌های تولیدی یا کارشناسان این شرکت‌ها در تولید موادضدعفونی کننده، ماسک و... نقش دارند.
حکیم مهر: آقای دکتر، آیا در داخل ایران و برای مراحل کارآزمایی بالینی واکسن برکت، از ظرفیت دامپزشکان داخلی استفاده شد؟
بله، کاملا. خود من حداقل ۳ نفر از همکاران دامپزشک ایمونولوژیست را می‌شناسم که در این حوزه فعالیت میکردند. حتی در بخش انسانی هم دامپزشکان ایمونولوژیست، یعنی متخصص ایمنی‌شناسی در حال فعالیت هستند. در فاز حیوانی نیز از آنجا که این واکسن‌ها روی شامپانزه آزمایش شدند، متخصصین پاتولوژی و دامپزشکان متخصص جراحی دام نقش موثری را در فاز مطالعات حیوانی ایفا کردند. دامپزشکان در فرایند تولید واکسن‌های برکت، کووپارس و سوبرانای ۲ که انستیتو پاستور تولید کرد، نقش داشتند. به طور کلی در پاندمی کووید-۱۹ در دنیا و همچنین ایران دامپزشکان نقش زیادی داشتند که متاسفانه مغفول ماند.
حکیم مهر: چرا این اتفاق افتاد؟
شاید وظیفه سازمان دامپزشکی یا نظام دامپزشکی بود که این مساله را مطرح و این نقش را تبیین کنند. ما همکاران زیادی داریم که در این حوزه فعالیت می‌کنند اما مثلا زمانی که بحث تقسیم واکسن برای دامپزشکان پیش آمد، خیلی‌ها گفتند که دامپزشکان با حیوان سروکار دارند و نیازی به واکسن ندارند که واقعا اینطور نبود.
حکیم مهر: خود شما در قرارگاه چه فعالیت‌هایی در زمینه مبارزه با کووید-۱۹ انجام دادید؟
بنده مدیر اجرایی قرارگاه پدافند زیستی مبارزه با کرونای ارتش بودم و بیشتر نقش ما در این حوزه، ستادی و به نوعی می‌توان گفت سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت بوده است. نقش بنده به نوعی راهبری مجموعه بوده و تلاش‌ها به صورت دسته‌جمعی صورت گرفته است. در بحث عملیات بهداشتی یعنی پیشگیری، کنترل و تدوین پروتکل‌های بهداشتی بیش از ۳۰۰ دستورالعمل بهداشتی نوشتیم و منتشر کردیم. راه‌اندازی مراکز واکسیناسیون با همکاری نیروهای مختلف ارتش یکی دیگر از اقدمات بود که الان نزدیک به ۲۰ مرکز واکسیناسیون در کل کشور تحت نظر ارتش هدایت و رهبری می‌شود. همکاری در بحث واکسیناسیون مردم و کارکنان ارتش نیز در دستور کار قرار گرفت و در طرح‌های تحقیقاتی مختلف مرتبط با کووید-۱۹ نیز همکاری داشتیم. در روزهای نخست که بحث ضدعفونی اماکن عمومی خیلی بیشتر مطرح بود، بنده و همکاران دامپزشک نقش زیادی ایفا کردیم.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
دکتر دباغ عزیز، سرمایه ی دامپزشکی کشور
و ای کاش دامپزشکان و دامپزشکی ب وظایف خودشان درست عمل میکردند و کرونا پیشکش...
| راست میگه دامپزشکی چیکاره است اجازه بدهید با همین فرمون وزارت بهداشت نسل ایرانی ها رو منقرض کنه به حول و قوه الهی و به حق همین شب عزیز | اللهم اشفع کل .. | بیماری کرونا ۸۰ سال پیش در گربه‌ها شناخته شده و بنام پریتونیت عفونی گربه‌ها یا FIP گفته می شود و این هیچ ربطی به کویید ۱۹ ندارد. نه تنها از گربه بلکه از هر موجودی از جمله انسان تست کرونای خون بگیری مثبت می شه چون حداقل یکبار مبتلا شده و تست آنتی بادی خون بسیار عمل بی فایده است. کوید ۱۹ هم حیوانات را درگیر نمی کند (فقط در سایتهای ایرانی ادعا شده) و جنس کرونای گربه‌ها هم ویروسی است که در خود روده است و تغییر ماهیت می دهد و چیزی از خارج و محیط وارد بدن گربه نمی شود. لطفأ دامپزشکان عزیز بیماری FIP را دوباره مطالعه کنید. از دامپزشکها هم به دلیل ارزان بودن نیروی کاری استفاده می شود و دلیل دیگری ندارد. | .................. دوست عزیز معضل کنترل کرونا برعده وزارت بهداشت و دامپزشکی مثل سایر ارگان ها موظف اطاعت از ستاد مبارزه با کروناست. ن اینکه خودش بخاد تجویز انجام بده .................... به راستی دامپزشکی ارتش با نام اقای دکتر دباغ مقدم شناخته میشه.
نزدیک دوساله روزانه دارم برای تست کرونا اعزام میکنم ، نتیجه و میگیرم ،اطلاع رسانی میکنم ، فالو میکنم مریض رو ، استعلاجی تایید میکنم براشون ،روزانه چندین زنگ خور دارم جواب میخان سوال دارن، الانم روز و شب ندارم با واکسن کرونا سرباز و پرسنل و کارت واکسن و سریال واکسن و.... به همه این ها اضافه کنین که روزانه دوساله دارم هرروز اسامی کرونایی های مشکوک و مثبت قطعی و فکس میکنم تهران ، اینارو بزارین در کنار ده ها وظیفه دیگه ک خودم دارم . دو ساله ۱میلیون تومن فوق العاده برای من واریز شده ک پول هزینه موبایلم نشده ..... دامپزشک ارتش فراموش شده س.