خیلی از صحبت‌های من در مستند «دومینو» پخش نشد/ مخالف نگهداری حیوانات خانگی نیستم و همیشه حیوان خانگی داشته‌ام/ نمی‌دانم که از کدام جمله من این برداشت را کرده‌اند؟

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: پس از پخش مستند «دومینو» از شبکه سوم سیما با حضور رئیس جامعه دامپزشکان ایران که در آن حمایت از حیوانات بی سرپرست به صورت تلویحی زیر سؤال برده شد، «میثم ملکی‌پور» سازنده این مستند در گفتگو با رسانه صاحب نیوز ادعا کرد که «ما در خلال ساخت این مستند با فردی که صاحب دو بیمارستان حیوانات در تهران است مصاحبه کردیم و متوجه شدیم خود او مخالف نگهداری حیوانات خانگی است!» (اینجا)

به منظور روشن شدن اصل مطلب به سراغ «دکتر پیام محبی» رفتیم و دقایقی را با او به گفت‌وگو نشستیم. وی معتقد است که کارگردان برنامه نظر شخصی خود را گفته و من موافق آن نیستم و نمی‌دانم که از کدام جمله من این برداشت را کرده‌اند؟ حداقل اگر من چنین جمله‌ای را گفته بودم، جمله من صد در صد در آن مستند پخش می‌شد. اگر این جمله در آن مستند پخش نشده و ایشان خودش شخصا این حرف را زده، پس بدون شک من این حرف را نزدم.

حکیم مهر: آقای دکتر، نظر شما درخصوص اظهارات کارگردان مستند دومینو درخصوص شما چیست؟

هر کسی اجازه دارد اظهار نظر خود را انجام دهد. اگر بخواهیم منطقی نگاه کنیم، انسان‌ها مختار هستند که برای خود تصمیم بگیرند. اگر کسی فکر می‌کند که شرایط نگهداری از حیوان خانگی را دارد، حق اوست که حیوان داشته باشد و کسی هم که شرایط نگهداری ندارد، اگر داشته باشد، کار اشتباهی می‌کند.

خود من به شخصه همیشه حیوان خانگی داشته‌ام و اعتقاد دارم که در جوامع صنعتی امروز، همزیستی با حیوانات خانگی یک نیاز است. بارها هم اشاره کردم که نگهداری از حیوانات خانگی نه گرایش مذهبی دارد و نه گرایش سیاسی، بلکه فقط یک گرایش انسانی برای تلطیف روحیه ماست و برای این است که بدانیم با موجودات دیگر هم همزیست هستیم و باید با آنها زندگی کنیم.

تهیه کننده برنامه نظر شخصی خود را گفته و من موافق آن نیستم و نمی‌دانم که از کدام جمله من این برداشت را کرده‌اند؟ حداقل اگر من چنین جمله‌ای را گفته بودم، جمله من صد در صد در آن مستند پخش می‌شد. اگر این جمله در آن مستند پخش نشده و ایشان خودش شخصا این حرف را زده، پس بدون شک من این حرف را نزدم.

حکیم مهر: موضع‌گیری‌های رسانه ملی در خصوص بحث حیوانات خانگی مشخص و وقوع این اتفاق دور از انتظار نبود. اصولاً چرا پذیرفتید که در این مستند حضور پیدا کنید؟

من به‌عنوان یک دامپزشک و از طرفی به‌عنوان شخصی که یک سمت صنفی هم دارد، وظیفه دارم که هر سوالی از سوی هر رسانه‌ای از من پرسیده می‌شود، جوابش را بدهم. تقریبا رسانه‌ای نیست که از من سوال کند و بگویم با شما صحبت نمی‌کنم. من با همه رسانه‌ها صحبت می‌کنم و وظیفه ماست که این کار را بکنیم. از طرف دیگر خودم شخصا اعتقاد به گفت‌وگو دارم. یکی از معضلات بزرگ ما در ایران این است که گروه‌های مختلف فکری در کشور آن‌قدر از هم فاصله گرفتند که از خود برای دیگران یک هیولا ساخته‌اند. اگر فکر کنیم تمام افرادی که در رسانه ملی حضور دارند، قصد نابودی حیوانات را دارند و از حیوانات متنفر هستند؛ خیر، این طور نیست. خود من در صداوسیما برنامه تلویزیونی و رادیویی داشتم و می‌بینم که این تفکر وجود ندارد. اینکه من با هر رسانه‌ای صحبت کنم، یک حق شهروندی است که کسی نمی‌تواند این حق را از من بگیرد. من وظیفه خودم می‌دانم که با همه صحبت کنم و باز هم این کار را می‌کنم. نه اینکه فکر کنید فقط با صداوسیما، حتی رسانه‌های خارج از کشور نیز اگر با من تماس بگیرند، من به‌عنوان کارشناس، نظر کارشناسی خودم را در حیطه کاری که بلدم، ابراز می‌کنم.

اگر کسی بیاید جمله به جمله صحبت‌های من را در آن برنامه پخش شده گوش کند، متوجه می‌شود که در هیچ جای مستند، نگهداری از حیوانات را منع نمی‌کنیم یا از حیوانات و سگ‌ها بد نمی‌گوییم. حداقل برداشت خود من این است. قطعا حیوانات هم مثل ما مخلوق خدا هستند و حق دارند زندگی کنند. اتفاقا ما در آن برنامه مسئولیت انسان‌ها را تذکر می‌دادیم که ما به خاطر قدرت تفکر، مسئولیت بیشتری نسبت به حیوانات داریم. اما به شخصه اعتقاد ندارم که تحریم کردن و حرف نزدن می‌تواند راه حل باشد. افراد در یک فضای گفتمانی خیلی زودتر به نتیجه می‌رسند.

یکی از دلایل مطرح شدن طرح صیانت از حقوق عامه در برابر حیوانات مضر و خطرناک این است که افرادی که آن را امضا کردند در یک فضای گفتمان سالم با افراد دیگر جامعه قرار نگرفتند که نظرات دیگران را هم بشنوند و ببینند که آنها چه می‌گویند. با هر کدام از نمایندگان مجلس که به صورت چهره به چهره صحبت کردیم و دلایل حضور حیوانات خانگی در شهر را برایشان توضیح دادیم، قانع شدند و تقریبا از موضع خود بازگشتند. طرح صیانت برای اولین بار نیست که مطرح می‌شود و چندین بار به انواع مختلف در جامعه مطرح شده است.

حکیم مهر: یکی از انتقاداتی که نسبت به حضور شما در این برنامه مستند شد و پیام‌های زیادی در این خصوص به دست ما رسید، این بود که شما خیلی محکم از حقوق حیوانات خانگی دفاع نکرده و مواضع دوگانه‌ای داشتید. نظر خودتان چیست؟

اول این را بگویم که خیلی از جملاتی که من در آن مستند گفتم، پخش نشده است. یعنی اینطور فکر نکنید که صددرصد حرف‌های من پخش شده است. هر رسانه‌ بر اساس زمان و آنتنی که دارد، ممکن است برخی صحبت‌ها را تقطیع کند یا از یک قسمت‌هایی از آن استفاده کند. اما برداشت خود من این نیست که من از حیوانات خانگی دفاع نکردم. از طرفی مگر فقط من وظیفه دفاع از حیوانات را دارم؟ خیر، ما وظیفه اطلاع‌رسانی داریم.

اتفاقا در این برنامه شاید برای اولین‌بار بود که رسانه ملی وجود حیوانات خانگی و همزیستی انسان و حیوان را به رسمیت شناخت. البته که معضلات را هم می‌گوید. رسانه ملی این موضوع را از نگاه معضل بررسی می‌کند و یک شبکه خبری دیگر هم فقط از محاسن می‌گوید. نه آن که فقط محاسن را می گوید کار درستی می‌کند و نه آن که فقط معضل را می‌گوید. اما در این میان انسان‌ها هم چیزی به نام عقل دارند که می‌توانند صحبت‌های دیگران را بشنوند و از آن استفاده کنند. مگر هر چه که من گفتم را همه باید صددرصد قبول داشته باشند؟ حتی خیلی از کارشناسان دامپزشکی ممکن است با یک قسمت از صحبت‌های من مخالف باشند. قرار نیست همه ما در دنیا یک حرف بزنیم، تضارب آرا برای همین است که عقاید مختلف مطرح شود. کار پایگاه خبری حکیم مهر چیست؟ این است که نظرات مختلف را مطرح کند.

اما برای من یک نکته دیگر جالب است که ما ایرانی‌ها به خود اجازه می‌دهیم اگر مثلا یک دامپزشک خلاف نظر ما حرف زد، به او فحش بدهیم. اگر فلان فوتبالیست دنیا خلاف نظر ما حرف زد، در صفحه شخصی او کامنت می‌گذاریم و فحش می‌دهیم. این تجارب را ایرانی‌ها در جهان نشان دادند. حتی شب بازی ایران با فلان تیم خارجی یک سری از ایرانی‌ها به خود اجازه دادند که جلوی هتل تیم رقیب سر و صدا ایجاد کنند تا آنها شب را به راحتی نخوابند. این یعنی اینکه ما ایرانی‌ها فضای گفت‌وگو را نمی‌شناسیم و بلد نیستیم. مگر هرچه ما فکر می‌کنیم باید همان اتفاق بیفتد؟

من هرچه صحبت‌های خودم را در این برنامه بالا و پایین می‌کنم، می‌بینم اگر همین الان شما هم این سوالات را از من بپرسید، همین جواب‌ها را به شما می‌دهم. افراد می‌توانند قضاوت کنند. در آن برنامه من به عنوان یک کارشناس قطعا به همه ایرانی‌ها توصیه نکردم که حیوان خانگی داشته باشند و قطعا همه ایرانی‌ها را هم از داشتن حیوان خانگی منع نکردم. اصلا به من ربطی ندارد. من وظیفه دارم که یک سری محاسن و معایب را راجع به حیوانات شهری بگویم و برخی راهکارها و معضلات را مطرح کنم. افراد خودشان بر اساس ذهن خودشان قضاوت می‌کنند که آیا این حرف این شخص به واقعیت زندگی من و احساس من نزدیک است یا نه؟ این تضارب آرا را باید به فال نیک بگیریم. به نظر من صداوسیما می‌توانست یک برنامه کاملا یک‌سویه بسازد اما این شروع یک گفتمان است.

حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...

ممنون از حکیم مهر که به مسئولیت رسانه‌ای خود عمل می‌کند و اگر جایی ابهامی دارد، پرس‌وجو می‌کند. واقعا آن جمله‌ای که آقای کارگردان آن برنامه مطرح کرده، جمله من نیست که اگر جمله من بود حتما در برنامه از آن استفاده کرده بودند. حتی خود تهیه کننده هم به من گفت که من هم آن حرف را به آن رسانه نزدم. حالا آن رسانه از کجا پخش کرده، من نمی‌دانم.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.