یک دامپزشک از آفریقا به ایران می‌آید/ مگر چند دامپزشک داریم که بتوانند حیات‌وحش را تیمار کنند؟

حکیم مهر: معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌ زیست گفت: در روند تکثیر یوزپلنگ آسیایی برخی خطاها را می‌پذیریم و حتما آنها را اصلاح خواهیم کرد.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایرنا، «حسن اکبری» در نشست بررسی تکثیر یوزپلنگ آسیایی در اسارت افزود: این اتفاق برای نخستین بار در دنیا رخ داده و سه توله در اسارت متولد شدند که دستاورد علمی بزرگی است.

وی ادامه داد: اما اینکه دو توله تلف شده، باید گفت که در واقع یک توله تلف شده زیرا یکی از آنان نقص مادرزادی داشت؛ البته نکته مهم این است که در طبیعت هم تلفات توله‌ای وجود دارد مثلا در آفریقا از ۶ توله در نهایت دو تا سه توله باقی می‌ماند.

معاون سازمان حفاظت محیط‌ زیست تاکید کرد: اصل ماجرا بسیار ارزشمند است که چنین اقدامی برای نخستین بار در دنیا انجام شد بنابراین نباید خطاها را آنقدر بالا ببریم که ارزش کار پایین بیاید.

اکبری ادامه داد: در این مسیر، راه زیادی پیش رو داریم هم اینکه آن یوزپلنگ در اسارت توران زنده و سالم است و احتمال بارداری دوباره در آن زیاد است؛ حتی به رحم اجاره‌ای از یوز آفریقایی هم فکر کرده بودیم اما خوشبختانه روند بارداری طبیعی انجام شد بنابراین این دستاورد را کمرنگ نبینیم وگرنه جرات کار از دامپزشکان گرفته می‌شود.

معاون سازمان حفاظت محیط‌ زیست افزود: اکنون یک توله زنده و تا حدودی سالم است؛ آن هم توان باروری دارد و مهمتر اینکه یکبار شرایط تکثیر در اسارت را رقم زدیم که می‌توانیم از تجربیات به دست آمده برای دفعات بعدی استفاده کنیم که قطعا رفع ایرادها می تواند راه درستی پیش پای ما قرار دهد.

وی درباره اینکه شانس زنده ماندن توله سوم چقدر است، گفت: واقعا نمی‌دانیم اما شرایط قابل قبولی دارد و به هر حال با شیر خشک تغذیه می‌شود که هرگز جای شیر مادر را نمی‌گیرد. تاکنون چندین بار سونوگرافی کامل انجام شده و با کمک چندین دامپزشک و متخصص شرایط درمان و نگهداری پیش می رود.

معاون سازمان حفاظت محیط‌ زیست درباره اینکه آیا می شد که توله دوم تلف نشود توضیح داد که تا کنون آن چیزی که از نمونه برداری ها مشخص شده این است که لخته شدن شیر در دستگاه گوارش باعث تلف شدن توله شده اما نتیجه پاتولوژی تا ١٠ روز دیگر مشخص می‌شود، این وضعیت می تواند به نحوه شیر دادن، نوع شیر و حتی استرس برگردد.

اکبری درباره انتقادات از نبود تجهیزات گفت: اینطور نبود که تجهیزات نباشد اما شاید آنطور که برای گونه ارزشمند و خاصی مانند یوزپلنگ انتظار داشتیم تجهیزات پیش بینی نشده بود.

وی تاکید کرد: این نخستین تجربه در کشور است و نباید شرایط کشور را فراموش کنیم. باید دید اکنون برای خرید واکسن و شیر مورد نیاز آیا می توانیم از راه قانونی اقدام کنیم؛ اینطور نیست که دست ما برای انجام همه کارها باز بود و ما کوتاهی کردیم. حتما روند را ادامه می دهیم و نواقص را برطرف می‌کنیم.

معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست اظهارداشت: هدف ما نجات یوزپلنگ است، یوزی که در اسارت تکثیر می شود به هیچ عنوان قابل برگشت به طبیعت نیست؛ این روش حفظ ژنوم است که آنهم برای ما بسیار حایز اهمیت است.

وی خاطرنشان کرد: هیچ جای دنیا این تجربه وجود ندارد که گوشتخواری که در اسارت به دنیا آمده به طبیعت بر گشته باشد بنابراین حفظ آنهایی که در طبیعت هستند برای ما بسیار مهم است.

اکبری اظهار داشت: اگر تکثیر به صورت نیمه طبیعی بود بسیار ارزشمند بود و هر چه هزینه کنیم ارزش دارد اما تکثیر در اسارت فقط برای حفظ ژنوم گونه است.

معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره انتقادات از تیمارگران توله یوزها گفت: مگر چند دامپزشک داریم که بتوانند حیات وحش را تیمار کنند؟ بنابراین نباید با انتقال، همان تیمارگران را هم حذف کنیم. باید بزرگی کار و نبود تجربه را هم در نظر بگیریم. 

انتقال یوزها کار اشتباهی نبود

وی درباره انتقال یوزها از تهران به سمنان گفت: در واقع انتقال یوزها کار اشتباهی نبود بلکه بردن آنها به توران اشتباه بود چون از زیستگاه دور است و امکانات کافی ندارد اما به هر حال انتقال انجام شد و نتیجه حداقلی امروز نتیجه همان اقدامات است. 

اکبری افزود: سه میلیارد تومان تمام اعتباری بود که برای حفاظت از یوز در پنج استان کشور در نظر گرفته شد که برای تکثیر فقط ۶٠٠ میلیون تومان تعیین شده بود که با توجه به ابعاد کار بسیار ناچیز بود. 

معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد: فرایند زایمان و بزرگ کردن توله ها کار بسیار سختی است و اصلا با فرایند بارداری قابل مقایسه نیست حتی قابل مقایسه با بزرگ کردن بچه انسان هم نیست و کاملا تخصصی است. 

وی درباره اینکه گفته شده یوزپلنگ‌های توران به پردیسان برمی‌گردند، این موضوع را رد کرد و افزود: فعلا تمرکز ما حفظ جان توله یوز است. 

اکبری تاکید کرد: حفظ زیستگاه همواره اولویت ما بوده و در این مدت ١٠ موتورسیکلت و تعدادی نیرو به منطقه توران اضافه  شده است همچنین کمیته پیگیری دام تشکیل شده است.

وی اضافه کرد: تیمارگری یک کار تجربی است و اکنون فقط یک گروه در حال تیمار توله هستند و نمی توانیم فرد دیگری پیدا کنیم باید از همان ابتدا که یوزها به توران منتقل شدند تعدادی برای آموزش به خارج از کشور فرستاده می شدند که این کار انجام نشد البته ما هم انتظار داشتیم یوزپلنگ مادر توله ها را بپذیرد و بزرگ کند که اینطور نشد. 

به گفته معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار است یک دامپزشک  از آفریقا به ایران بیاید.

اکبری اظهارداشت: توله‌ها تا روز سوم هم به مادر معرفی می شدند کارشناس آفریقایی که با او در تماس بودیم معتقد بود که باید تا یک هفته توله ها به مادر معرفی شوند حتی می گفت اگر مادر توله ها را نپذیرد شما نمی توانید آنها را بزرگ کنید. این اتفاق نیفتاد و مادر توله‌ها را نپذیرفت.

وی گفت: توله‌ها روزهای اول خیلی آسیب پذیر بودند بنابراین به صورت دستی تغذیه شدند حتی انتقال آنها به تهران هم کار سختی بود .

معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر اینکه تمرکز سازمان محیط‌زیست بر گونه در زیستگاه است، افزود: ریشه یوز را جاده و فعالیت های معدنی نابود کرده است چون این فعالیت ها زیستگاه را از بین برد وقتی تمام جاده‌های کشور بدون اصول احداث می شوند و هیچ ابزاری دست سازمان محیط‌زیست نیست تا جلوی این کار وزارت راه را بگیرد چه انتظاری داریم، در این زمینه قانونی را تهیه و به مجلس ارسال کردیم حالا باید ببینیم تصویب می‌شود ؟ اصلا وزارت راه زیر بار می رود؟

اکبری افزود: باید مطالبه‌گری‌ها به سمتی برود که سازمان محیط‌زیست اینقدر ضعیف نباشد. ضعیف ترین نقلیه در راستای حفاظت از محیط زیست متعلق به سازمان حفاظت محیط زیست است. رئیس سازمان مدام پیگیری می کند حال باید ببینیم چقدر نتیجه می‌دهد. 

وی اظهارداشت: وقتی همه حمله‌ها به سمت سازمان حفاظت محیط‌ زیست است اینطور تصور می شود که می تواند اما انجام نمی‌دهد در حالیکه اینطور نیست؛ حفاظت اعتبار سنگین می‌خواهد.