یک اختراع جدید برای افزایش زمان ماندگاری فرآورده‌های غذایی مستحصل از دامپزشکی

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی:‌ به همت جمعی از متخصصین کشور، یک روش جدید برای تولید پوشش بسته‌بندی نانوفیلم‌های ضد میکروبی مبتنی‌بر نانو دی اکسید تیتانیوم از طریق اکستروژن برای افزایش ماندگاری مواد غذایی به ثبت رسید که موجب افزایش زمان ماندگاری فرآورده‌های غذایی مستحصل از دامپزشکی می‌شود.

به گزارش حکیم مهر، US Patent  تحت عنوان Method for Producing Antimicrobial Nano films Packaging Cover Based on Titanium Nano-Dioxide Through Extrusion for Extension of Food Shelf Life  با شماره پتنت US 11, 337,421 B2  پس از چهار مرحله و با گذشت شش سال و نیم گرنت شده است.

مالکین اختراع ثبت شده «حامد اهری» دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، «گیتی کریم» استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، «سیدامیر علی انوار» استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، «سعید پایداری» پژوهشگر علوم و مهندسی صنایع غذایی، «سیده عاطفه مستقیم» پژوهشگر علوم و مهندسی صنایع غذایی، «علیرضا سجادی مازینانی» پژوهشگر علوم و مهندسی صنایع غذایی هستند.

«دکتر حامد اهری» دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، در گفت‌وگو با حکیم مهر، می‌گوید: «اختراع حاضر به روشی برای تولید پوشش بسته‌بندی نانوفیلم های ضد میکروبی مبتنی بر نانو دی اکسید تیتانیوم از طریق اکستروژن برای افزایش ماندگاری مواد غذایی مربوط می شود.»

وی تصریح می‌کند: «این روش شامل مراحل تهیه ذرات نانو نقره و نانو رس است که عوامل ضد میکروبی برای افزایش خواص مکانیکی بسته بندی در صنایع غذایی هستند و ارزیابی اثرات نانو رس و بسته‌بندی نانو نقره بر رشد این باکتری ها در 6 روز پس از ماندگاری در دمای 4 درجه سانتی گراد، نانوذرات نقره و خاک رس با استفاده از AFM، SEM، FESEM، EDX، FTIR و TEM تجزیه و تحلیل شدند. اندازه نانو ذرات رس و نقره به ترتیب 15 نانومتر و 35 نانومتر اندازه‌گیری شده است.»

دکتر اهری خاطرنشان می‌کند: «به طور خلاصه در این روش ابتدا ذرات نانورس و نانونقره تا حدی در آون حرارت داده می شوند که تمام ذرات آب تبخیر شود. در ادامه ذرات در داخل مخزن با پلی اتیلن (LDPE) مخلوط می شوند. در ادامه جهت تهیه مستربچ  ترکیب فوق به درون اکسترودر وارد می‌شود. با استفاده از این پوشش‌ها نگهداری در دمای 4 درجه سلسیوس به مدت 6 روز میسر می‌گردد.»

وی می‌افزاید: «تحقیقات در زمینه پوشش‌های بسته‌بندی از سال 1390 شروع اما درخصوص عنوان حاضر به طور اختصاصی از سال 1392 در راستای قرارداد برون دانشگاهی بین واحد علوم و تحقیقات و واحد ارتباط  با صنعت آغاز شد. پس از آن 2 تز در مقطع دکتری نیز با این عنوان به پایان رسید.»

دکتر اهری ادامه می‌دهد: «این طرح پس از انجام 58 فرمول به روش‌های اکستروژن، melt mixing و Casting به نتیجه رسید. در متدولوژی اکستروژن به روشی رسیدیم که Immigration از پوشش‌ها به درون ماده غذایی طبق استاندارد بین المللی EPA کمتر از ppm 10 بود و مقدار آن طبق روش ICP Mass به طور دقیق ppb 001/0 بود.»

وی با بیان اینکه این میزان حتی از استاندارد نانوپکیجینگ نیز کمتر می باشد، تصریح می‌کند: «نکته حائز اهمیت دیگر تاریخ ماندگاری این پوشش هاست که بیش از یک و نیم برابر زمان می برد تا رگه‌های تیره که نشانه منقضی شدن این پوشش‌ها است، بر روی بسته ظاهر شود.»

گفتنی است در سال 1398 گزارش این اختراع در کتابچه فرهنگستان علوم به ثبت رسیده است و در حال حاظر اختراع مذکور توانسته با بالاترین درجه (Cass number B2) به ثبت رسیده و تا 20 سال مالکیت آن برای مخترعین و کشور ایران می باشد.»