دبیر شورای‌عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی کشور: دکتر محمد وجگانی حق بزرگی به گردن علوم پزشکی کشور دارد

حکیم مهر: شانزدهمین چاپ کتاب مرجع ایمونولوژی با عنوان «ارمغان ایمنی» در دومین تقریظ «دکتر تاج‌بخش» برای این کتاب که تالیف «دکتر محمد وجگانی»؛ استاد ایمونولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران است، با ویراستی کامل نسبت به پانزده چاپ پیشین رونمایی شد.

به گزارش ایسنا، «جمال رحیمیان»، سرپرست سازمان جهاد دانشگاهی تهران در مراسم رونمایی از دو جلد کتاب ایمونولوژی با اشاره به بیش از ۲ دهه حضور و فعالیت خود در جهاد دانشگاهی در حوزه فرهنگ و نشر، این نهاد را زمانی اصلی‌ترین تأمین‌کننده منابع درسی و علمی دانشگاهی پس از انقلاب فرهنگی دانست و گفت: پس از انقلاب فرهنگی این خلأ احساس می‌شد که جهاد دانشگاهی سعی کرد با رویکرد جهادی برطرف کند.

وی با بیان این‌که جهاد دانشگاهی طی بیش از ۴ دهه همواره کوشید تا در کمترین زمان کتب درسی دانشگاهی را چاپ و منتشر کند، افزود: جهاد دانشگاهی طی این مدت حدود ۱۰ هزار عنوان کتاب درسی منتشر کرده و بر خود می‌بالد که سهمی در این عرصه دارد.

سرپرست سازمان جهاد دانشگاهی تهران، با بیان این‌که جهاد دانشگاهی در عرصه کتاب در دو حوزه فعال است، گفت: حوزه نخست چاپ، نشر و توزیع کتاب که ویژگی خاص خود را دارد، این‌که در حداقل زمان ممکن با قیمتی مناسب علمی‌ترین کتاب را چاپ می‌کند.

رحیمیان، با بیان این‌که جهاد دانشگاهی در حوزه ترویج فرهنگ کتابخوانی و پایان‌نامه‌های دانشجویی هم فعال است، خاطرنشان کرد: امسال سی و چهارمین جشنواره پایان‌نامه برتر دانشجویی کشور را جهاد دانشگاهی در سراسر کشور پس از انتشار فراخوان و ارسال آثار به دبیرخانه و داوری آثار برگزار کرد.

وی، یادآور شد: در نظرسنجی اخیر از نظر دانشجویان برنامه پایان‌نامه دانشجویی جهاد دانشگاهی شاخص بوده است.

سرپرست سازمان جهاد دانشگاهی تهران، تصریح کرد: چاپ شانزدهم کتاب مرجع ایمونولوژی نیز از افتخارات جهاد دانشگاهی است و امیدواریم آثار علمی و به‌روز اساتید و دانشجویان با معیارهای جهاد دانشگاهی چاپ و منتشر شود.

به گزارش ایسنا، کتاب ایمونولوژی بیش از ۳۰ سال به‌عنوان کتاب مرجع رشته مورد استفاده چند ده هزار دانشجو و دانش‌پژوه این رشته بوده است.

چاپ شانزدهم این اثر علمی، ویراستی کامل از پانزده چاپ قبلی داشته و نتیجه بیش از پنج سال تلاش، تحقیق، گردآوری و تألیف مطالب علمی ده‌ها کتاب و صدها مقاله‌ای است که به‌عنوان آخرین نتایج پژوهش محققان و دانشمندان در معتبرترین کتب و مجلات علمی چاپ و منتشر شده‌ است. این کتاب دو جلدی تحت‌عنوان ایمونوفیزیولوژی و ایمونوپاتولوژی، در قالب دوازده بخش، حاوی چهل و شش فصل(ده فصل جدید) و قریب  به ۲۰۰۰ صفحه سامان یافته است.

شاید بتوان گفت که این اثر شامل بیش از چهل کتاب است، چون تقریباً هر یک از فصل‌های آن با محتوای ۶۰ تا ۸۰ صفحه‌ای کتابی تخصصی محسوب می‌شود. از نظر کیفی نیز حداکثر تلاش شده تا مطالب هر فصل روزآمد و حاوی آخرین یافته‌های معتبر باشد.

با اطمینان و استناد به تقریظ دوم استاد و دانشمند فرهیخته دکتر تاج‌بخش در توصیف این کتاب که مرقوم داشته است: «دوست و همکار گرامی دکتر وجگانی همتی والا نمود و کتاب ایمنی‌شناسی را در سال ۱۳۷۱ تألیف کرد. این کتاب ارزنده همان‌گونه که شایسته آن بود، اقبالی نکو یافت و به چاپ شانزدهم رسید و طی بیش از ۳۰ سال هزاران جویای دانش را بکار آمد و از آن ارمغان زیبا، گل‌هایی جان‌پرور برچیدند.»

در این مراسم دکتر تاج‌بخش، سیستم ایمنی را جزو برترین هدایای خداوندی از کوچکترین موجود زنده تا بشر دانست و در ادامه این سیستم را وسیله‌ درمانی علیه میکروارگانیسم‌های مختلف از باکتری تا ویروس و ... برشمرد و افزود: فسیل برخی از باکتری‌ها از چندین میلیون سال قبل پیدا شده سیستم ایمنی را فعال کرده است.

وی با بیان این‌که این کتاب نفیس قدیمی از خردی ناب منشأ می‌گیرد، با تأکید بر این‌که دانش به خرد توانایی می‌بخشد و خرد غیرفعال را به خردی فعال تبدیل می‌کند، خاطرنشان کرد: چنانچه خرد در مسیر درستی قرار بگیرد، بر دانش می‌افزاید و دانش هم خرد را. چه بسیار کسانی هستند دانش دارند اما محروم از خردند.

دکتر تاج‌بخش با بیان این‌که ایمنی از نظر فیزیکی بدن را در برابر عوامل بیماری‌زا مقاوم می‌کند، توضیح داد: در سال ۱۹۶۷ سال تأسیس انجمن ایمنی‌شناسی فرانسه در این کشور در خدمت کاشف الکتروفورز در فرانسه بودم و در برخی مسائل علمی از من نظرخواهی می‌کرد.

وی با بیان این‌که در آن سال‌ها ثابت شد که آنتی‌بادی‌ها و پادتن‌ها جزو ایمنوگلبولین‌ها هستند، در بخش دیگری از سخنانش با بیان این‌که دکتر وجگانی از شاگردان وی با تخصص ایمنی‌شناسی از نظر دانش، به پویایی و دانایی علم رسیده‌ است، گفت: نخستین چاپ این کتاب علمی توسط جهاد دانشگاهی دانشکده دامپزشکی چاپ و منتشر شد.

دکتر تاج‌بخش با اشاره به خدمات سازمان انتشارات دانشگاه تهران، یادآور شد: این کتاب نفیس علمی در یک چاپ در سال ۸۱ جایزه بهترین کتاب سال را کسب کرد.

وی با اظهار تأسف از کاهش شمارگان(تیراژ) کتاب‌های چاپ شده به‌علت شرایط حاکم بر صنعت چاپ، تصریح کرد: دانش باید به دانشجو منتقل شود.

کتاب ایمونولوژی، دایرةالمعارف ایمنی‌شناسی است

این دانشمند فرهیخته، شانزدهمین چاپ این کتاب دوجلدی علمی را حاوی مطالب جدید و به‌روز دانست و خاطرنشان کرد: این کتاب به‌نوعی دایرةالمعارف ایمنی‌شناسی است که بار فرهنگی و کیفی دارد. این کتاب برای قابل استفاده شدن برای قشر دانشجو باید در ۲۰۰ تا ۳۰۰ جلسه خلاصه شود.

«دکتر محمدرضا صالحی»، رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در این مراسم نگارش کتاب را کاری ارزشمند و ماحصل تلاش افراد توانمند علمی دانست و گفت: پیگیری مؤثر به‌همراه جمع‌آوری و در کنار هم قرار دادن تجربیات، دانش و تخصص به سندی علمی تبدیل می‌شود که این اهتمام، استمرار و کوشش جای تقدیر و تشکر بسیار دارد.

وی با تأکید بر ضرورت استفاده از دانش روز، کاربردی و ژرف برای تألیف یک کتاب در ادامه با تقدیر از جایگاه والای علمی دکتر وجگانی جایگاه معنوی وی را هم مثال‌زدنی دانست و ستود.

رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، از همکاری انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران برای چاپ و نشر این کتاب برجسته علمی با شرایط خاص حاکم بر صنعت چاپ امروز تشکر و قدردانی کرد و چاپ به شیوه مؤثر و قابل استفاده شدن برای فارغ‌التحصیلان کارشناسی و فارغ‌التحصیلان مقاطع بالاتر را خواستار شد.

براساس این گزارش، دکتر محمد وجگانی، نوشتن این کتاب را کاری جمعی برشمرد و افزود: آنچه که امروز من به آن افتخار می‌کنم، شاگردی دکتر تاج‌بخش، این دانشمند فرهیخته علمی است که از مفاخر قرن و گنجینه علمی به‌شمار می‌روند. ایشان با واسطه شاگرد لویی پاستور بودند و تاکنون تألیفات متعددی از ژنتیک باکتریایی تا کتاب تاریخ بیمارستانی و کتاب تاریخ پزشکی و دامپزشکی کشور را داشته‌اند، از آثار علمی ایشان می‌توان به چاپ صدها مقاله و کتاب برجسته علمی به زبان‌های انگلیسی و فرانسه اشاره کرد.

وجگانی، دکتر تاج‌بخش را از مفاخر ایران‌زمین با فاصله در دانشگاه تهران دانست و خاطرنشان کرد: من از سال سوم دانشگاه این رشته را برای ادامه تحصیل برگزیدم، نخستین چاپ کتاب علمی ایمونولوژی در سال ۷۱ بود و پس از نخستین تقریظ این کتاب توسط دکتر تاج‌بخش دومین تقریظ آن در سال ۱۴۰۲ انجام شد که در آن به این کتاب عنوان «ارمغان ایمنی» را برای جامعه ایمنی‌شناسی کشور دادند.

استفاده از نیروهای جوان فارغ‌التحصیل از ۳ چاپ گذشته تاکنون

این نویسنده کتاب ایمونولوژی با بیان این‌که از ۳ چاپ گذشته تلاش شد تا از نیروهای جوان در تألیف آن استفاده شود، افزود: در آخرین چاپ از حدود ۲۰ تا ۲۱ دانش‌آموخته دوره دکتری(PhD) خواسته شد تا مطالب کتاب را بازخوانی کنند که در صورت وجود ایرادات علمی برطرف شود. دکتر غضنفری نیز دستیار تألیف این کتاب به شمار می‌آیند که ساعت‌ها برای این کتاب وقت گذاشته‌اند، به‌عبارتی همه تلاش‌ها معطوف به آن بوده که کتابی علمی با کمترین اشکال چاپ و منتشر شود.

وجگانی، با تشکر از تلاش و زحمات انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران برای چاپ و نشر این کتاب علمی، افزود: من همواره به این دعای پیامبر گرامی اسلام ایمان دارم که هر کس در خانه امیرالمومنین را زد، خداوندا تو او را بزرگ و گرامی‌اش بدار.

در ادامه این مراسم، دکتر غلامرضا حسن‌زاده، دبیر شورای‌عالی برنامه‌ریزی علوم پزشکی کشور، با بیان این‌که دکتر وجگانی حق بزرگی به گردن علوم پزشکی کشور دارد، افزود: وی در سال ۷۳ در وزارتخانه، کمیته علوم پایه را به دبیرخانه آموزش علوم پزشکی و بهداشت تبدیل کرد و چنین شد که علوم پایه در کشور جایگاه و پایگاه لازم را پیدا کرد.

وی، این کتاب ایمونولوژی را مرجع امتحانات علوم پایه کشور دانست و گفت: آنچه که دکتر وجگانی را متمایز و خاص می‌کند، عرق و علاقه به علم و علوم پایه است که به ارتقای جایگاه علوم پایه در کشور منجر شده است.