حکیم مهر: رئیس اداره حیات وحش ادارهکل حفاظت محیطزیست استان فارس گفت: میزان شیوع تب برفکی در میان حیات وحش پارک ملی بمو محدود و تلفات این بیماری نیز کمتعداد بوده است، به نحوی که از ۲۳ اسفند به این سو، تلفات کمتر از ۱۰ فرد بز وحشی در پارک ملی بمو مشاهده شده که البته نتایج آزمایشهای دامپزشکی درباره ابتلای همه این حیوانات به تب برفکی هنوز تایید نشده است.
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایلنا، در هفتههای اخیر شیوع بیماری «تب برفکی» در میان برخی گونههای چارپایان حیات وحش «پارک ملی بمو» در استان فارس، بار دیگر نام این منطقه تحت حفاظت محیطزیست را که در سالهای گذشته به دلیل شهرکسازیهای گسترده در اطراف شیراز مساحت آن کم شده است و خشکسالی و حضور گلههای دام اهلی، گونههای گیاهی و جانوری آن را با چالشهای زیستمحیطی فراوانی مواجه کرده، بر سر زبانها افتاده است.
براساس آمارهای رسمی سازمان حفاظت محیطزیست، پارک ملی بمو ۴۸ هزار و ۶۷۸ هکتار مساحت دارد و محل زیست حدود ۳۰۰ گونه گیاهی، ۹۱ گونه پرنده، ۱۹ گونه خزنده، سه گونه دوزیست و ۳۲ گونه پستاندار محسوب میشود. این پارک که از بالاترین درجه حفاظتی از میان مناطق چهارگانه سازمان محیطزیست برخوردار است، در فاصله کمتر از ۵ کیلومتری شهر شیراز واقع شده است.
اولین نمونه جدید ابتلای یک گونه جانوری به تب برفکی در پارک ملی بمو در روز ۲۳ اسفند ۱۴۰۲ توسط محیطبانان این منطقه مشاهده شد. در آن روز محیطبانان بمو با لاشه یک بز کوهی مواجه شدند که آزمایشهای دامپزشکی نشان داد که این حیوان به بیماری شایع در میان چارپایان علفخوار ایران یعنی طاعون نشخوارکنندگان کوچک مبتلا نبوده و تب برفکی عامل تلف شدن آن بوده است.
حضور غیرمجاز دام اهلی، ریشه شیوع محدود «تب برفکی» در پارک ملی بمو
مشاهده نمونههای دیگر تلف شدن بر اثر بیماری تب برفکی در میان تعداد دیگری از بزهای وحشی پارک ملی بمو در روزهای ابتدایی سال جدید باعث شد که از ۱۴ فروردین ۱۴۰۳، بازدید از این منطقه تحت حفاظت سازمان محیطزیست ممنوع شود. این ممنوعیت تا همین حالا هم برقرار است، اگرچه مسئولان ادارهکل حفاظت محیطزیست استان فارس میگویند که آمار تلف شدن بزها بر اثر ابتلا به بیماری تب برفکی در هفتههای اخیر اندک بوده است. مدیران محیطزیست فارس همچنین تاکید دارند که برخلاف برخی انتقادات کارشناسان حیات وحش، آنها بهموقع این بیماری را شناسایی و دربارهاش اطلاعرسانی کردهاند.
این نکتهای است که «لیلا جولایی»، رئیس اداره حیات وحش و تنوع زیستی محیطزیست استان فارس در گفتوگو با خبرنگار ایلنا روی آن دست گذاشت و اظهار داشت: تب برفکی یک بیماری ویروسی و گاه کشنده است که باعث ایجاد زخم در دهان و لنگ زدن میشود که حیوانات زوجسم نظیر بزها، دامها و اعضای خانواده گاوسانان به آن مبتلا میشوند. در هفته پایانی اسفندماه سال گذشته و اوایل فروردین امسال، تعداد محدودی از تلفات در میان بزهای کوهی پارک ملی بمو مشاهده شد که برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه ادارهکل دامپزشکی استان فارس ارجاع داده شد و تشخیص آنها ابتلای حیوانات تلفشده به بیماری تب برفکی بود.
وی با تاکید بر این که حضور غیرمجاز دام اهلی، ریشه شیوع محدود تب برفکی در میان حیات وحش پارک ملی بمو بوده است، عنوان کرد: عامل شیوع تب برفکی نیز مانند بسیاری از بیماریهای دیگر مشترک میان دام اهلی و حیات وحش، حضور گلههای دام در زیستگاهها است؛ اگرچه ورود دام اهلی به پارکهای ملی طبق قانون ممنوع است. به صورت معمول نیز اقداماتی نظیر پایش منطقه و ضد عفونی کردن آبشخورها برای کنترل بیماریهایی مانند تب برفکی در زیستگاهها انجام میشود.
میزان همهگیری «تب برفکی» از «طاعون نشخوارکنندگان کوچک» کمتر است
جولایی با بیان این که ابتلا به بیماری تب برفکی تا کنون فقط در میان بزهای وحشی پارک ملی بمو مشاهده شده است، گفت: میزان شیوع تب برفکی در میان حیات وحش منطقه محدود بوده و تلفات این بیماری نیز کمتعداد بوده است، به نحوی که از ۲۳ اسفند به این سو، تلفات کمتر از ۱۰ فرد بز وحشی در پارک ملی بمو مشاهده شده که البته نتایج آزمایشهای دامپزشکی درباره ابتلای همه این حیوانات به تب برفکی هنوز تایید نشده است؛ البته اساسا تب برفکی برخلاف طاعون نشخوارکنندگان کوچک، همهگیری و تلفات کمتری دارد.
رئیس اداره حیات وحش و تنوع زیستی ادارهکل حفاظت محیطزیست استان فارس ادامه داد: خوشبختانه شیوع بیماری تب برفکی در سایر زیستگاههای حیات وحش استان مشاهده نشده است. اگرچه در دو دهه گذشته، موردی از ابتلا به این بیماری در میان گونههای جانوری استان فارس به ثبت نرسیده است، اما به صورت کلی حضور دام در زیستگاههای حیات وحش میتواند عامل شیوع بیماریهایی مانند طاعون نشخوارکنندگان کوچک و تب برفکی باشد؛ بنابراین واکسیناسیون دام و جلوگیری از خرید و فروش دام قاچاق در پیشگیری از این گونه بیماریهای مشترک بین حیات وحش و دام اهلی مؤثر است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: پایش مناطق تحت مدیریت سازمان محیطزیست، کنترل ورود دام اهلی به این مناطق، بیماریابی دام اهلی و ضدعفونی کردن آبشخورها از جمله اقداماتی است که در روزهای گذشته توسط ادارهکل حفاظت محیطزیست استان فارس برای جلوگیری از شیوع بیشتری بیماری تب برفکی در میان حیات وحش پارک ملی بمو انجام شده است.