حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: چندی پیش معاون تشخیص و درمان سازمان دامپزشکی کشور در نامه‌ای به مدیران کل دامپزشکی استان‌های سراسر کشور، با اشاره به تولید داروهای دامپزشکی مورد استفاده در حیوانات خانگی در داخل کشور، بر ضرورت عدم تجویز و استفاده کلینیک‌های دامپزشکی از داروهای انسانی در این حیوانات تاکید کرد.
با توجه به استفاده گسترده از داروهای انسانی در طب حیوانات خانگی و جوابگو نبودن داروهای دامپزشکی موجود برای درمان همه بیماری‌های دام‌های کوچک، این نامه موجی از انتقادات و نگرانی‌ها در بین دامپزشکان فعال در حوزه درمان حیوانات خانگی به همراه داشت، تا جایی که معاون تشخیص و درمان سازمان دامپزشکی کشور در نامه دیگری به مدیران کل دامپزشکی استان‌های سراسر کشور، با اشاره به اینکه نامه قبلی جنبه «ارشادی» داشته است، آن را مشمول انجام اقدامات میدانی در خصوص مراکز درمانی حیوانات کوچک ندانست. به منظور روشن‌تر شدن ابعاد ماجرا به سراغ «دکتر محمد سبحانی مطلق» رفتیم و دقایقی را با او به گفت‌وگو نشستیم
حکیم مهر: آقای دکتر، هدف از ابلاغ این نامه چه بود؟
متاسفانه گاهی درخصوص بعضی رخدادهای حوزه دامپزشکی از جمله همین مکاتبه ما با استان‌ها، قضاوت‌های عجولانه‌ای صورت می‌گیرد. در رابطه با این نامه چند نکته وجود دارد که می‌بایست بیان شود؛ طی مکاتباتی که از سوی وزارت بهداشت با سازمان دامپزشکی کشور انجام گرفت، آنها با صراحت اعلام کردند که استفاده از داروهای انسانی در کلینیک‌های دامپزشکی یا فروش آنها در داروخانه‌های دامپزشکی غیرمجاز است. اساسا وقتی یک ارگان دولتی با ارگان دولتی دیگری مکاتبه می‌کند، دو پاسخ می‌توان داد؛ یکی اینکه بگوییم این حرف شما اشتباه است و باید برای آن استناد قانونی بیاوریم، یا اینکه آن را تایید کنیم و اقدامی صورت دهیم و اگر این کارها را انجام ندهیم، بعدها باید پاسخگو باشیم.
نکته دوم اینکه خود تولیدکنندگان داروهای دامی به ویژه در بحث پت و حیوانات خانگی که در حال حاضر در حال فعالیت هستند، حق دارند از ما بخواهند که به عنوان یک سازمان متولی، از واردات داروهای غیرمجاز یا مصرف داروهای انسانی جلوگیری کنیم. طبق آمار بنده، بیش از ۴۰ محصول حیوانات خانگی از ما پروانه تولید گرفتند و ده‌ها قلم از آنها در حال تولید هستند. در این خصوص نیز اگر مورد ثبت نشده‌ای باشد، ما باید پاسخگو باشیم. اگر محصولات فاقد کیفیت باشد، باید به ما منعکس شود و مشخصا از طرف مصرف‌کنندگان یا کلینیک‌های دامپزشکی اعلام شود که فلان داروی مورد استفاده، منجر به شوک شده یا عوارض جانبی دارد که چنین چیزی هم به ما منعکس نشده است. پس وقتی تولیدکننده داخلی می‌گوید که من این محصول را با پروانه سازمان دامپزشکی و زیر نظر آنها با استاندارد تعریف شده و تحت اصول GMP تولید کردم، به عنوان سازمان چه اقدامی را باید انجام دهیم؟ قطعا باید از مصرف داروی انسانی جلوگیری کنیم.
حکیم مهر: منظور شما از قضاوت عجولانه چه بود؟
ما در نامه‌ای که به استان‌ها زدیم، اعلام کردیم که اقدامات ارشادی انجام دهید و به هیچ عنوان نگفتیم که جلوگیری و برخورد قانونی کنید یا کلینیک‌ها را ببندید و پلمپ کنید. اصلا چنین چیزی در بخشنامه ما وجود ندارد. ما صرفا گفتیم که به عنوان یک اقدام ارشادی توصیه کنید که از داروی انسانی استفاده نشود و داروهای دامی دارای شماره ثبت و مجوز مورد مصرف قرار گیرد. اما بعد از واکنش‌ها و نگرانی‌هایی که در بخش خصوصی و به ویژه کلینیسین‌های دام کوچک دیدم، جلسه مفصلی را با مدیرعامل و رئیس هیات مدیره جامعه دامپزشکان حیوانات خانگی برگزار کردیم که حدود دو الی سه ساعت به طول انجامید.
حکیم مهر: خروجی این جلسه چه بود؟
مقرر شد که جامعه کلینیسین‌های دام کوچک دو کار انجام دهند؛ اول اینکه لیست داروهای تولید داخل که مورد مصرف قرار می‌گیرند، فاقد مشکل هستند و نیازی به جایگزین از طریق داروهای انسانی ندارند، ارائه کنند. دوم لیست داروهای مورد نیاز و ضروری که در حال حاضر تولید داخل ندارد، به ما اعلام کنند. به محض اینکه این لیست به دست ما برسد، مجددا با ادارات کل دامپزشکی استان‌ها مکاتبه و آنها را بلامانع اعلام خواهیم کرد. از طرفی بنده چند روز پیش به مدیر کل دفتر دارویی سازمان اعلام کردم که یک مکاتبه مجدد انجام دهند، چون به بنده اطلاع دادند که بعضی از استان‌ها سخت‌گیری زیادی را اعمال کردند و ما در مکاتبات مجدد، یک مقدار در این خصوص استان‌ها را راهنمایی خواهیم کرد.
آنچه که مسلم است این است که در فعالیت بخش خصوصی ما اعم از کلینیسین دام کوچک و دام بزرگ و همه بخش‌های دامپزشکی در حوزه معاونت تشخیص و درمان، نباید مشکلی ایجاد شود. چنانچه تصمیم ما منجر به ایجاد اختلال در فعالیت حرفه‌ای و تخصصی دامپزشکان عزیز در بخش دامپزشکی شود، قطعا با همفکری و مشورت خود تشکل‌های مربوطه، سعی می‌کنیم بهترین راهکار را پیدا و آن را اجرایی کنیم.
اگر بخواهم در خصوص قضاوت عجولانه مثال دیگری بزنم، در چندماه اخیر مکاتباتی با تشکل‌ها به منظور اخذ نقطه نظرات صورت گرفت و پیش‌نویس آیین‌نامه فعالیت داروخانه‌های دامپزشکی از طرف دفتر دارویی فرستاده شد. همان‌طور که می‌دانید، هیچ‌گاه پیش‌نویس به معنای الزام اجرایی نیست، بلکه ممکن است پیش‌نویس برگردد و به صورت صد درصد تغییر کند. متاسفانه خود این پیش‌نویس هم قضاوت شد و مثلا گفتند که چرا سازمان دامپزشکی گفته باید از شهرداری استعلام صورت گیرد؟ در حالی که هیچ‌گاه سازمان چنین تصمیمی نگرفته است. اگر چنانچه ما بخواهیم هر تصمیمی در حوزه فعالیت بخش خصوصی بگیریم، قطعا این کار را با نظر تشکل‌ها و با مشورت آنها انجام می‌دهیم. هر جا هم که بدانیم تصمیمات سازمان در مسیر فعالیت حرفه‌ای و تخصصی بخش خصوصی مشکلی را ایجاد می‌کند یا ممکن است که مشکلی را ایجاد کند، قطعا سعی می‌کنیم که با همفکری خودشان بهترین راهکار را پیدا کنیم.
حکیم مهر: به عنوان حرف آخر...
آنچه که لازم به تاکید است، این است که سازمان دامپزشکی دستورالعمل‌های مرتبط با فعالیت کلینیک‌های دامپزشکی و واحدهای تولیدی اعم از تولید واکسن، دارو و مکمل را بازنگری و به‌روزرسانی می‌کند. شاید مهمترین اینها، خود دستورالعمل ثبت دارو، واکسن و مکمل است که خوشبختانه با نظر مساعد رئیس سازمان اصلاح شد و ما امیدواریم که در ساختار جدید کمیسیون، فعالیت‌های مربوط به ثبت دارو و واکسن، چه در رابطه با تولیدات داخلی و چه اقلام وارداتی، با زمان کمتر و کیفیت بهتری انجام شود.
حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.
متن نامه آقای دکتر سبحانی را منتشر کنید. وزارت بهداشت فروش داروی انسانی را در سیستم توزیع دامپزشکی ممنوع اعلام کرده که درست هم هست و منطقی. ولی مصرفش را که ممنوع اعلام نکرده و یا نسخه شدنش توسط دامپزشکان را.(که نمی‌تواند هم قانوناً ممنوع کند). چه وزارت بهداشت و چه سازمان دامپزشکی عضو و تابع سیاست های سازمانهای سلامت جهانی هستند و نباید از خودشان تز هایی بدهند که هیچ کجا اعتبار ندارد. متن نامه؟ حکیم مهر چرا سانسور میکنی 
حکیم مهر انتقادهای سازنده را منتشر نمی‌کند وهمیشه جانب مصلحت را منتشر می‌کند ودر اکثر موارد نوشته های علمی وانتقاد را سانسور میکنی نمی‌دانم چرا وبر جه اساس ... 
