جزئیات پذیرش دانشجوی دکتری تخصصی با شیوه استاد‌محور/ ممنوعیت جذب اعضای خانواده عضو هیئت علمی

حکیم مهر: طرح استاد محور با هدف رفع نیاز‌های جامعه از خرداد ۱۴۰۲ تصویب شد؛ بر این اساس ۲۰ درصد از دانشجویان استعداد درخشان می‌توانند بدون نظر دانشکده و گروه و تنها با موافقت استادان خود در مقطع دکتری تحصیل کنند.

به گزارش حکیم مهر به نقل از آنا، وزارت علوم به منظور اصلاح شیوه پذیرش در مقطع دکتری طرح استاد محوری را با هدف رفع نیازهای جامعه و مسئله محور کردن پژوهش در تاریخ ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ تصویب کرد و بر آن اساس از مهر همان سال برای اجرا، ابلاغ شد. 

طرح استاد محور به دو روش باآزمون و استعداد درخشان انجام می‌شود؛ استادانی که علاقمند هستند می‌توانند موضوع کاری خود را اعلام کنند و موضوعات در دفترچه‌های کنکور درج می‌شود بعد از همان زمان انتخاب رشته می‌تواند استاد و موضوع کاری خود را انتخاب کند. در حال حاضر ممکن است دانشجو و استاد به صورت اجبار یک موضوع را انتخاب کنند و علاقه‌ای هم به کار کردن باهم نداشته باشند؛ چرا که تحت دستور گروه آن استاد انتخاب شده است.

پذیرش استاد محور استعداد درخشان 

انتخاب دانشجوی استاد محور به شیوه استعداد درخشان به اینصورت است که باید حتما جزء ۲۰ درصد دانشجوی برتر ورودی رشته خود باشند و در این زمان استادان بدون نظر دانشکده و گروه دانشجو را انتخاب می‌کنند.

پذیرش استاد محور با آزمون 

 در شیوه پذیرش دکتری استاد محور با آزمون، استادان لیستی از طرح‌های تحقیقاتی مورد نیاز خود را به دانشگاه ارائه می‌دهند و دانشگاه پس از بررسی طرح‌ها و موضوعات ارائه شده، بهترین آنها را تصویب و به وزارت علوم اعلام خواهد کرد. 

همچنین، هیچ کدام از اعضای هیئت علمی در طرح استاد محور مجوز جذب اعضای خانواده خود را نخواهند داشت؛ تخطی از این قانون محرومیت از تحصیل را برای همان دانشجو در هر ترمی که باشد، به همراه خواهد داشت. 

در طرح استاد محور فرایند جذب دانشجو بر اساس ضوابط تعیین شده آموزشی و پژوهشی مانند حد نصاب، نمره کل نهایی و ... اجرا می‌شود. 

ظرفیت طرح استاد محور دکتری 

استادانی که در مرحله مصاحبه از داوطلب رضایت داشته باشند، آن دانشجو به عنوان دکتری استاد محور پذیرفته خواهد شد. داوطلبان واجد شرایط در زمان انتخاب رشته به صورت ۴ تا ۵ برابر ظرفیت به اساتید دارای طرح معرفی می‌شوند و استادان بر اساس معیار‌های موجود از میان داوطلبان یک نفر را انتخاب می‌کنند. همچنین بر اساس طرح استاد پروژه محور، اساتیدی که دارای پروژه‌های بیشتری هستند می‌توانند دانشجوی بیشتری را پذیرش کنند.

در انتها ۲۰ درصد از پذیرش کل دوره دکتری متعلق به شیوه پذیرش بر اساس استاد محوری است، سرفصل‌ها و دوره‌های آموزشی در هر ترم دکتری، استاد محور همانند سایر دوره‌های دکتری خواهد بود، اما انجام کار‌های تحقیقاتی بر اساس همان طرحی انجام می‌شود که داوطلب در زمان انتخاب رشته آن را انتخاب کرده بود.

این نوع پذیرش از ۲۰ درصد استعداد درخشان ورودی آن رشته است و پذیرش توسط اساتید و بدون نظر گروه و دانشکده مستقیم صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به طرح جدید وزارت علوم در تحصیلات تکمیلی گفت: طرح جدیدی داریم که با انتخاب استاد شروع می‌شود. به این معنی که طرح‌نامه‌ها و موضوعات کاری اساتید در دفترچه‌های کنکور تحصیلات تکمیلی درج می‌شود و دانشجو از ابتدا استاد راهنمای خود را انتخاب می‌کند.

به گفته «محمدعلی زلفی گل» وزیر علوم، در این طرح، دانشجو پس از شروع به تحصیل و گذشتن از مدت آموزش، می‌تواند استاد راهنما را انتخاب کند. در طرح جدید این امتیاز را به اساتید در شهرستان‌ها می‌دهند که دانشجویان بر اساس علاقه به رشته و موضوع پژوهش خود، پایان نامه خود را انتخاب کنند. در حال حاضر استادان نخبه‌ای در دانشگاه‌های مختلف از جمله زنجان، سیستان و بلوچستان و شیراز داریم که ممکن است از سوی دانشجو به عنوان استاد راهنما انتخاب نشوند. اکنون شیوه این است که دانشجو اول دانشگاه را انتخاب می‌کند. پس از طی دوره آموزش استاد راهنما را انتخاب می‌کند و ممکن است که نه استاد و نه موضوع را علاقه‌ای نداشته باشد.

در دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون دکتری ۱۴۰۳، ۱۸۷ دانشجو در کدرشته محل با این شیوه پذیرش شدند و ۲۹ دانشگاه در آن حضور داشتند.