حکیم مهر - معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: بر اساس آمارهای چهار سال اخیر، به طور متوسط سالانه 35 دلفین بر اثر حوادث می میرند.
عبدالرضا کرباسی با بیان این مطلب اظهار داشت: به طور متوسط سالانه حدود 60 هزار توریست از مناطق دلفین خیز بازدید می کنند.
وی افزود: تا کنون در اوج ایام بازدید به طور همزمان جسد دلفین ها یافت نشده اما بر اساس آمارهای ناشی از خودکشی دسته جمعی سال 87 و مرگ و میرهای پراکنده این پستاندار دریایی، طی سال های اخیر حدود 120 دلفین به گل نشسته اند.
کرباسی گفت: در واقع می توان چنین استنباط کرد که ماهانه یک یا دو دلفین از بین می روند.
سرشماری دلفین ها به شکل دقیق انجام نشده است
معاون محیط زیست دریایی درباره سرشماری دلفین ها، بیان داشت: در مورد پستانداران دریایی نظیر دلفین ها، سرشماری دقیقی صورت نگرفته است.
وی اضافه کرد: این پستاندار به وفور در خلیج فارس و دریای عمان دیده می شود، بنابراین حساسیت خاصی برای شمارش آنها وجود نداشته است.
کرباسی خاطر نشان ساخت: در مقابل، فک های خزری به صورت سالانه سرشماری شده و این روند تکرار می شود.
وی در پاسخ به اظهارات مردم بومی مناطق جنوبی کشور که نسل دلفین ها را رو به انقراض می دانند زیرا شاهد دسته جات کمتری از آنها در آبهای جنوبی کشور هستند، گفت: عدم رویت دسته جات به مفهوم انتقراض یک گونه نیست.
معاون محیط زیست دریایی ادامه داد: به لحاظ تغییرات محیطی ممکن است دلفین ها به مکان دیگری منتقل شوند به عنوان مثال افزایش فعالیت های توریستی، صدای موتور قایق ها و غیره ممکن است محیط را برای دلفین ها ناامن کرده و زمینه انتقال دسته جات را به مکان های دیگر فراهم کند.
وی تصریح کرد: برآورد دقیقی از تعداد دلفین های خلیج فارس نداریم اما بر اساس پیش بینی ها، به ازای تقریبا هر 1000 توریست یا گردشگری که برای دیدن دلفین ها به دریا می روند، زمینه زخمی شدن یا مرگ یک دلفین فراهم می شود.
چاپ دستورالعمل نجات پستانداران دریایی در شمارگان 1000 نسخه
کرباسی در پاسخ به اینکه چند گونه دلفین در آبهای جنوبی ایران زندگی می کنند، گفت: تعداد گونه های دلفین بسیار متنوع بوده و گونه غالب آبهای جنوبی ایران دلفین پوزه بطری است.
وی با اشاره به اینکه زخمی شدن دلفین ها در تمامی موارد منجر به مرگ آنها نمی شود، اذعان داشت: در برخی موارد ادارات کل محیط زیست و جوامع محلی اقدام به تیمار آنها می کنند.
معاون محیط زیست دریایی افزود: با توجه به مجموعه مسایل پیش آمده برای دلفین ها، دستورالعمل امداد و نجات این پستانداران بوسیله معاونت دریایی تهیه و در حال حاضر زیر چاپ است.
وی اظهار امیدواری کرد: این دستورالعمل که در دو بخش و به زبان عمومی و تخصصی نوشته شده، مورد استفاده همزمان جوامع محلی و دانشگاه ها قرار گیرد.
کرباسی بیان داشت: در حال حاضر این دستورالعمل با شمارگان 100 هزار نسخه زیر چاپ بوده تا بین جوامع محلی توزیع شود.
وی تصریح کرد: همه ساله 4-3 کارگاه آموزشی برای امداد و نجات دلفین ها برگزار می شود که در آن حدود 1000 تا 2000 ماهیگیر و ساحل نیشین آموزش می بینند.
معاون محیط زیست دریایی بیان داشت: با توزیع کتاب امداد و نجات پستانداردان دریایی با توجه به ساده بودن متن قسمت نخست این کتاب، امکان آموزش جوامع محلی فراتر از دوره های آموزشی برگزار شده، فراهم خواهد شد.
آبزیان دارای قدرت پایین شنوایی هستند
کرباسی در پاسخ به این نکته که بر اساس تصور جوامع محلی دلفین ها صدای موتور قایق ها را دوست دارند به همین دلیل به قایق نزدیک می شوند و آیا این تصور صحیح است یا خیر، اذعان داشت: اغلب آبزیان قدرت شنوایی ضعیفی دارند.
وی افزود: صدایی با شدت 40 دسی بل برای گوش انسان یک نوای آرامش بخش به حساب می آید و شدت 70 دسی بل که در مناطق صنعتی وجود دارد، برای انسان آزار دهنده است.
معاون محیط زیست دریایی تصریح کرد: ایجاد صوتی با شدت 130-110 دسی بل به صورت ناگهانی در انسان حالت سکته ایجاد می کند، در حالی که این شدت، آغاز امکان شنوایی برای بسیاری از آبزیان است.
وی ادامه داد: اکثر آبزیان دارای قدرت شنوایی ضعیف بوده بنابراین صدای قایق های موتوری آنها را اذیت نمی کند.
کرباسی اضافه کرد: دلفین ها حیوانات اجتماعی و انسان دوستی بوده و در دراز مدت دریافته اند که توریست ها منابع غذایی برای آنها فراهم می کنند.
وی گفت: گردشگران برای دلفین ها غذا داخل آب می ریزند، بنابراین دلفین ها با انگیزه دریافت غذا، قایق های گردشگران را دنبال می کنند.
معاون محیط زیست دریایی با اشاره به اینکه در بسیاری از موارد پره قایق ها بدون اینکه قایقران بداند سبب ورود آسیب به دلفین ها می شود، اذعان داشت: امیدواریم با تجهیز قایق های گردشگری به موتور جت اسکی این معضل حل شود.
وی اضافه کرد: در موتور جت اسکی، ضمن حذف پره ها، هوا از جو مکیده شده و به داخل موتور می آید، سپس با فشار آب از داخل موتور به بیرون هدایت شده و زمینه حرکت برای قایق فراهم می شود.
کرباسی گفت: این موتورها ضمن اکسیژن دهی، فاقد پره و صدا بوده و در تلاش هستیم تا با ارایه وام، افراد را به تغییر سیستم موتور قایق های خود ترغیب کنند.
