داستان غم انگیز سرنوشت «لایکا» اولین سگی که به فضا رفت (+عکس)

57 سال پیش در یکشنبه شب 3 نوامبر سال 1957 میلادی اتحاد شوروی قمر فضایی اسپوتنیک 2 را به فضا پرتاب کرد و در مدار زمین قرارداد.

این قمر یک مسافر کوچک داشت، لایکا، سگ ماده 6 کیلوگرمی که به عنوان نخسین موجود فضانورد جهان نامش در تاریخ ثبت شده است. لایکا یک سگ ماده دو رگه حدوداً 3 ساله و بی صاحب بوده که در یکی از خیابانهای مسکو پیدا شد و در کنار 2 سگ دیگر تحت آموزشهای لازم برای سفر به مدار زمین قرار گرفت؛ اما بین این سه سگ سرنوشت برای لایکا اینگونه رقم خورد که برای این سفر انتخاب شود. لایکا درون محفظه ای مخصوص درون اسپوتنیک توسط نوارهایی که تنها اجازه حرکت وی برای دسترسی به غذا را می داد، مهار شده بود و الکترود هایی که لحظه به لحظه علائم حیاتی او را به زمین مخابره می کرد، به بدنش متصل بود.

با توجه به اینکه اسپوتنیک 2 سفینه ای 500 کیلویی بدون امکان بازگشت به زمین بود به طبع این سفر برای لایکا نیز سفری بدون بازگشت به خانه بود ...

یک ماه قبل از این تاریخ، شوروی با موفقیت قمر مصنوعی اسپوتنیک 1 را به فضا پرتاب کرده و در مدار زمین قرار داده بود. این خبر جهان و به ویژه ایالات متحده را شوکه کرده بود. نیکیتا خروشچف دبیرکل حزب کمونیست و رهبر شوروی برای اینکه ضرب شست دیگری به ایالات متحده نشان دهد، 10 روز بعد دستور داد فوراً قمر تازه ای در مدار زمین قرار گیرد که این بار حامل یک موجود زنده باشد. سرگئی کورولف ، رییس برنامه فضایی شوروی به او خاطر نشان می کند که ساخت و پرتاب یک قمر تازه تا قبل از ماه دسامبر غیرممکن است. خروشچف که می خواست به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب بلشویکی در 7 نوامبر آمریکایی ها را مرعوب کند، بر اجرای دستورش تاکید کرد. بنابراین در کمتر از 3 هفته اسپوتنیک 2 بدون طراحی اولیه و تست آزمایش ایمنی آماده شد.

در ساعت 22 و 28 دقیقه یکشنبه 3 نوامبر اسپوتنیک 2 «به زبان روسی همسفر» در حالی که یک سگ کوچک سرنشین آن بود به فضا پرتاب شد. لایکا نخستین موجود زنده بود که به فضا سفر می کرد اما سرنوشت شومی در انتظارش بود. از ابتدا نیز هیچ طرحی برای بازگرداندن اسپوتنیک 2 به زمین پیش بینی نشده بود.

در آن زمان مقامات شوروی اعلام کرده بودند لایکا درون یک کپسول با هوای تهویه شده و مقدار غذای کافی گذاشته است و پس از 7 روز سفر در فضا به دلیل سم موجود در مواد غذایی اش که به عمد و برای جلوگیری از زجر کشیدن سگ غذایش به آن آلوده شده بود، مرده است. مقامات شوروی در آن زمان از موفقیت آمیز بودن پرتاب اسپوتنیک 2 به خود بالیده و تبلیغات وسیعی به راه انداختند.

در روز 14 آوریل سال 1958 میلادی، تابوت فضایی لایکا پس از 163 روز از زمان پرتاب با جو زمین برخورد کرد و ذوب شد. جسد لایکا 2570 بار کره زمین را دور زده و در جریان این مدت حدود 100 میلیون کیلومتر را در فضا پیموده بود.

چند دهه طول کشید تا واقعیت ماجرای لایکا در سال 2002 میلادی فاش شود. کابین حامل لایکا به قمر اسپوتنیک 2 با جوشکاری متصل شده بود. سیم های زیادی به لباس فضایی لایکا متصل شده بودند و دانشمندان را از ضربان قلب، تنفس، فشارخون و سایر علائم حیاتی آگاه می کردند. در عین حال، یک دوربین و یک فرستنده رادیویی در این کابین نصب شده بودند. از همان آغاز پرتاب، صدای کر کننده موشک، لایکا را بر کف کابین میخکوب کرد؛ پس از 5 تا 7 ساعت از هنگام پرتاب و قرار گرفتن قمر اسپوتنیک 2 در مدار کره زمین لایکا از شدت حرارت کابین و ترس شدید می میرد.

به این ترتیب، در یکشنبه شب 3 نوامبر سال 1957 میلادی اتحاد شوروی قمر فضایی اسپوتنیک 2 را با نخستین موجود فضانورد جهان به فضا پرتاب کرد و در مدار زمین قرار داد. لایکا، سگ ماده کوچک نخستین موجود فضانورد جهان بود که فرجام غم انگیزی در انتظارش بود. چندین دهه طول می کشد تا سرانجام جهان از واقعیت سفر فضایی نخستین موجود زنده به کهکشان آگاه می شود.

شعرها، مجسمه ها و مطالب زیادی برای لایکا نوشته شده. اما هیچ کدوم حس من رو بهتر نکرد... وقتی تصور کردم که چقدر ترسیده، چقدر بی پناه بوده و انسان چقدر بی رحم بوده و با اینکه میدونسته راهی برای بازگشت این حیوان وجود نداره اونو راهی فضا کرده...