حکیم مهر - همزمان برگزاری هفته جهانی هشدار آنتی بیوتیک ها، سمپوزیوم یک روزه ای «هشدار مصرف آنتی بیوتیک ها» در روز یکشنبه 1/9/94 در تالار دکتر حامدی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، برگزار شد.
تصمیم داریم شرایط دریافت داروخانه و مجوز تاسیس آن را سخت تر کنیم
رئیس سازمان دامپزشکی کشور به عنوان سخنران اول این همایش به ایراد سخنرانی پرداخت و اظهار داشت: تمام موجودات برای زنده ماندن و حیات خود تلاش می کنند و خود را با شرایط سازگار می نمایند؛ میکروارگانیسم ها نیز مانند دیگر موجودات زنده برای بقا و ادامه حیات، خود را با شرایط تطبیق می دهند.
«دکتر مهدی خلج» افزود: بالغ بر 50 درصد آنتی بیوتیک ها در عرصه دامپزشکی مصرف می شود که این موضوع یکی از دغدغه های دامپزشکی و حوزه پزشکی می باشد.
وی ادامه داد: در سال 2011 سازمان بهداشت جهانی (WHO) شعاری در مورد اهمیت این موضوع برگزید و در سال 2012 سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) بر اهمیت موضوع تاکید نمود و در سال 2014 WHO و OIE با حضور وزرای بهداشت و کشاورزی کشورهای عضو، گردهمایی با موضوع آنتی بیوتیک تشکیل داد و امسال هم هفته جهانی هشدار مصرف آنتی بیوتیک ها به پیشنهاد OIE از تاریخ 16 تا 22 نوامبر 2015 برابر با 25 آبان تا 1 آذر 1394، نشان دهنده اهمیت این موضوع می باشد.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور تصریح کرد: مقاومت دارویی حتمی است؛ کاری که می توان انجام داد راه کاری برای کاهش مصرف دارو و در نتیجه کاهش مقاومت دارویی می باشد.
رییس سازمان دامپزشکی کشور گفت: صنعت دارویی از صنایع رشدیافته است که 160 شرکت تولیدکننده دارو از 300 شرکت واردکننده مواد اولیه و اقلام دارویی در کشور وجود دارد که در بخش غیردولتی بسیار توسعه یافته اند.
رییس سازمان دامپزشکی کشور افزود: رونق صادرات از دیگر موضوعهای مهم این بخش است تا از سطح 18 میلیون دوز فعلی ، فراتر رود و همچنین برای ارتقای کیفی داروهای اثرگذار تلاش می شود.
وی افزود: انتظار می رود این سمپوزیوم بتواند آغازی برای جلسات 6 ماه یک بار دست اندرکاران دامپزشکی و فعالان عرصه دامداری باشد تا مدیریت مصرف آنتی بیوتیک در بخش دامپزشکی کشور مدیریت و اصلاح شود.
اطلاعات منتشره نشان می دهد طی سالهای 90 و 91 با وجود تحریم ها و فشارها 180 شرکت تولیدکننده به سمت تولید داروهای گیاهی و صادرات محصولات دارویی رفتند و با این رویکرد افزایش 20 درصدی صادرات در این بخش ثبت شد.
میزان صادرات داروهای دامپزشکی در سال های 91- 1390 حدود40 میلیون دلار و در سال 92 حدود 55 میلیون دلار اعلام شد و در سال 93 رقم بیش از 60 میلیون دلار صادرات داروی دامپزشکی مورد انتظار بود.
وی با اشاره به این که یکی از انتقاداتی که سازمان جهانی بهداشت دام به ما داشته در مورد ساختار بخش غیردولتی دامپزشکی بوده است، اظهار داشت: از نظر آنان، این ساختار منسجم نیست و به عبارتی داشتن کلینیک مجزا، آزمایشگاه و یا بیمارستان از بحثهای مورد انتقاد آنها بوده است و این بحث درباره داروخانههایی است که در واقع متخصص دامپزشکی ناآشنا به فارم و رخدادهای فارم در آن ها فعالیت می کنند.
دکتر خلج افزود: در حال حاضر در بخش غیر دولتی حدود 1700 داروخانه دامپزشکی وجود دارد که این موضوع باعث شده دارو از داروخانه تهیه و مستقیماً توسط دامدار به مصرف برسد و نظارتی بر مصرف دارو در مزرعه توسط دامپزشک صورت نمی گیرد، اما ما بر اساس انتقادات سازمان جهانی بهداشت دام تصمیم داریم شرایط دریافت داروخانه و مجوز تاسیس آن را سخت تر کنیم.
وی درباره سیاست جدید سازمان دامپزشکی کشور برای صدور مجوز داروخانه ها گفت: سازمان نظام دامپزشکی مجوز تاسیس داروخانه های این بخش را صادر می کند و مجوز اشتغال به کار مسئولان فنی توسط این سازمان صادر می شود.
دکتر خلج تاکید کرد: تمامی کسانی که داروخانه دامپزشکی دارند نیازی به مجوز تاسیس جدید ندارند و باید پروانه های موجودشان را به اداره های کل دامپزشکی استان ها ببرند تا پروانه جدید دریافت کنند، اما بر اساس سیاست جدید سازمان دامپزشکی نیازی به تمدید مجدد مجوزها نیست و اعتبار مجوزهای صادر شده دائمی است.
وی اضافه کرد: دارندگان مجوز داروخانه پس از 6 ماه باید پروانه اشتغال بگیرند.
به گفته خلج کسانی که می خواهند مجوز داروخانه جدید بگیرند، باید شرایط سختی را بگذرانند بطوری که ممکن است 30 سال طول بکشد تا شخصی امتیازات لازم را برای ایجاد یک داروخانه در تهران بگیرد، اما در مناطق دوردست مجوزها راحت تر صادر می شود.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور همچنین با تاکید بر این که ما به دنبال کاهش مصرف آنتی بیوتیک و دارو در حوزه دام هستیم، اظهار داشت: مصرف دارو و آنتی بیوتیک در حوزه دام باید منطقی باشد و از مصرف القایی دارو جلوگیری کرد و این سازمان در واقع به دنبال افزایش خدمات و خدمات گیرنده در حوزه داروهای دامی است.
دکتر خلج افزود: مصرف بیش از اندازه دارو و مصرف القایی آن در کشور به تعداد فارغالتحصیلان دامپزشکی ربط دارد و تجربه نشان میدهد که هر چه تعداد فارغالتحصیلان دامپزشکی بیشتر باشد مصرف القایی داروهایی دامپزشکی نیز بیشتر است.
وی تصریح کرد: ما به مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دامپزشکی فکر می کنیم، ولی سازمان به تنهایی قادر به انجام این کار نمی باشد و باید با همکاری و مشارکت سازمان نظام دامپزشکی و تشکل های بخش غیردولتی این کار صورت پذیرد.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور افزود: اولین گام جهت رونق صادرات دارو، ارتقای کیفیت آن می باشد که سازمان دامپزشکی کشور برای تمام مراکز تولیدی در حوزه دامپزشکی که علاقمند به صادرات محصولات خود می باشند، با رعایت موازین و مقررات بهداشتی کد IR صادر نموده است.
رئیس سازمان دامپزشکی کشور ادامه داد: برای افزایش سطح بهداشت در فرآورده های دامی، در کنار رعایت بهداشت در کشتارگاه، رعایت موازین بهداشتی در ابتدای زنجیره تولید از جمله مرغداری و دامداری اهمیت ویژه ای دارد و زمانی که ابتلا به بیماری در دام کمتر بوجود آید، مصرف دارو و آنتی بیوتیک هم کاهش می یابد و در نتیجه محصولات سالم تر با باقیمانده دارو و مقاومت کمتر دارویی تولید می گردد.
ما نمی توانیم باکتری ها را از بین ببریم، فقط باید با آنها به تعامل برسیم
«دکتر حسن تاجبخش» چهره ماندگار دامپزشکی به عنوان سخنران بعدی ضمن اشاره به کتابی از تالیفات خود با موضوع مقاومت آنتی بیوتیک ها که در سال 1350 منتشر شده است و هشدار در همان سال مبنی بر مصرف منطقی و اصولی از آنتی بیوتیک ها گفت: یکی از کارهای اشتباه در پرورش دام و طیور، اضافه کردن آنتی بیوتیک در جیره غذایی می باشد که با توجه به وسیع الطیف بودن اکثر این داروها منجر به از بین رفتن میکروبهای مفید دستگاه گوارش در نتیجه افزایش وزن در دام و طیور می گردد؛ نهایتاً انسان در زمان مصرف این فرآورده های دامی به این داروها مقاومت پیدا می کند.
وی تصریح کرد: باکتری ها میلیون ها سال قبل از انسان در زمین وجود داشته اند و به علت جهش ژنتیکی میلیون ها سال بعد هم وجود خواهند داشت؛ ما نمی توانیم آنها را از بین ببریم، فقط باید با آنها به تعامل برسیم.
اگر دامپزشکی نقش مهمی در حوزه سلامت دارد، چرا در شورای عالی سلامت جایگاهی ندارد؟
در ادامه «دکتر محمدرضا صفری» رئیس سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: این هشدار هم به تولیدکنندگان و هم به مصرف کنندگان آنتی بیوتیک می باشد.
دکتر صفری افزود: موضوع مصرف آنتیبیوتیکها مبحث پیچیدهای است که طرح و بررسی آن نیاز به خرد جمعی، وحدت و یکپارچگی تمامی متولیان حوزه سلامت در کشور دارد و این بدان معناست که اگر دامپزشکی بخشی مهم از جریان مدیریت مصرف آنتی بیوتیک هستیم پس باید به همان نسبت مورد توجه جامعه قرار بگیریم.
وی از عدم عضویت سازمان دامپزشکی کشور به عنوان نهاد حاکمیتی در شورای عالی سلامت انتقاد کرد و گفت: تحول و یا تکامل در حوزه سلامت بدون توجه به زیرساختهای آن غیر ممکن است، اگر دامپزشکی نقش مهمی در حوزه سلامت دارد، چرا در شورای عالی سلامت جایگاهی ندارد؟
وی با بیان اینکه سازمان دامپزشکی یک نهاد حاکمیتی است تصریح کرد: بارها و بارها این موضوع گفته شده و ما از وزارت بهداشت تقاضای موکد داریم که نه در لوایح وزارت جهاد کشاورزی بلکه به طور مجزا این سازمان در حوزه سلامت دیده شود.
رئیس سازمان نظام دامپزشکی کشور بیان داشت: در برنامه ششم وزارت بهداشت که به دولت ارائه شده سازمان دامپزشکی در حوزه سلامت دیده نشده است.
وی بیان داشت: مکاتبات فراوانی با وزارت بهداشت داشتهایم و رئیس سازمان دامپزشکی هم پیگیریهای زیادی برای اخذ سه درصد از بودجه طرح سلامت داشته اما هنوز این موضوع محقق نشده است.
دکتر صفری تصریح کرد: کاهش رخداد بیماریها لازمه کاهش مصرف آنتی بیوتیک است و این امر نیاز بیش از پیش به حمایت از دستاندرکاران مدیریت بیماریهای دامی را خاطر نشان میسازد، در حالیکه سازمان دامپزشکی کشور منابع مالی محدودی دارد و در 10 سال گذشته تعداد همکارانی که توانستهاند در طرح بنگاههای زود بازده تسهیلات بگیرند بسیار اندک بوده است و این نشان از عدم