واکسن‌های تزریقی و غوطه‌وری خسارت‌بارترین بیماری ماهیان سردآبی در کشور تولید شد

مدیر گروه پژوهشی فرآورده‌های بیولوژیک سازمان جهاد دانشگاهی تهران گفت: پژوهشگران سازمان جهاد دانشگاهی تهران با دستیابی به دانش فنی تولید واکسن‌های تزریقی و غوطه وری بیماری «استرپتوکوکوزیس» ماهیان سردآبی توانستند از خسارات ناشی از این بیماری در مزارع پرورش ماهیان سردآبی جلوگیری کنند.

به گزارش حکیم مهر به نقل از ایسنا، «دکتر احمد عرفان منش» آبزی پروری را مهمترین روش تولید پروتئین در دنیا دانست و افزود: رشد این صنعت در دنیا نسبت به سایر صنایع دامپروری سریع‌تر بوده که دلیل آن مصرف کمتر انرژی از سوی ماهیان برای تولید پروتئین است.

وی با بیان این که ماهیان در مقایسه با طیوری چون مرغ برای تولید پروتئین نیاز به مصرف انرژی کمتری دارد، اظهار داشت: با توجه به برنامه‌های کشور برای توسعه آبزی پروری میزان تولید قزل آلا در سال 81 بالغ بر 16 هزار تن بوده که در سال 92 به 131 هزار تن رسیده است.

عرفان منش با تاکید بر این که توسعه آبزی پروری با رشد بیماری‌های این گونه‌های زیستی مواجه شد، خاطر نشان کرد: مهمترین بیماری ماهیان سردآبی استرپتوکوکوزیس است که در سال 91-90 حدود 100 میلیارد تومان خسارت به مزارع پرورش ماهیان سردآبی قزل آلا وارد کرد.

وی ورود آنتی بیوتیک‌ها در چرخه تولید غذا و دفع آنتی بیوتیک‌ها در محیط زیست را از دیگر معضلات شیوع این بیماری دانست و گفت: در سال‌های ابتدایی ورود این بیماری تلاش شد تا از طریق واکسیناسیون این بیماری مهار شود ولی توفیقی در این زمینه حاصل نشد که در این راستا در جهاد دانشگاهی تهران اقدام به تولید واکسن استرپتوکوکوزیس کردیم.

مدیر گروه پژوهشی فرآورده‌های بیولوژیک سازمان جهاد دانشگاهی تهران استرپتوکوکوزیس را یک بیماری باکتریایی دانست و گفت: این بیماری ناشی از دو باکتری «استرپتوکوکوس» و «لاکتوکوکوس» است که در فصل گرم سال خسارات سنگینی را به مزارع پرورش ماهی وارد می‌کند و موجب تلف شدن حدود 70 درصد از جمعیت ماهیان می ‎شود.

وی با تاکید بر این که این بیماری برخلاف سایر بیماری‌های باکتریایی، ایمنی در بدن ماهیان ایجاد نمی‌کند، اضافه کرد: ازاین رو برای مهار این بیماری استفاده از واکسن توصیه می‌شود.

تولید واکسن مهار بیماری باکتریایی ماهیان به دو حالت

عرفان منش با اشاره به ثبت اختراع این واکسن در سال 84 گفت: در سال 88 تا 90 برای توسعه این واکسن اقدام شد و توانستیم مجوزهای لازم برای تولید واکسن «غوطه وری» استرپتوکوکوزیس در سطح صنعتی از سازمان دامپزشکی دریافت کنیم.

وی اضافه کرد: در سال 90 با توجه به درگیر شدن صنعت آبزی پروری با ماهیان سایز بزرگتر، استفاده از روش واکسیناسیون غوطه وری در مزارع پرورش مقرون به صرفه نبود از این رو با اندکی تغییرات،‌ واکسن تزریقی استرپتوکوکوزیس را نیز تولید کردیم .

این محقق مصرف واکسن تزریقی در مزارع پرورش ماهی را مقرون به صرفه دانست و گفت: مصرف این واکسن در مزارع پرورش ماهی استان‌های مازندران، فارس، خراسان رضوی، آذربایجان غربی، کهگیلویه و بویر احمد، لرستان و تهران موجب کاهش و حذف آنتی بیوتیک شد از این رو سازمان دامپزشکی کشور برای ترویج مصرف این واکسن تلاش‌های جدیدی را آغاز کرده است.

وی با بیان این که این واکسن تاکنون از کشور ایتالیا وارد می‌شده است، افزود: در کشور 200 تا 300 میلیون ماهی سردآبی داریم که نیاز است برای مهار این بیماری از این واکسن به طور سالیانه استفاده شود.

عرفان منش واکسن استرپتوکوکوزیس را برای ماهیان سردآبی چون قزل آلا و سالمون مناسب دانست.

اهمیت واکسیناسیون در ماهیان نسبت به آنتی بیوتیک

عرفان منش با تاکید بر این که در دنیا از 30 سال قبل اقدام به واکسیناسیون آبزیان کرده‌اند، خاطر نشان کرد: این امر در کشور با تاخیر شروع شده است.

وی با اشاره به گزارش فائو در خصوص واکسیناسیون آبزیان، گفت: بر اساس این گزارش مصرف آنتی بیوتیک‌ها در صنعت آبزی پروری زمانی کاهش یافت که واکسناسیون توانست وارد این صنعت شود.

برگزاری همایش ایمنی و واکسیناسیون در ماهیان سردآبی

مدیر گروه پژوهشی فرآوره‌های بیولوژیک سازمان جهاد دانشگاهی تهران از برگزاری اولین همایش ملی «ایمنی و و واکسیناسیون در ماهیان سردآبی» در روزهای 27 و 28 بهمن ماه جاری خبر داد و گفت: این همایش با مشارکت سازمان دامپزشکی، اتحادیه ماهیان سردآبی، شیلات، ستاد توسعه زیست فناوری و برخی دانشگاه‌ها در دانشگاه دامپزشکی دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.

وی با تاکید براین که در این همایش از واکسن تزریقی استرپتوکوکوزیس رونمایی خواهد شد، افزود: علاوه بر آن در این همایش از یک پژوهشگر دانشگاهی و یک محقق پیشرو در مصرف این واکسن تجلیل به عمل خواهد آمد.

عرفان منش رونمایی از کتاب «بیماری‌های ویروسی ماهیان» را از دیگر برنامه‌های این همایش نام برد و اظهار داشت: این همایش 123 مقاله ارسال شده است که پس از داوری، از این تعداد 39 مقاله به صورت ارائه شفاهی و 16 مقاله به صورت پوستر ارائه خواهد شد.

برنامه جهاد دانشگاهی برای توسعه مصرف واکسن